Từ Mar-a-Lago, ông Trump xây dựng thế lực mới

Cuối tuần rồi, lãnh đạo và các nhà tài trợ của đảng Cộng hòa tề tựu đông đủ trong sự kiện quan trọng của đảng - hội nghị hẹp mùa xuân đầu tiên của các nhà tài trợ Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng hòa (RNC) kể từ thất bại trước đảng Dân chủ trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm ngoái.

Đây là dịp để một trong hai chính đảng lớn nhất ở Mỹ suy ngẫm và lên kế hoạch tái thiết, nơi các nhà lãnh đạo vạch ra lộ trình mới trong tương lai.

Dù vậy, tại Florida, cuộc thảo luận của giới tinh hoa đảng Cộng hòa lại xoay quanh cựu Tổng thống Donald Trump và các vấn đề của ông nhiều hơn là tập trung vào hoạch định chính sách cho giai đoạn sắp tới.

Vũ điệu mong manh

Sau khi không thể giữ được Nhà Trắng và đánh mất lưỡng viện Quốc hội, mối quan hệ hợp - tan giữa vị cựu tổng thống và đảng Cộng hòa được ví như một vũ điệu mong manh, theo The New York Times.

Ở cuộc họp cuối cùng của hội nghị, các đại biểu của RNC đã được đưa đến câu lạc bộ Mar-a-Lago của ông Trump trong một động thái được gọi là “ngoại giao xe bus”, để nghe vị chủ nhà phát biểu.

Với sự hiện diện của các mạnh thường quân chủ chốt của đảng Cộng hòa, nỗ lực siết chặt tay với tổ chức, tái khẳng định vai trò và sức ảnh hưởng của cựu Tổng thống Trump lại làm dấy lên nhiều mâu thuẫn và chia rẽ trong nội bộ đảng này.

Ngay trong tháng trước, cũng chính vị cựu tổng thống là người đã thẳng tay gửi một lá thư yêu cầu RNC ngừng sử dụng thương hiệu Trump khi cơ quan này vận động tranh cử.

Fred Zeidman, một người gây quỹ kỳ cựu của đảng Cộng hòa ở Texas, dùng từ "hỗn loạn" để bình luận về sự hiện diện của ông Trump trên chính trường Mỹ sau khi rời Nhà Trắng. Ông Zeidman nói việc cựu tổng thống cạnh tranh quyền lãnh đạo sẽ “ảnh hưởng đến mọi đảng viên”.

Với những nghị sĩ và người chuẩn bị đắc cử, chiêu trò để thu hút sự ủng hộ của Trump ở cuộc bầu cử toàn quốc chẳng kém gì ảnh hưởng nó tạo ra trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa.

Ông Donald Trump trong một sự kiện của Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng hòa. Ảnh: AP.

Một Donald Trump quen thuộc

Tối 10/4, dưới sự chứng kiến của các nhà tài trợ và lãnh đạo đảng Cộng hòa, ông Trump đã bỏ qua bài diễn văn được chuẩn bị trước để lại kể lể về cuộc bầu cử “bị đánh cắp” của mình.

Trong bài phát biểu, ông ca ngợi những người trung thành như Hạ nghị sĩ Jim Jordan và cựu Chánh văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows.

Ông Trump dành những lời tích cực cho đám đông đã tham gia cuộc biểu tình ủng ông vào ngày 6/1. Ông tán tụng quy mô đông đảo của sự kiện đó và không “nhắc đến những người đã có mặt ở Điện Capitol”. Mặc dù trên thực tế, có hàng trăm người tham dự cuộc biểu tình Ellipse, nơi ông diễn thuyết hôm đó, đã tiến về Điện Capitol và gây ra bạo loạn.

Đồng thời, ông cũng đả kích những đối thủ như Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, cựu Tổng thống Barack Obama - hay “Barack Hussein Obama” theo cách gọi của ông, Cố vấn y tế Anthony S. Fauci và Thống đốc bang Georgia Brian Kemp.

Cựu tổng thống dành những lời hết sức gay gắt cho lãnh đạo phe thiểu số đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell, với những từ ngữ như "ngu ngốc” và “kẻ thất bại lạnh lùng”.

Đáng chú ý, ông Trump cho biết sẽ xem xét tái tranh cử vào năm 2024. Phản ứng trước tuyên bố này, một số đồng minh của ông đặt nhiều kỳ vọng trong khi một số khác cảm thấy đôi chút rùng mình.

Vị tổng thống thứ 45 cũng thể hiện quyết tâm trong việc trừng phạt những đảng viên Cộng hòa ủng hộ cuộc luận tội lần hai, cũng như trong nỗ lực giành lại lưỡng viện vào năm 2022.

Trong tháng trước, ông Trump cũng đã kêu gọi người ủng hộ quyên góp cho Ủy ban vận động cho chiến dịch tranh cử mới mang tên Save America do ông khởi xướng. Một cố vấn cho biết khoản tiền mà Save America đạt được là 85 triệu USD, lớn hơn so với gần 84 triệu USD do RNC huy động được.

Trong hai ngày 8/4 và 9/4, các cuộc gặp dành cho các nhà tài trợ của đảng Cộng hòa đã được tổ chức tại câu lạc bộ Mar-a-Lago của ông Trump. Cuộc gặp được xem một “đại hội cổ đông” xúc tiến bởi những người ủng hộ ông ở Viện Đối tác Bảo thủ (C.P.I.) - một tổ chức phi lợi nhuận.

Không chỉ vậy, nhiều nhà tài trợ khác cũng đã góp vốn tham gia vào các dự án gây quỹ liên quan đến ông Trump. Vị cựu tổng thống cũng tham gia vào một số cuộc gặp gỡ với các nghị sĩ và góp mặt trong một buổi vận động tranh cử được tổ chức tại câu lạc bộ của mình.

Cựu Tổng thống Donald Trump vẫn mạnh mẽ trong các tuyên bố. Ảnh: Bloomberg.

Còn đó những tranh cãi

Đối với những lãnh đạo khác của đảng Cộng hòa, mục tiêu của họ là duy trì năng lượng đã thúc đẩy sự thành công của ông Trump nhưng không để vị cựu tổng thống lạm dụng nó.

Chủ tịch RNC McDaniel, người được ông Trump ủng hộ trong nhiệm kỳ thứ hai, tuyên bố sẽ giữ vị trí trung lập trong cuộc bầu cử sơ bộ vào năm 2024 nếu ông Trump tái tranh cử.

Một ủy viên khác của RNC là Bill Palatucci, người chỉ trích ông Trump, nhận định: “(Cựu) tổng thống chắc chắn sẽ có những người ủng hộ tận tụy, nhưng sự thật là ông ấy cũng đã xúc phạm rất nhiều người từ cuộc bầu cử tháng 11/2020, hay đỉnh điểm là trong bạo loạn vào ngày 6/1”.

Một số nhà vận động tranh cử đang hy vọng sẽ nhanh chóng vượt mặt ông Trump, nhưng đồng thời, họ cũng đang đặt niềm tin vào chính quyền Tổng thống Joe Biden.

Từ California, doanh nhân William Oberndorf, cho biết: “Đảng Cộng hòa phải đưa ông Trump vào dĩ vãng càng xa càng tốt”. Trong quá khứ, ông Oberndoft đã ủng hộ hàng triệu USD cho các ứng viên đảng Cộng hòa, nhưng giờ đây, ông khẳng định sẽ chỉ ủng hộ những ai từng bỏ phiếu luận tội ông Trump.

“Nếu các chính sách cốt lõi của ông Biden không thể thuyết phục lưỡng đảng, thì ông ấy sẽ là người chịu trách nhiệm chính đối với khả năng phục hồi thời vận chính trị của ông Trump, thay vì bất kỳ nhóm nhà tài trợ nào của đảng Cộng hòa”, ông nói thêm.

Giữa những ứng viên khác, khả năng tận dụng chiêu trò để giành được sự ủng hộ và tiền tài trợ của ông Trump và RNC vượt xa phần còn lại.

Sức hút hay nguồn cơn chia rẽ

“Mọi con đường của đảng Cộng hòa đều dẫn đến Mar-a-Lago”, cố vấn Jason Miller của ông Trump khẳng định. “Sức ảnh hưởng của ông Trump sẽ là trung tâm trong mọi câu chuyện và bản tin tuần này”.

Ban đầu, RNC đã lên kế hoạch cho toàn bộ chương trình tại khu vực gần Palm Beach. Nhưng ban tổ chức đã chuyển các sự kiện cuối cùng trong tối 10/4 tới Câu lạc bộ của ông Trump, đồng nghĩa với việc đảng phí sẽ được dùng để chi trả tiền thuê không gian cho sự kiện ở Mar-a-Lago.

Trước đây, chiến dịch tranh cử của ông Trump cũng như hoạt động của RNC và các đồng minh đã chi hàng triệu USD cho đế chế kinh doanh mang tên ông, bao gồm một khách sạn ở Washington và một khu nghỉ dưỡng ở Miami.

Quan chức đảng Cộng hòa khẳng định rằng các đảng viên thấy hạnh phúc hơn khi ở các cơ sở mang thương hiệu Trump hơn bất kỳ nơi nào khác. Tuy nhiên, thương hiệu Trump trong các sự kiện chính thức của đảng Cộng hòa dường như đang xa rời những nền tảng cốt lõi kiến tạo nên chính đảng này.

Cựu Hạ nghị sĩ Barbara Comstock nói rằng việc đảng Cộng hòa sáng suốt khi giữ khoảng cách trong nỗ lực “tự gây dựng liên minh” và “không bị mắc kẹt với phong cách Donald Trump - thứ vốn có sự hấp dẫn ít ỏi, sớm tiêu tan và chỉ thỏa mãn một bộ phận dân cư đang sống mòn ở đất nước này”.

Mar-a-Lago, khu nghỉ dưỡng của ông Trump, đang trở thành tâm điểm chú ý trong giới chính trị Mỹ. Ảnh: NBC News.

Henry Barbour, một thành viên của RNC, cho biết đảng Cộng hòa vẫn đang trong giai đoạn chuyển tiếp sau thất bại của ông Trump.

Ông cho rằng vị cựu tổng thống thực sự là “một thế lực lớn trong đảng. Nhưng đảng vĩ đại hơn bất kỳ ứng cử viên nào, dù người đó có là Donald Trump đi chăng nữa".

Hiện tại, căng thẳng trong nội bộ đảng đang nảy sinh do mâu thuẫn về các ưu tiên trước mắt giữa ông Trump và những lãnh đạo khác.

Ngày 9/4, ủy ban vận động của các đảng viên Cộng hòa ở Thượng viện, vốn gần gũi với ông McConnell, đã tuyên bố ủng hộ Thượng nghị sĩ Alaska Lisa Murkowski. Trước đây, bà đã khiến ông Trump tức giận khi bỏ phiếu luận tội ông.

Còn trong tháng trước, trong cuộc họp với các đảng viên Cộng hòa ở Thượng viện, ông McConnell đã khoe khoang về số tiền gây quỹ do ủy ban ông kiếm được nhiều hơn con số mà ủy ban của Trump đã thu về năm 2020.

Theo số liệu từ McConnell, qua ba lần vận động, ủy ban của ông đã thu về gần một tỷ USD, trong khi con số tương tự mà ủy ban vận động chiến dịch America First do ông Trump vận hành năm 2020 chỉ là 148 triệu USD.

Dù vậy, các mạnh thường quân nhỏ trong đảng Cộng hòa vẫn ủng hộ ông Trump.

Al Cardenas, cựu chủ tịch đảng Cộng hòa Florida và cựu chủ tịch Liên minh Bảo thủ Mỹ, đưa ra dự đoán: “Ông ấy sẽ vẫn là nhân vật quan trọng nhất trong đảng vào tháng 11/2022”.

“Mỗi người đều có một giới hạn thời gian của riêng mình”. Đối với Donald “khoảng thời gian này có thể kéo dài hai năm”.

Hay là, "Mười năm chẳng hạn”. ông Cardenas nhận định.

Gia đình ông Trump đến Florida trong sự chào đón Sau khi bỏ qua lễ nhậm chức của người kế nhiệm, ông Trump đã rời Nhà Trắng và bay đến Florida. Chào đón ông ở đây là đám đông những người hò reo bên đường.

Kỳ Sơn

The New York Times