Tư vấn, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi dựa vào cộng đồng
Xác định chăm sóc người cao tuổi (NCT) là trách nhiệm của toàn xã hội, thời gian qua, các cấp, các ngành, địa phương trên địa bàn tỉnh đẩy mạnh nhiều chương trình, hoạt động thiết thực. Qua đó, góp phần tạo điều kiện cho NCT phát huy vị thế, vai trò và nội lực để sống vui, sống khỏe, sống có ích cho bản thân, gia đình và xã hội.
Theo số liệu báo cáo của Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh, đến 31/3/2022 toàn tỉnh có hơn 104.143 NCT chiếm tỉ lệ 16,02%, trong đó có 22.793 cụ từ 80 tuổi trở lên. Số NCT tăng là một thành tựu khẳng định công tác chăm sóc sức khỏe, chất lượng cuộc sống và tuổi thọ của người dân được nâng cao. Bên cạnh mặt tích cực, già hóa dân số cũng đặt ra những thách thức trong công tác chăm sóc sức khỏe và an sinh xã hội dành cho NCT. Đời sống của một bộ phận NCT sống ở nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số vẫn còn gặp nhiều khó khăn, sức khỏe suy giảm, bệnh tật gia tăng theo độ tuổi, chủ yếu dựa vào người nhà chăm sóc. Một bộ phận không nhỏ NCT hiện nay sống trong tình trạng đơn thân, không nơi nương tựa, họ rất cần được chăm sóc y tế, tham gia các hoạt động thể dục, thể thao để rèn luyện sức khỏe.
Năm 2012, Tổng cục Dân số - KHHGĐ triển khai thí điểm mô hình “Tư vấn, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi dựa vào cộng đồng” tại 6 xã thuộc địa bàn thành phố Đông Hà, thị xã Quảng Trị, huyện Triệu Phong. Để mô hình thực hiện có hiệu quả, Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh đẩy mạnh công tác tham mưu UBND tỉnh ban hành các kế hoạch, văn bản hướng dẫn về thực hiện chương trình chăm sóc sức khỏe NCT theo từng giai đoạn cụ thể.
Các hoạt động truyền thông, giáo dục nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khỏe NCT được đẩy mạnh thông qua việc phối hợp với Báo Quảng Trị, Đài Phát thanh - Truyền hình Quảng Trị phát sóng, đăng tải các phóng sự, tin, bài về thực trạng và thông điệp chăm sóc sức khỏe NCT. Tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề về trách nhiệm của con cháu đối với việc phụng dưỡng, chăm sóc sức khỏe NCT cho đối tượng là các gia đình có NCT; tổ chức các hội nghị chuyên đề phổ biến Kế hoạch số 110/KH-UBND ngày 14/6/2021 của UBND tỉnh về thực hiện chương trình chăm sóc sức khỏe NCT đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Quảng Trị và cung cấp các thông tin liên quan đến các chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với NCT cho hơn 230 đại biểu là bí thư chi bộ, trưởng thôn, trưởng các ngành, đoàn thể tại 18 xã thuộc huyện Vĩnh Linh, Triệu Phong, Gio Linh và Cam Lộ.
Ngoài ra, nhân các sự kiện như ngày truyền thống NCT Việt Nam 6/6 và ngày Quốc tế NCT 1/10, ngành y tế - dân số tổ chức các hoạt động hưởng ứng như: Tuyên truyền nội dung chăm sóc sức khỏe NCT trên các phương tiện thông tin đại chúng, tổ chức chiến dịch tuyên truyền cung cấp kiến thức, kỹ năng chăm sóc sức khỏe NCT và khám sức khỏe định kỳ cho NCT tại cơ sở. Đặc biệt, đẩy mạnh việc phối hợp với Ban Quản lý Đề án 818 của Tổng cục Dân số - KHHGĐ tổ chức các hội thảo truyền thông, hướng dẫn chăm sóc sức khỏe cho NCT và giới thiệu công dụng, tính năng của các sản phẩm thuộc đề án cho NCT sử dụng. Nhờ triển khai thực hiện có hiệu quả, đến nay mô hình đã được mở rộng và tiếp tục duy trì hoạt động tại 20 xã, phường, thị trấn và thành lập được 40 câu lạc bộ “NCT giúp NCT” với hơn 1.500 NCT tham gia hoạt động câu lạc bộ.
Bà Trần Thị Khánh Ly, phụ trách Phòng dân số - Trung tâm Y tế huyện Đakrông cho biết: “Ở huyện Đakrông, các hoạt động thiết thực của mô hình “Tư vấn, chăm sóc sức khỏe NCT dựa vào cộng đồng” đã góp phần cải thiện sức khỏe thể chất, tinh thần và nâng cao chất lượng cuộc sống của NCT. Tại mỗi xã triển khai mô hình đã thành lập và duy trì hoạt động của câu lạc bộ “NCT giúp NCT”, sinh hoạt mỗi quý 1 lần để NCT được tham gia các văn hóa, văn nghệ, thể dục - thể thao, vui chơi giải trí với nội dung phù hợp; đồng thời cung cấp kiến thức và kỹ năng để NCT tự biết chăm sóc sức khỏe bản thân. Với tinh thần “Tuổi già nhưng chí không già”, nhờ được quan tâm về nhiều mặt nên NCT luôn phát huy vai trò trong mọi lĩnh vực, tích cực tham gia các hoạt động, phong trào thi đua yêu nước, hiến kế, hiến công xây dựng quê hương ngày càng phát triển”.
Theo thống kê của Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh năm 2021, toàn tỉnh có 48.572 NCT được khám sức khỏe định kỳ ít nhất 1 lần/năm, đạt tỉ lệ 47,8% so với tổng số NCT toàn tỉnh. Có 42.824 NCT được lập hồ sơ theo dõi quản lý sức khỏe. Số NCT có bảo hiểm y tế là 90.508 người, chiếm tỉ lệ 89,1%. Trong đó, một số địa phương có tỉ lệ NCT được khám sức khỏe định kỳ cao như: Gio Linh 66,1%, Đakrông 56,1%, TP. Đông Hà 55,9%...
Chi cục trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh, bác sĩ Trương Hữu Thiện cho biết: “Để mọi NCT trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là NCT ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số được nâng cao sức khỏe, chất lượng cuộc sống và tuổi thọ, thời gian tới, ngành y tế - dân số tỉnh tiếp tục phối hợp với các cấp, các ban, ngành, đoàn thể, đơn vị, địa phương triển khai thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/ TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về công tác dân số trong tình hình mới và Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030, công tác chăm sóc sức khỏe NCT. Đẩy mạnh truyền thông, giáo dục thay đổi hành vi, huy động sự tham gia của gia đình, cộng đồng, các tổ chức xã hội trong việc chăm sóc sức khỏe và đời sống tinh thần của NCT. Tạo điều kiện cho NCT tham gia hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao. Củng cố và phát triển mạng lưới cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho NCT tại gia đình và cộng đồng.