Tưởng chỉ đau bụng, không ngờ mắc bệnh tắc tĩnh mạch cửa hiếm gặp

Ngày 14-1, Bệnh viện Nhân dân Gia Định tổ chức buổi cung cấp thông tin về ca bệnh xuất huyết tiêu hóa dưới do tăng áp tĩnh mạch cửa, chuyển dạng xoang hang hiếm gặp, vừa được phẫu thuật thành công.

Bệnh nhân là anh QPT (38 tuổi, ngụ tỉnh Cà Mau). Năm 2021, anh T từng bị đau bụng, đi khám được chẩn đoán tắc tĩnh mạch cửa (hệ tĩnh mạch dẫn lưu máu từ ruột về gan) do huyết khối. Bệnh nhân được điều trị thuốc chống đông máu trong 6 tháng.

Sau đó tưởng bệnh đã khỏi nên anh T ngưng điều trị. Đến giữa tháng 12-2024, anh T bỗng đau bụng dữ dội quanh rốn, đi tiêu ra máu đỏ lượng nhiều, kèm chóng mặt, cảm giác sắp ngất, được gia đình đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định.

Bệnh nhân được chẩn đoán tắc tĩnh mạch cửa cách đây gần 4 năm, gần đây bệnh biến chứng nặng. Ảnh: BVCC

Bệnh nhân vào viện trong tình trạng thiếu máu rất nặng, huyết áp tụt và lơ mơ. Lập tức bệnh nhân được hồi sức sốc mất máu, làm các phương thức hình ảnh học chẩn đoán nguyên nhân chảy máu tiêu hóa.

Kết quả chụp CT-scan bụng phát hiện tắc mạn tính tĩnh mạch cửa, chuyển dạng xoang hang (tái cấu trúc giãn lớn hệ thống mạch máu do tắc mạn tính) ở vùng rốn gan. Nguyên nhân chính gây chảy máu là dị dạng và thông nối động - tĩnh mạch ruột lan tỏa gây giãn các nhánh tĩnh mạch mạc treo ruột.

Sau khi tiêm thuốc giảm áp lực tĩnh mạch cửa kết hợp nội soi đường tiêu hóa dưới cầm máu tại chỗ, huyết áp của bệnh nhân dần ổn định. Tuy nhiên, tình trạng chảy máu đường tiêu hóa lại tái phát trong vòng chưa đến 48 giờ sau đó, huyết áp tụt trở lại mặc dù đã được truyền máu tích cực và điều chỉnh các rối loạn đông máu.

Sau hội chẩn, nhận định đây là trường hợp bệnh rất hiếm gặp, y văn thế giới chỉ có vài ca, Ban giám đốc bệnh viện đã thông qua hội đồng chuyên môn và quyết định kế hoạch phẫu thuật cần sự phối hợp toàn diện giữa các chuyên gia phẫu thuật và can thiệp nội mạch.

Ca bệnh tắc tĩnh mạch cửa này là ca bệnh hiếm lần đầu tiên bác sĩ điều trị trong hơn 30 năm làm ngành y. Ảnh: BVCC

Bác sĩ chuyên khoa 2 Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ê-kíp phẫu thuật tiêu hóa, nhận định đây là ca bệnh hiếm lần đầu tiên bác sĩ điều trị trong hơn 30 năm làm ngành y. Ca phẫu thuật với 4 ê-kíp mổ, kéo dài 12 tiếng với mức độ tập trung ở cường độ cao.

Bác sĩ phẫu thuật tiêu hóa cắt bỏ gần 3 mét ruột non của bệnh nhân chứa dị dạng mạch máu để đảm bảo kiểm soát chắc chắn tình trạng chảy máu tái phát sau mổ và nối ghép phần còn lại để phục hồi lưu thông ruột.

ThS.BS Trần Kim Hoa, khoa Hồi sức tim mạch, cho biết quá trình chăm sóc hậu phẫu cũng đòi hỏi sự tỉ mỉ và thận trọng. Dinh dưỡng người bệnh sau mổ cắt đoạn ruột non khá dài như bệnh nhân T cũng phải được tính toán rất chi tiết bởi chuyên gia dinh dưỡng. Đặc biệt, vật lý trị liệu phục hồi chức năng sớm sau mổ cũng đã được tối ưu áp dụng cho bệnh nhân.

Hai tuần sau phẫu thuật, bệnh nhân ăn uống được, phục hồi chức năng tiêu hóa gần như bình thường, không còn chảy máu tiêu hóa và đã được điều trị thuốc chống đông máu ổn định.

“Thành công ngoài mong đợi này là nhờ vào sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa, kế hoạch chuẩn bị toàn diện trước mổ và chiến lược chăm sóc đa mô thức sau mổ” - bác sĩ Hoa nói.

THẢO PHƯƠNG