Tuyên bố Kuala Lumpur 2045: Định hình tương lai chung của ASEAN
Chiều 26/5, tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 46, diễn ra ở Kuala Lumpur, Malaysia, các nhà lãnh đạo của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã chính thức thông qua Tuyên bố Kuala Lumpur 'ASEAN 2045: Tương lai chung của chúng ta'. Đây là văn kiện chiến lược nhằm định hướng dài hạn cho sự phát triển và hợp tác khu vực trong hai thập niên tới.
Tuyên bố Kuala Lumpur đánh dấu một cột mốc quan trọng trong tiến trình xây dựng một cộng đồng ASEAN kiên cường, năng động, sáng tạo, lấy người dân làm trung tâm và hướng đến tương lai. Các quốc gia thành viên một lần nữa tái khẳng định quyết tâm tăng cường đoàn kết nội khối, thúc đẩy phát triển bền vững, toàn diện, đồng thời, nâng cao năng lực thể chế để ứng phó hiệu quả với những biến động toàn cầu.

Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 46 tại Kuala Lumpur, Malaysia
Văn kiện nhấn mạnh vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, khẳng định tầm quan trọng của việc xây dựng một cộng đồng đoàn kết, có bản sắc chung và tiếp cận công bằng với các cơ hội kinh tế. Tuyên bố nêu rõ: “ASEAN nhấn mạnh việc tăng cường khả năng phục hồi và thúc đẩy các phản ứng tập thể hiệu quả, linh hoạt và sáng tạo đối với những thách thức và cú sốc toàn cầu, nhằm bảo đảm tương lai ổn định và thịnh vượng cho khu vực và người dân”.
Một điểm nhấn đáng chú ý là Tuyên bố chính thức thông qua Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN đến năm 2045 và các kế hoạch chiến lược liên quan, xoay quanh 4 trụ cột chính: Chính trị - An ninh, Kinh tế, Văn hóa - Xã hội và Kết nối. Bên cạnh đó, ASEAN cam kết cải cách bộ máy vận hành, tăng cường năng lực Ban Thư ký ASEAN nhằm nâng cao hiệu quả phối hợp và triển khai chính sách.
Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim - Chủ tịch ASEAN 2025 cho biết, những nỗ lực của ASEAN trong nhiều thập kỷ qua được định hướng bởi tầm nhìn chiến lược, trách nhiệm chung và lòng tin khu vực. Văn kiện mới được thông qua tiếp nối di sản đó trong bối cảnh bất ổn toàn cầu gia tăng. Ông nhấn mạnh: “Khả năng dẫn đầu của ASEAN về trí tuệ nhân tạo, đổi mới kỹ thuật số và nền kinh tế xanh sẽ quyết định không chỉ sự thịnh vượng mà còn cả sự gắn kết giữa các quốc gia”.
Tuyên bố Kuala Lumpur 2045 kế thừa và phát triển từ các cam kết lịch sử như Tuyên bố Kuala Lumpur về ASEAN 2025 (năm 2015), Tuyên bố Hà Nội (năm 2020), Chương trình nghị sự Kết nối Phnom Penh (năm 2022), Tuyên bố của các nhà lãnh đạo Labuan Bajo (năm 2023) và Tuyên bố Viêng Chăn về phát triển kế hoạch chiến lược (năm 2024). Đồng thời, Tuyên bố thể hiện sự cam kết bền vững của ASEAN trong việc tuân thủ các nguyên tắc của Hiến chương ASEAN, luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hợp Quốc.
Hội nghị năm nay diễn ra với chủ đề “Bao trùm và Bền vững”, quy tụ các nhà lãnh đạo khu vực để thảo luận về những vấn đề trọng yếu và định hình con đường phát triển tương lai của ASEAN.
Các nhà lãnh đạo cũng nhất trí thông qua Kế hoạch công tác Sáng kiến hội nhập ASEAN giai đoạn 2026-2030 tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47, cho thấy quyết tâm hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược một cách cụ thể và khả thi.
Ngày 27/5 sẽ diễn ra Hội nghị Cấp cao ASEAN - Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) lần thứ 2, cùng với Hội nghị Cấp cao ASEAN - GCC và Trung Quốc lần thứ nhất, thể hiện nỗ lực tăng cường hợp tác khu vực và mở rộng quan hệ đối ngoại của ASEAN trong giai đoạn đầy biến động toàn cầu hiện nay.