Từng bước nâng cao chất lượng dân số

Từ năm 2011, mô hình “Tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân” được triển khai tại 13 xã, phường của các huyện, thành phố đã góp phần nâng cao nhận thức, kỹ năng thực hành chăm sóc sức khỏe sinh sản/KHHGĐ cho tuổi vị thành niên, thanh niên. Hiện nay, mô hình thu hút gần 400 vị thành niên và thanh niên tham gia sinh hoạt. Các thành viên tham gia thường xuyên được cấp phát tài liệu, khám sức khỏe và tư vấn sức khỏe sinh sản… Tại huyện Hàm Yên, mô hình “Tư vấn chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân” được thực hiện tại 4 xã: Yên Thuận, Tân Thành, Bằng Cốc, Thành Long. Hàng tháng, thông qua các buổi sinh hoạt, các đoàn viên, thanh niên nhận thức rõ hơn về những lợi ích từ việc chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân.

Cán bộ Trạm Y tế xã Phù Lưu (Hàm Yên) tuyên truyền về chăm sóc sức khỏesinh sản - kế hoạch hóa gia đình cho người dân trong xã.

Chị Trần Như Đoàn, xã Thành Long (Hàm Yên) chia sẻ, qua các buổi sinh hoạt, chị đã tích lũy thêm nhiều kiến thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản và sự cần thiết của việc khám sức khỏe tiền hôn nhân. Từ đó, chị chủ động hơn trong thực hiện kế hoạch hóa gia đình, bảo đảm sức khỏe cho bản thân. Hoạt động tuyên truyền, vận động về sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh được duy trì tại 141 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh. Đây là một trong những giải pháp quan trọng nhằm phát hiện, can thiệp sớm các loại bệnh như: Down, rối loạn di truyền, khuyết tật về tim, thiếu men G6PD... giúp cho trẻ sinh ra phát triển bình thường hoặc tránh được những hậu quả nặng nề do dị tật bẩm sinh.

Từ năm 2018 đến nay đã có 5.800 thai phụ sàng lọc trước sinh và 450 trẻ được sàng lọc sơ sinh. Qua đó, phát hiện hơn 100 trường hợp có dấu hiệu thai bất thường và 27 trẻ mắc bệnh suy giáp trạng bẩm sinh và thiếu men G6PD. Ngành Dân số tỉnh còn tích cực triển khai và tuyên truyền thực hiện Đề án “Xã hội hóa cung cấp phương tiện tránh thai và dịch vụ kế hoạch hóa gia đình/sức khỏe sinh sản”. Từ đó, không chỉ góp phần giảm gánh nặng cho ngân sách Nhà nước, mà còn từng bước thay đổi suy nghĩ của người dân trong việc chủ động sử dụng phương tiện tránh thai để bảo vệ sức khỏe; chuyển đổi từ cơ chế “bao cấp, miễn phí” sang “mua, bán” phù hợp với khả năng và điều kiện của người sử dụng. Đề án được triển khai từ năm 2016, đến nay đã nhân rộng ra 123 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh. Tỷ lệ người dân áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại đạt trên 76%.

Chị Nguyễn Thị Văn, cộng tác viên dân số thôn Cầu Quất, xã Tú Thịnh (Sơn Dương) nói, ngay khi đề án được triển khai chị và đội ngũ cộng tác viên dân số đã thường xuyên được tập huấn kiến thức để tuyên truyền tới người dân. Hàng tuần, chị thường đến hộ dân và những buổi họp thôn để tuyên truyền lồng ghép giúp chị em tìm hiểu kiến thức về KHHGĐ, CSSKSS, hậu quả và cách phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục; giới thiệu cho chị em tiếp cận các sản phẩm thuộc Đề án... Sau khi biết được chất lượng của các mặt hàng cũng như ý nghĩa của việc xã hội hóa, các chị em đều tin dùng để bảo vệ sức khỏe cho chính mình.

Bác sỹ Nguyễn Huy Phòng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh cho biết, nâng cao chất lượng giống nòi là bước đi lâu dài của ngành Dân số. Trong thời gian tới, Chi cục tiếp tục đẩy mạnh, duy trì vững chắc mức sinh thay thế; giảm tốc độ mất cân bằng giới tính khi sinh; chẩn đoán và điều trị bệnh tật trước sinh và sơ sinh; tăng số người mới sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại. Đồng thời, quan tâm, chú trọng chăm sóc sức khỏe vị thành niên, người cao tuổi dựa vào cộng đồng; tư vấn và khám sức khỏe trước hôn nhân; phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết… Qua đó, góp phần cải thiện chất lượng dân số, đảm bảo cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn hiện nay.

Bài, ảnh: Dương Châu