Tuyệt chiêu phim Châu Tinh Trì hóa ra có thật, giống môn võ Việt Nam

Cảnh Châu Tinh Trì sử dụng "Đoạt mệnh chân cây kéo" trong phim Thánh bài 3 (1991)

Vốn yêu thích võ thuật, Châu Tinh Trì không ít lần đưa các pha chiến đấu vào những bộ phim hài của ông. Một trong những kỹ thuật võ công được khán giả nhớ tới nhiều nhất trong các phim hài của Châu Tinh Trì là “Đoạt mệnh chân cây kéo”, từng xuất hiện trong phim Thánh bài 3 (1991) và Trường học Uy Long (1991).

Tuyệt chiêu đánh bại cao thủ kickboxing

Trang Baidu viết về kỹ thuật “Đoạt mệnh chân cây kéo”: “Cắt kéo tử thần (tên 'Đoạt mệnh chân cây kéo' do đơn vị lồng tiếng Việt dịch lại) là một kỹ thuật khống chế đối thủ bằng cách kẹp chặt hai chân – một dạng khóa siết (submission) trong võ thuật. Động tác này lần đầu tiên xuất hiện trong bộ phim “Trường Học Uy Lon (1991) do Châu Tinh Trì đóng chính và Vương Tinh đạo diễn.

Trong phim, kỹ thuật này được nhân vật Cục trưởng Vương (do Huỳnh Bỉnh Diệu thủ vai) sử dụng và chỉ dạy. Hình tượng của ông – một người đàn ông mập, đeo kính gọng đen, trông có vẻ hiền lành nhưng lại sở hữu khả năng thực chiến mạnh mẽ – tạo nên sự tương phản thú vị”.

Châu Tinh Trì sủ dụng tuyệt chiêu Đoạt mệnh chân cây kéo” trong phim Thánh bài 3

Trong phim Thánh bài 3, Châu Tinh Trì đã sử dụng kỹ thuật này để đánh bại nhân vật Tư Ngũ Lục Lang do Chu Tỷ Lợi thủ vai. Chu Tỷ Lợi từng là nhà vô địch thế giới môn kickboxing trước khi chuyển sang đóng phim võ thuật, chuyên vào vai phản diện.

Đặc điểm của kỹ thuật mà Châu Tinh Trì sử dụng là bay người lên, dùng 2 chân kẹp vào cổ đối phương rồi quay tròn vật đối thủ xuống. Theo như lời nhân vật Cục trưởng Vương trong phim thì thực hiện động tác này làm như sau: “Nhảy lên không trung, hai chân mở ra, xoay 180 độ, kẹp xuống…”.

Nhân vật Cục trưởng Vương do Huỳnh Bỉnh Diệu thủ vai

Vào tháng 1/2025, trong buổi diễn tập chống khủng bố tại một bệnh viện ở Côn Minh (Vân Nam, Trung Quốc), một nam sinh đại học đã gây “bão mạng” khi tung ra chiêu “Cắt kéo tử thần” để khống chế tên cướp cầm rìu. Nam sinh cho biết anh từng luyện động tác này cùng bạn bè và mơ ước trở thành đặc cảnh, nên nhân cơ hội diễn tập đã phối hợp thực hiện.

Đoạn video nhanh chóng lan truyền trên Weibo, nhận được hàng chục nghìn lượt chia sẻ và bình luận khen ngợi như “quá ngầu”, “động tác hoàn hảo”, “tương lai của lực lượng đặc cảnh”. Nhiều người cũng hài hước lo cho “cổ của bạn diễn”, tạo nên một chủ đề thảo luận sôi nổi trên mạng xã hội Trung Quốc.

Một nam sinh đại học sử dụng kỹ thuật của Châu Tinh Trì trong cuộc diễn tập chống khủng bố

Trang HK01 từng có bài viết với tiêu đề: “Chiêu “Cắt Kéo Tử Thần” trong phim Châu Tinh Trì không phải là động tác ngẫu nhiên mà bắt nguồn từ kỹ thuật đặc trưng của đô vật chuyên nghiệp”.

“Thực ra, “Cắt Kéo Tử Thần” cùng với các chiêu như “Đòn khóa Nelson”, “Phích lịch truy hồn tỏa”, “Uyên ương càn khôn nữu văn tỏa”... từng xuất hiện trong phim Châu Tinh Trì, đều là các kỹ thuật đặc trưng của đô vật chuyên nghiệp (Pro Wrestling)”, tờ HK01 viết.

Giống đòn thế của môn võ Việt Nam

HK01 cho rằng “Cắt kéo tử Thần” chính là động tác Head Scissors, còn gọi là Neck Scissors hay Leg Scissors, tức là dùng đùi kẹp đầu đối thủ để khống chế hoặc hạ gục. Đòn này ngoài đô vật chuyên nghiệp, còn được dùng trong Catch Wrestling – một trường phái vật cổ điển.

Chiêu "Đoạt mệnh chân cây kéo" còn được gọi là "Cắt kéo tử thần"

Khác với Triangle Choke (tam giác siết cổ) hoặc Reverse Triangle trong Jiu-Jitsu và MMA, Head Scissors chỉ dùng hai đùi kẹp vào đầu hoặc cổ đối thủ, không kẹp vai để chèn ép động mạch.

“Trong phim “Trường học Uy Long” và “Thánh Bài Thượng Hải”, đòn thế do Cục trưởng Vương (do Hoàng Bỉnh Diệu thủ vai) chỉ dạy còn khống chế được một tay đối phương trong khi kẹp, nên nhiều người lầm tưởng đó là Armbar. Nhưng thật ra, nếu không có điểm tựa, Armbar không thể thực hiện hiệu quả, vì đòn khóa tay cần tạo điểm gối đỡ ở khuỷu tay bằng đùi”, trang HK01 viết.

Đòn Leg Scissor giống với "Đoạt mệnh chân cây kéo"

Trong đô vật chuyên nghiệp, đòn Head Scissors có thể dùng để khóa đối thủ, nhưng cũng có biến thể dùng để vật ngã, tuy nhiên trong thực chiến tỉ lệ thành công rất thấp và cực kỳ nguy hiểm. Dẫu vậy, vì động tác này đẹp mắt, nên nó thường được đưa vào phim ảnh. Nhân vật Black Widow (Góa phụ đen) của Marvel chính là ví dụ điển hình, cô thường xuyên dùng chiêu này để hạ gục đối thủ.

Ngoài việc dùng chân kẹp đầu, chiêu “Cắt kéo tử thần” còn có thể tấn công vào phần thân dưới, chẳng hạn như Crab Scissors trong Sambo của Nga, hay Kani Basami trong Judo. Tuy nhiên, các chiêu này rất dễ gây chấn thương, nên đã bị cấm trong các giải đấu Judo và Jiu-Jitsu.

Đòn Kani Basami cũng tương tự "Cắt kéo tử thần"

Bên cạnh đó, trong một số trường hợp, Scissor Kick, tức là các cú đá liên hoàn bằng hai chân trái phải, cũng được gọi là “chiêu cắt kéo”.

Một bài viết trên Zhihu còn chỉ ra “Cắt kéo tử thần” là một phiên bản được nghệ thuật hóa của kỹ thuật chiến đấu và trong thực tế, có vài động tác của các môn võ khác giống với nó. Bài viết này chỉ ra rằng trong môn võ của Việt Nam là Vovinam (Việt võ đạo) cũng có 1 kỹ thuật tương tự là đòn bay người cắt kéo. Trên thực tế, đây lại là đòn chân số 11, đòn thế tiêu biểu của Vovinam.

Đòn thế cắt kéo của Vovinam

Nới qua về Vovinam, môn võ này xuất hiện từ những năm 1938 do cố võ sư Nguyễn Lộc sáng tạo và phát triển với 2 phần là Việt võ thuật và Việt võ đạo. Năm 2023, Vovinam được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Tại SEA Games 32 diễn ra tại Campuchia, Vovinam cũng trở thành một môn thi đấu chính thức.

Sau hơn 30 năm công chiếu, khán giả vẫn nhớ mãi về tuyệt chiêu của Châu Tinh Trì. Việc "Đoạt mệnh chân cây kéo" có điểm tương đồng với những đòn thế của các môn võ khác càng khiến khán giả thêm thích thú..

Sơn Tùng