Túi xách hàng hiệu và nạn phá rừng tại Amazon

Các sản phẩm túi xách thương hiệu Coach. Ảnh: Getty Images

Một báo cáo gây sốc từ tổ chức phi chính phủ Earthsight của Anh vừa phơi bày một sự thật đau lòng: đằng sau những chiếc túi xách hàng hiệu xa xỉ của các nhà mốt danh tiếng như Hugo Boss, Chanel hay LVMH là nạn phá rừng bất hợp pháp quy mô lớn tại Amazon - "lá phổi xanh" của hành tinh.
Tháng 11/2025, Hội nghị lần thứ 30 các Bên tham gia Công ước Khung của Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu (COP30) sẽ được tổ chức tại Brazil - quốc gia sở hữu phần lớn rừng Amazon. Đây là lần đầu tiên sự kiện khí hậu trọng đại này chính thức đưa vấn đề rừng nhiệt đới vào chương trình nghị sự, trong bối cảnh các cánh rừng tại Amazon đang đối mặt với nguy cơ bị tàn phá nghiêm trọng bởi nhiều nguyên nhân, từ việc trồng đậu nành, các vụ cháy rừng, cho đến một nguyên nhân gián tiếp ít ai nghĩ đến: ngành công nghiệp da.
Mối liên hệ giữa da thuộc xa xỉ và nạn phá rừng
Theo báo cáo của Earthsight, da được sử dụng để chế tác những chiếc túi xách sang trọng bậc nhất lại có nguồn gốc từ hoạt động chăn nuôi gia súc bất hợp pháp tại khu vực Amazon. Điều đáng báo động là chăn nuôi gia súc chính là nguyên nhân hàng đầu gây ra nạn phá rừng quy mô lớn trong những năm gần đây tại vùng đất này.

Để làm rõ sự việc, Earthsight đã tiến hành một cuộc điều tra toàn diện, bao gồm phân tích tài liệu pháp lý, dữ liệu thương mại, hình ảnh vệ tinh và thậm chí là điều tra bí mật tại các nhà thuộc da ở Italy. Kết quả cho thấy sự liên đới rõ ràng của nhiều thương hiệu lớn trong chuỗi cung ứng đầy rủi ro này.
Báo cáo đặc biệt nhấn mạnh hoạt động chăn nuôi gia súc bất hợp pháp tại bang Pará, phía Bắc Brazil. Tại đây, một khu vực rộng gần gấp đôi diện tích Bồ Đào Nha đã bị thiêu rụi trong vòng 20 năm qua. Sau khi được giết mổ, da của những con gia súc được chuyển đến hai nhà thuộc da của Italy là Conceria Cristina và Faeda. Đáng chú ý, hai nhà thuộc da này là đối tác thường xuyên của các thương hiệu thời trang cao cấp.
Những tên tuổi lớn bị điểm mặt
Coach, thương hiệu thời trang Mỹ nổi tiếng với những chiếc túi xách sang trọng "dễ tiếp cận", có giá bán từ 300-600 euro (350,42 – 700,84 USD) và đang hướng đến thế hệ trẻ, được xác định là một trong những khách hàng của hai nhà thuộc da trên.
Không chỉ Coach, Earthsight còn điểm mặt nhiều thương hiệu danh tiếng khác cũng mua da từ Conceria Cristina và Faeda, bao gồm: Chanel, Chlóe, Hugo Boss, Fendi và Louis Vuitton (thuộc tập đoàn LVMH), cùng với Balenciaga, Gucci và Saint Laurent (thuộc tập đoàn Kering).
Mặc dù tất cả các thương hiệu trên đều phủ nhận việc sử dụng da từ Brazil, nhưng sau khi nhận thông báo về cuộc điều tra, một số đã nhanh chóng khởi động các cuộc điều tra nội bộ, trong khi số khác cung cấp thông tin về nguồn gốc da của họ cho Earthsight.
Điều đáng nói, trong khi các cuộc điều tra đang diễn ra, ngành công nghiệp da vẫn tiếp tục vận động hành lang nhằm thoát khỏi các quy định bảo vệ rừng mới của châu Âu, dự kiến có hiệu lực vào cuối năm nay. Thậm chí, một sự kiện đã được tổ chức tại Nghị viện châu Âu (EP) để thúc đẩy lợi ích của họ.
Lời kêu gọi hành động
Ông Rafael Pieroni, Trưởng nhóm Mỹ Latinh của Earthsight, thẳng thắn bày tỏ sự thất vọng: "Người tiêu dùng các sản phẩm xa xỉ thường kỳ vọng rằng mức giá cao sẽ đảm bảo họ không góp phần vào nạn phá rừng hay việc chiếm đoạt đất của người bản địa. Cuộc điều tra này cho thấy niềm tin đó đang bị đặt sai chỗ. Chừng nào các thương hiệu thời trang chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm rà soát chuỗi cung ứng của mình, họ sẽ không thể đảm bảo rằng sản phẩm của mình không liên quan đến những hành vi lạm dụng này".
Vào tháng 1/2026, Quy định Chống Phá rừng của Liên minh châu Âu (EUDR) sẽ chính thức có hiệu lực, buộc các doanh nghiệp phải chứng minh rằng da và các nguyên liệu thô khác mà họ sử dụng "không liên quan đến nạn phá rừng". Bà Marie Toussaint, Phó Chủ tịch nhóm Greens/ALE tại EP và là người tham gia xây dựng đạo luật này, nhấn mạnh tầm quan trọng của báo cáo Earthsight.
"Báo cáo của Earthsight đến đúng lúc: nó tiết lộ rằng ngay cả những nhà mốt lớn của châu Âu cũng có nguy cơ liên quan đến việc phá hủy rừng Amazon", bà Toussaint cho biết. Theo bà, "trong bối cảnh cánh hữu và cực hữu đang tìm cách làm suy yếu quy định chống phá rừng của châu Âu, công trình này một lần nữa nhấn mạnh lý do tại sao luật này là cần thiết để bảo vệ quyền con người và các hệ sinh thái. Chúng ta phải thực hiện quy định này một cách đầy đủ và nhanh chóng, để chấm dứt sự đồng lõa thầm lặng giữa tiêu dùng châu Âu và nạn phá rừng".
Brazil đã cam kết đạt mục tiêu không phá rừng vào năm 2030. Tuy nhiên, với những gì báo cáo của Earthsight phơi bày, con đường để đạt được mục tiêu này vẫn còn nhiều chông gai, đặc biệt khi sự "lộng lẫy" của ngành thời trang cao cấp vẫn đang phải trả bằng cái giá quá đắt của những cánh rừng bị tàn phá.

Hương Giang/BNEWS/vnanet.vn