Từ vụ 'chuyến bay giải cứu': Nộp lại bao nhiêu tiền nhận hối lộ mới thoát án tử hình?

Nhận hối lộ bị áp dụng chế tài rất nghiêm khắc

Điều 354 BLHS 2015 về Tội nhận hối lộ nêu rõ, người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn trực tiếp hoặc qua trung gian nhận hoặc sẽ nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá từ 2-dưới 100 triệu đồng hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm hoặc lợi ích phi vật chất cho chính bản thân người đó hoặc cho người hoặc tổ chức khác để làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của người đưa hối lộ thì bị phạt tù từ 2-7 năm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp: Của hối lộ là tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá 1 tỷ đồng trở lên; Gây thiệt hại về tài sản 5 tỷ đồng trở lên thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Ngoài ra, người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 1-5 năm, có thể bị phạt tiền từ 30-100 triệu đồng, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Chủ thể của tội nhận hối lộ mang những đặc điểm riêng như phải là người có chức vụ, quyền hạn làm việc trong các cơ quan tổ chức. Người phạm tội nhận hối lộ thực hiện hành vi phạm tội bằng cách lợi dụng quyền lực của mình trong tổ chức, cơ quan đó hoặc tầm ảnh hưởng của mình để tác động đến cá nhân, tổ chức khác để giúp đỡ người khác, làm theo yêu cầu của người khác bằng cách thực hiện một công việc hoặc không thực hiện một công việc để đạt được mục đích của họ. Sau đó thông qua trung gian hoặc trực tiếp nhận những khoản lợi ích về tiền, tài sản hay các đồ vật có giá trị khác – luật sư Nguyễn Thị Thu – Đoàn Luật sư Hà Nội cho biết.

Các bị can trong vụ 'chuyến bay giải cứu'

Về mặt chủ quan, người nhận hối lộ biết rõ hành vi của mình sẽ ảnh hưởng rất lớn đến uy tín của cơ quan, tổ chức, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần thực thi pháp luật, xâm phạm các chuẩn mực đúng đắn, quy trình hoạt động, trách nhiệm trong cơ quan tổ chức…nhưng vẫn cố ý thực hiện để đạt được lợi ích cá nhân.

Về mức hình phạt khi phạm tội nhận hối lộ, khung hình phạt cao nhất với mức hình phạt tù 20 năm tù hay tù chung thân hoặc tử hình sẽ áp dụng với người nhận hối lộ từ 1 tỷ đồng trở lên và việc nhận hối lộ này gây thiệt hại cho cá nhân, tổ chức, Nhà nước rất lớn, từ 5 tỷ đồng trở lên.

Đây là chế tài rất nghiêm khắc đối với hành vi nhận hối lộ nhằm răn đe, phòng ngừa đối với người có chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Hành vi nhận hối lộ làm suy thoái đạo đức cán bộ, làm giảm sút uy tín, niềm tin của người dân đối với chính quyền và phát sinh những hệ lụy, tiêu cực, bất bình đẳng trong xã hội. Vì vậy Tội nhận hối lộ là một trong những tội danh thuộc nhóm tội tham nhũng có mức hình phạt cao nhất là tử hình – luật sư Thu nhận định.

Nộp lại tiền nhận hối lộ là tính tiết giảm nhẹ

Về việc nộp lại số tiền nhận hối lộ, luật sư Thu cho biết. theo Điều 51 BLHS 2015, các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự gồm: Người phạm tội đã ngăn chặn hoặc làm giảm bớt tác hại của tội phạm; Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả…

Như vậy, việc nộp lại số tiền nhận hối lộ được xem là tình tiết giảm nhẹ tội. Cá nhân bị kết án tử hình về tội hối lộ nhưng chủ động nộp lại số tiền đó có thể được giảm án.

Điều 40 BLHS 2015 quy định, không thi hành án tử hình đối với người bị kết án nếu thuộc một trong các trường hợp người đủ 75 tuổi trở lên; Người bị kết án tử hình về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn.

‘Với người bị kết án tử hình, nếu đã nộp lại số tiền nhận hối lộ thì sẽ không thi hành án tử hình và hình phạt tử hình được chuyển thành tù chung thân’ – luật sư Thu nhấn mạnh.