'Tuyến đầu' vun đắp tương lai chung

Quốc hội Việt Nam là thành viên tích cực, có trách nhiệm của AIPA, tăng cường kết nối giữa các nghị viện và đưa “hơi thở” người dân vào các tiến trình ra quyết định. Tinh thần nhất quán đó của Việt Nam tiếp tục được Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chuyển tải tới “nghị trường” AIPA 46, đặc biệt trong bối cảnh ASEAN đang căng tràn khí thế bước vào giai đoạn phát triển mới với những hoài bão lớn lao, phản ánh chân thực qua Tầm nhìn ASEAN 2045.

Chuyến công tác tham dự Đại hội đồng liên Nghị viện các nước ASEAN lần thứ 46 (AIPA 46) và thăm chính thức Malaysia từ ngày 16-20/9 của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Phu nhân còn có ý nghĩa cộng hưởng tâm huyết của Chủ tịch ASEAN 2025 với AIPA 46 nói riêng và với năm ASEAN 2025 nói chung; đồng thời truyền thêm xung lực, viết tiếp đà phát triển của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Malaysia được hai nước vun vén trong gần một năm qua.

Bên cạnh đó, hòa nhịp bước vào kỷ nguyên mới, chuyến công tác đa phương kết hợp song phương của người đứng đầu Quốc hội Việt Nam là nỗ lực tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước, Nghị quyết số 34-NQ/TW ngày 9/1/2023 của Bộ Chính trị về một số định hướng, chủ trương lớn triển khai đường lối đối ngoại Đại hội XIII của Đảng; góp phần triển khai các nghị quyết quan trọng của Trung ương mới ban hành; phát huy hơn nữa vai trò, đóng góp của ngoại giao nghị viện và kênh hợp tác liên nghị viện ở khu vực và trên thế giới.

Thống nhất từ hành pháp đến lập pháp

Khoảng bốn tháng trước, trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 46, thời khắc được cho là bắt đầu chương mới của Hiệp hội khi văn kiện ASEAN 2045: Tương lai chung của chúng ta được ký kết, các nhà lãnh đạo ASEAN đã đề cập vai trò “tuyến đầu” của AIPA và bày tỏ kỳ vọng vào Hội nghị lần này.

Các nhà lãnh đạo khu vực có chung nhận định, ASEAN chỉ có thể giữ vững được vai trò trung tâm, củng cố đoàn kết và phát huy tự cường khi mọi tầng nấc trong thể chế của các quốc gia - từ hành pháp đến lập pháp - đều thống nhất hành động vì lợi ích chung.

AIPA 46 hứa hẹn đáp lại kỳ vọng đó với chương trình nghị sự kéo dài năm ngày (17-22/9) cùng một chủ đề xuyên suốt: “Quốc hội ở tuyến đầu vì một ASEAN tăng trưởng bao trùm và bền vững”, liền mạch với chủ đề bao quát của cả năm ASEAN 2025 là “Bao trùm và Bền vững”.

“Nghị trường” khu vực dịp này hướng tới các mục tiêu quan trọng như nêu bật vai trò then chốt của nghị viện trong thúc đẩy tăng trưởng bao trùm và bền vững; thúc đẩy trao đổi kinh nghiệm, thực tiễn tốt về khung khổ pháp luật và cơ chế giám sát, hỗ trợ tăng trưởng bao trùm, bền vững; tăng cường năng lực của nghị viện trong tận dụng cơ hội và ứng phó thách thức; thúc đẩy hợp tác và phối hợp giữa các nghị viện với các tổ chức chính trị - xã hội, khu vực tư nhân, học giả… Đây là những tiền đề quan trọng góp phần hiện thực hóa Tầm nhìn cộng đồng ASEAN 2045.

Song song với đối thoại nội khối, các phiên đối thoại với các nghị viện đối tác trong khuôn khổ AIPA 46 cũng đóng vai trò quan trọng, không những thúc đẩy quan hệ đối tác của ASEAN mà còn củng cố vai trò trung tâm của Hiệp hội trong cấu trúc khu vực, nhấn mạnh thông điệp vì hòa bình và phát triển.

Các phiên đối thoại với các nghị viện đối tác có chủ đề chung là “Vai trò trung tâm của ASEAN: Phát huy cấu trúc khu vực bao trùm vì một tương lai bền vững”, tập trung trao đổi vai trò của nghị viện trong củng cố các cơ chế do ASEAN dẫn dắt; đóng góp của ngoại giao nghị viện vào hỗ trợ và duy trì vai trò trung tâm của ASEAN; cân bằng giữa vai trò trung tâm và hợp tác thực chất với các quan sát viên, cơ chế để tăng cường các sáng kiến do ASEAN dẫn dắt; cách tiếp cận với những thách thức khu vực, khuôn khổ pháp lý hỗ trợ phát triển bền vững...

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tiếp Tổng Thư ký AIPA Siti Rozaimeriyanty Dato Haji Abdul Rahman, ngày 25/8 tại Hà Nội. (Nguồn: VOV)

Quyết tâm hiện thực hóa khát vọng

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham dự AIPA 46 trong bối cảnh Việt Nam kỷ niệm dấu mốc tròn 30 năm tham gia ASEAN và AIPA. Vì vậy, trước những thời khắc quan trọng với cả Việt Nam và Hiệp hội, sự tham dự của người đứng đầu Quốc hội Việt Nam một lần nữa khẳng định vai trò và đóng góp của Việt Nam trong ASEAN và AIPA, quyết tâm cùng các Nghị viện thành viên phát huy hơn nữa những kết quả đã đạt được, củng cố đoàn kết, thống nhất, giữ vững hòa bình ổn định, hiện thực hóa Tầm nhìn cộng đồng ASEAN 2045 cùng các kế hoạch chiến lược và mở rộng hợp tác với bên ngoài.

Thời gian qua, Quốc hội Việt Nam đã tích cực chuẩn bị, đề xuất một số nội dung về các chủ đề liên quan tại các Ủy ban của AIPA, tham gia thảo luận, đóng góp vào các dự thảo Nghị quyết, sáng kiến do các nghị viện thành viên AIPA đề xuất và Thông cáo chung của Đại hội đồng AIPA 46.

Gần đây nhất (ngày 25/8), tiếp Tổng thư ký AIPA Siti Rozaimeriyanty Dato Haji Abdul Rahman nhân dịp tham dự hoạt động AIPA Roadshow tại Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã chia sẻ những điểm nhấn trong hợp tác nghị viện ASEAN, nhất là khi ASEAN đang bước vào giai đoạn phát triển mới với cơ hội và thách thức đan xen.

Theo đó, các Nghị viện thành viên cần tiếp tục tăng cường trao đổi, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của mỗi nước. Các nghị sĩ, nghị viện thành viên AIPA, nhất là các nghị sĩ trẻ, nữ nghị sĩ tăng cường giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm hoạt động và các vấn đề cùng quan tâm.

Theo Chủ tịch Quốc hội, các nước ASEAN cần đoàn kết hơn nữa, tận dụng cơ hội, phát huy tiềm năng để hợp tác hiệu quả hơn nữa, chú trọng khai thác các động lực tăng trưởng mới như khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số… Khi Cộng đồng ASEAN đoàn kết, sẽ dẫn dắt sự phát triển của từng nước và của cả Hiệp hội.

Giai đoạn phát triển cao nhất

Tết Độc lập và “Merdeka” (cũng mang nghĩa độc lập) những ngày qua là cụm từ được quan tâm hơn cả với người dân Việt Nam và Malaysia khi hai nước cùng kỷ niệm Quốc khánh (Việt Nam là Quốc khánh 2/9, Malaysia là Quốc khánh 31/8).

Với dư âm đó, chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tới Malaysia dịp này không chỉ thúc đẩy hợp tác Đối tác chiến lược toàn diện về mọi mặt mà còn cộng hưởng những khát vọng về hòa bình, phát triển, vì tương lai chung bền vững.

Có thể khẳng định việc hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện (tháng 11/2024) là một mốc son quan trọng, là tiền đề cho những bước nhảy bứt phá trong hợp tác song phương. Trong sự kiện kỷ niệm Quốc khánh Malaysia ngày 8/9, Tổng lãnh sự Malaysia tại TP. Hồ Chí Minh Firdauz Othman đã đánh giá quan hệ hai nước đang ở giai đoạn phát triển cao nhất và không ngừng được củng cố, mở rộng, nhất là từ khi hai nước nâng cấp lên quan hệ ở tầm mức cao nhất.

Malaysia hiện là đối tác thương mại lớn thứ ba của Việt Nam trong ASEAN. Theo các chuyên gia, thị trường Malaysia có sức mua khá, nhu cầu đa dạng và gần gũi về văn hóa tiêu dùng đối với Việt Nam. Việc Việt Nam và Malaysia cùng tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do trong khu vực tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động trao đổi thương mại giữa hai bên.

Bên cạnh kinh tế, hợp tác về giáo dục, văn hóa, du lịch tiếp tục phát triển, góp phần củng cố sự hiểu biết và lòng trân trọng các giá trị truyền thống giữa người dân hai nước.

Đặc biệt, quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam và Nghị viện Malaysia tiếp tục được củng cố và tăng cường trên cả bình diện song phương và đa phương, góp phần thúc đẩy quan hệ giữa hai nước. Tháng Tám vừa qua, Nhóm Nghị sĩ trẻ Malaysia đã sang thăm Việt Nam, mở ra kênh giao lưu mới, gần gũi và thực chất hơn giữa nghị sĩ trẻ của Quốc hội hai nước.

Hai bên cũng đang rà soát và đàm phán các thỏa thuận hợp tác mới nhằm tạo đà mạnh mẽ và xây dựng nền tảng vững chắc cho quan hệ trong tương lai.

Có thể nói, chuyến công tác của người đứng đầu Quốc hội Việt Nam tới AIPA 46 và thăm đất nước bạn Malaysia mang theo “lòng dân” tới “nghị trường” khu vực với khát vọng về một “ngôi nhà chung” phát triển bền vững, bao trùm, vì người dân Hiệp hội, kiến tạo một môi trường hòa bình cho phát triển trong kỷ nguyên mới.

Phương Hà