Tuyến giữa của MU bị Brighton nghiền nát

Manchester United thua toàn diện trước Brighton.

Ngay sau trận thua 1-3 trước Brighton tại Old Trafford, HLV Ruben Amorim gọi đội bóng của mình là "tệ nhất trong lịch sử Manchester United". Thế nhưng, chiến lược gia người Bồ Đào Nha cũng khẳng định ông thậm chí không để MU chơi với sơ đồ hai tiền đạo trong thế bị Brighton dẫn bàn.

HLV này muốn truyền tải thông điệp rằng phong cách chơi của MU sẽ không bao giờ thay đổi, bất kể điều gì xảy ra. Phong cách đó là gì? Là hệ thống ba trung vệ, với hàng thủ dâng cao, sơ đồ 3-4-3 hoặc 3-4-2-1 tùy biến, thứ Amorim trung thành từ khi bắt đầu sự nghiệp cầm quân.

Hơn một lần trong hai tháng qua, chiến lược gia người Bồ Đào Nha khẳng định MU vẫn sẽ chơi theo triết lý và chiến thuật ba trung vệ. Điều đó chẳng khác gì "miếng mồi ngon" với Brighton và HLV trẻ tuổi Fabian Hurzeler, những người rất giỏi tùy biến chiến thuật để khai thác nhược điểm của đối thủ.

Lỗ hổng trung tuyến

Brighton đánh bại Manchester United lần thứ hai ở mùa giải năm nay, đồng thời là chiến thắng thứ 4 của "Chim mòng biển" trong 5 lần đối đầu gần nhất giữa hai đội. Không đối thủ nào gây ám ảnh cho "Quỷ đỏ" nhiều hơn Brighton hai năm qua.

Sự cơ động và lối chơi giàu năng lượng từ "Chim mòng biển" trái ngược hoàn toàn với lối chơi uể oải, thiếu sức sống từ MU. Ở màn so tài tối 19/1, trọng tâm của trận đấu diễn ra ở trung tuyến, với màn trình diễn xuất sắc của các tiền vệ trẻ Yasin Ayari và Carlos Baleba.

Tiền vệ Baleba áp đảo khu trung tuyến của MU.

Baleba thực hiện đường chuyền quyết định để Mitoma thoát xuống, căng ngang cho Minteh mở tỷ số trong bàn thắng đầu tiên. Tốc độ và nguồn năng lượng dồi dào của Ayari đóng vai trò then chốt trong bàn thắng thứ hai và thứ ba.

Bộ đôi của Brighton nghiền nát Kobbie Mainoo lẫn Manuel Ugarte, những người thực tế chơi không tồi trong một tháng qua, dù phải đối đầu với Arsenal hay Liverpool. Vậy vấn đề của MU trước Brighton là gì? Không chỉ cả đội chủ nhà có ngày thi đấu tệ về phong độ, hệ thống ba trung vệ của HLV Amorim bộc lộ quá nhiều lỗ hổng với dàn nhân sự hiện tại.

Bộ đôi Mainoo - Ugarte không thể kiểm tỏa Yasin Ayari hay Carlos Baleba. Ayari và Baleba nhanh, khỏe, di chuyển khắp mặt sân và tạo ra áp lực nghẹt thở lên đội hình Manchester United. Các khoảng trống liên tục lộ ra ở hai tuyến của MU. Và thực tế, ngay đầu trận, Baleba nhanh chóng khai thác khoảng trống của đội hình MU để phất đường bóng tuyệt hảo cho Mitoma thoát xuống đối mặt Onana.

Từ hai tháng trước, trong chương trình Monday Night Football trên kênh Sky Sports, Jamie Carragher chỉ ra vấn đề chiến thuật lớn nhất của đội hình 3-4-3 dưới thời tân HLV Amorim. Đó là khoảng trống hai bên của hai tiền vệ trung tâm.

"Khi bạn chơi với bốn hậu vệ thông thường, cầu thủ chạy cánh của bạn có thể lùi vào và hỗ trợ. Nhưng vì bạn chơi với ba hậu vệ, khi có bóng, các cầu thủ chạy cánh tự nhiên sẽ di chuyển rộng hơn, chủ yếu bám biên. Điều đó có nghĩa khoảng trống xung quanh hai tiền vệ trung tâm sẽ lộ ra nhiều hơn, nếu họ không nhận được sự hỗ trợ", Carragher phân tích.

Mainoo và Ugarte không nhận được sự hỗ trợ này khi đối đầu hàng tiền vệ đầy cơ động và năng lượng của Brighton. Bên cạnh Ayari và Baleba, Mitoma và Yankuba Minteh - hai tiền vệ cánh của "Chim mòng biển" trận này, thường xuyên chơi như những tiền vệ trung tâm khi cần. Điều đó giúp Brighton áp đảo về quân số và tạo ra thế trận tốt. Với sơ đồ 4-4-2 hoặc 4-2-3-1 khi cần điều chỉnh, HLV Hurzeler dễ dàng đánh bại hệ thống ba trung vệ của Amorim.

Amorim nên thay đổi?

HLV Jose Mourinho từng nói rằng nhược điểm lớn của hệ thống ba trung vệ là khoảng trống đằng sau các cầu thủ chạy cánh và hậu vệ. Những pha phất dài luồn sau lưng hệ thống phòng ngự sẽ trở thành vũ khí quan trọng của các đối thủ khi chống lại sơ đồ ba trung vệ.

"Nếu bạn không có hai cầu thủ chạy biên toàn năng ở hai cánh, bộ đôi tiền vệ trung tâm giàu năng lượng, cơn ác mộng sẽ diễn ra", Mourinho phân tích. Thực tế, ở trận đấu giữa Brighton và MU, đội khách tận dụng cực tốt các pha phất bóng dài này, khiến "Quỷ đỏ" khốn đốn.

Amorim chịu áp lực lớn khi vẫn kiên trì với hệ thống 3 trung vệ.

Mitoma có 1 kiến tạo và 1 bàn thắng, đều đến từ các pha luồn sau lưng cầu thủ chạy cánh Noussair Mazraoui của MU. Trong khi đó, ở cánh bên kia, Minteh trở thành cơn ác mộng với Dalot và ngôi sao Brighton cũng nhận danh hiệu Cầu thủ hay nhất trận.

Lịch sử Ngoại hạng Anh chứng kiến rất ít những đội thành công với hệ thống ba trung vệ. Antonio Conte từng đưa Chelsea đến chức vô địch năm 2017 với hệ thống này. Thomas Tuchel cũng từng giúp Chelsea gặt hái thành công với hệ thống ba trung vệ. Tuy nhiên, đó đều là những kết quả trong ngắn hạn.

Nhìn vào Premier League mùa 2023/24, tất cả đội sử dụng hệ thống ba trung vệ gồm Wolves, Brentford, Luton và Sheffield United đều vật lộn ở nửa dưới bảng xếp hạng. Wolves kết thúc mùa giải ở vị trí 14, trong khi Brentford xếp 16. Luton và Sheffield đứng lần lượt 18 và 20, đồng thời rớt hạng.

Ngoại hạng Anh là giải đấu với cường độ rất cao, cộng thêm lối chơi trực diện của các đội bóng, dẫn đến việc những đội chơi hệ thống ba trung vệ đều khó duy trì sự ổn định. Các cầu thủ chạy cánh hay tiền vệ trung tâm - những nhân tố quan trọng nhất trong hệ thống này - dễ rơi vào tình trạng quá tải và sa sút.

Việc kiên trì với sơ đồ ba trung vệ tại Manchester United là một canh bạc táo bạo của Amorim. Nhưng nếu "Quỷ đỏ" cứ tiếp tục thua, chưa chắc HLV người Bồ Đào Nha có đủ thời gian để hái quả ngọt với triết lý này.

Tường Linh