Tưởng Methadone là nước giải khát, nam sinh uống xong rơi vào hôn mê
Đi học về, thấy trong tủ lạnh chai nước màu hồng, nam sinh lớp 9 ở Hà Nội liền lấy ra uống cho đỡ khát. Vài giờ sau đó, cháu bị khó thở, buồn nôn, nổi mẩn toàn thân, phù nề mi mắt... do ngộ độc Methadone.
Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), cho biết Trung tâm tiếp nhận bệnh nhân H.Q.Đ. (nam, 15 tuổi ở Hà Nội) nhập viện trong tình trạng hôn mê, suy hô hấp do ngộ độc Methadone (một chất dùng điều trị nghiện các chất dạng ma túy được dùng trong chương trình kiểm soát bệnh nhân nghiện).
Theo người nhà em Đ., khoảng 12 giờ ngày 19-4, em Đ. đi học về, mở tủ lạnh thấy chai nước màu hồng liền lấy để uống giải khát. Sau vài tiếng, em Đ. xuất hiện tình trạng khó thở, buồn nôn, nổi mẩn ngứa toàn thân, phù nề mi mắt kèm theo các biểu hiện của ngộ độc.
Dễ uống nhầm do Methadone có màu hồng như nước hoa quả - Ảnh minh họa
Thiếu niên được gia đình chuyển đến Trung tâm Chống độc trong tình trạng hôn mê, suy hô hấp, được đặt ống nội khí quản, hỗ trợ hô hấp. Sau một ngày điều trị tích cực, giải độc, tình trạng của bệnh nhân Đ. đã ổn định trở lại, qua giai đoạn nguy kịch, tuy nhiên cần tiếp tục được theo dõi chặt chẽ bởi các nhân viên y tế.
Theo bác sĩ Nguyên, đây không phải là trường hợp đầu tiên bị ngộ độc do uống nhầm Methadone. Trước đó, Trung tâm Chống độc cũng đã tiếp nhận và điều trị cho một số trường hợp khác cũng bị ngộ độc do uống nhầm Methadone. Các cháu cũng uống nhầm dung dịch Methadone tại gia đình do tưởng là nước dâu hay nước ngọt.
Methadone là chất trong nhóm opioids, được dùng thay thế cho ma túy, đặc biệt là heroin trong chương trình quản lý bệnh nhân cai nghiện. Với người nghiện, uống dung dịch Methadone vào sẽ đỡ lên cơn vật nhưng với người bình thường, khi uống chất này rất dễ gây ngộ độc kéo dài nhiều ngày, có thể dẫn tới ngừng thở, hôn mê, tử vong. Những trường hợp ngộ độc methadone rất nặng, độc tính giống heroin nhưng thời gian ngộ độc còn kéo dài hơn.
Với thực trạng này, các bác sĩ cho rằng chất cai nghiện thay thế Methadone cần được quản lý chặt hơn nữa. Hiện những người nghiện được quản lý tại Trung tâm, được cấp phát thuốc (Methadone) uống tại chỗ. Sắp tới, nếu người nghiện được phép mang chất này về nhà sử dụng, uống tại gia đình thì việc quản lý phải chặt chẽ và cẩn thận hơn để tránh tình trạng ngộ độc Methadone do uống nhầm.
Bác sĩ Nguyên khuyến cáo trong trường hợp phát hiện người thân uống nhầm methadone, nếu bệnh nhân còn tỉnh táo thì có thể cho uống nước và gây nôn. Trường hợp bệnh nhân có biểu hiện chậm chạp, thở khò khè, cần tiến hành hô hấp nhân tạo tại chỗ theo điều kiện sẵn có và nhanh chóng gọi cấp cứu để đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất.
Mới đây, Bộ Y tế đã triển khai Đề án thí điểm cấp thuốc Methadone nhiều ngày cho người bệnh điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện tại 3 địa phương là Điện Biên, Lai Châu, Hải Phòng. Đây được coi là giải pháp rất có ý nghĩa trong tình hình dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng đến việc đi lại của người bệnh và hoạt động của cơ sở y tế. Tuy nhiên, bên cạnh những hiệu quả của việc cấp phát thuốc dài ngày như tiết kiệm thời gian đi lại cho bệnh nhân (ở miền núi đường sá đi lại khó khăn); phù hợp với đặc thù công việc của một số người làm giờ hành chính, lái xe, ngư dân... thì việc cấp thuốc dài ngày cũng có thể mang đến một số rủi ro, trong đó có thể có trường hợp uống nhầm.
Bộ Y tế cho biết việc triển khai cấp thuốc Methadone nhiều ngày cho bệnh nhân cũng có một số rủi ro như trẻ em hoặc những người khác dùng nhầm thuốc. Để giảm thiểu rủi ro này, các điều kiện để người bệnh được mang thuốc về cũng đã đưa ra những tiêu chuẩn lựa chọn cụ thể. Ngoài ra, việc tư vấn cho người bệnh hiểu sự nguy hiểm của việc người khác uống nhầm thuốc cũng như ghi các cảnh báo trên nhãn phụ lọ thuốc cùng các biện pháp giám sát và tập huấn cho cán bộ y tế về xử trí khi người khác uống nhầm sẽ giúp giảm thiểu rủi ro này.
