Tỷ lệ tiêm chủng trên 95%, bệnh sẽ khó lan rộng
Theo các chuyên gia y tế, tiêm vắc xin là phương pháp đề phòng tốt nhất các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như: lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, sởi, bại liệt, viêm gan B, viêm phổi, viêm màng não mủ do Hib, viêm não Nhật Bản B, tả, thương hàn, rubella… Tuy nhiên, thời gian qua có không ít phụ huynh chủ quan với việc tiêm phòng cho trẻ nhỏ, dẫn đến những hệ lụy đáng tiếc.
Bệnh bạch hầu diễn biến phức tạp
Tính đến thời điểm hiện tại, Đắk Lắk đã ghi nhận 4 ca mắc bệnh bạch hầu, trong đó có 1 ca tử vong. Theo báo cáo Sở Y tế Đắk Lắk, bệnh nhân đầu tiên tử vong do bệnh bạch hầu là H’Si Yan, sinh năm 2013, trú tại buôn H’Ring, xã Ea H’Đinh, huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk. Đến hết ngày 2/9 tại xã Ea H’Dinh, huyện Cư M’gar đã có thêm 3 ca sau khi kiểm tra phát hiện kết quả dương tính với bệnh bạch hầu và 31 ca đang được cách ly theo dõi tại các cơ sở điều trị.
BS Phạm Văn Lào - Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Đắk Lắk cho biết, ngay sau khi có bệnh nhân tử vong do bệnh bạch hầu, ngành y tế tỉnh đã cấp thuốc đặc trị cho người dân trong vùng xuất hiện ca bệnh, đồng thời, tổ chức diệt khuẩn bằng hóa chất, cắm biển cảnh báo cách ly, hạn chế người dân đi vào vùng có ca bệnh. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất trong công tác phòng chống bệnh bạch hầu hiện nay là các cơ sở y tế chưa có khu cách ly khép kín từ khâu khám, chẩn đoán đến điều trị bệnh nhân.
Bệnh bạch hầu là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính có giả mạc ở tuyến hạnh nhân, hầu họng, thanh quản, mũi. Bệnh có thể xuất hiện ở da, các màng niêm mạc khác như kết mạc mắt hoặc bộ phận sinh dục. Đây là một bệnh vừa nhiễm trùng vừa nhiễm độc, các tổn thương nghiêm trọng của bệnh chủ yếu là do ngoại độc tố của vi khuẩn bạch hầu gây ra. Trước tình hình bệnh bạch hầu có nhiều diễn biến phức tạp, PGS.TS Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) đã đề nghị ngành y tế tỉnh Đắk Lắk cần thống kê tất cả các trường hợp nghi nhiễm bệnh, có biểu hiện sốt, đau họng, viêm họng, đồng thời khám kỹ, lấy mẫu để xác định bệnh, sau đó sàng lọc, phân loại sắp xếp cách ly điều trị ở khu riêng biệt. Theo ông Trần Đắc Phu, càng phát hiện sớm bao nhiêu, càng điều trị tích cực ngay từ đầu bao nhiêu và càng khoanh ổ dịch tốt bao nhiêu thì càng không bị lây lan dịch. Biện pháp quan trọng nhất, trước mắt là phải tiến hành giám sát, điều trị cách ly và phải uống thuốc phòng cho tất cả những người có tiếp xúc, những người có liên quan; tiêm vắc xin.
Chủ động phòng bệnh
Theo các chuyên gia y tế, tiêm vắc xin là phương pháp đề phòng tốt nhất các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như: lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, sởi, bại liệt, viêm gan B, viêm phổi, viêm màng não mủ do Hib, viêm não Nhật Bản B, tả, thương hàn, rubella…
Tuy nhiên không phải phụ huynh nào cũng có được những nhận thức đúng đắn về việc tiêm vắc xin phòng bệnh cho trẻ nhỏ. Điển hình là trong thời gian qua, trên các trang mạng xã hội đã nở rộ trào lưu “anti vắc xin ” khiến nhiều bậc phụ huynh hoang mang, lo lắng và nảy sinh tâm lý e ngại tiêm chủng. Thực tế cho thấy, e ngại tiêm chủng không chỉ đe dọa tới sức khỏe của trẻ mà còn khiến tình hình dịch bệnh ngày càng trở nên phức tạp. Vào đầu năm 2019, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã xếp e ngại, từ chối tiêm chủng là một trong 10 yếu tố đe dọa sức khỏe toàn cầu.
Theo PGS.TS Dương Thị Hồng - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, Phó trưởng Ban Điều hành Dự án Tiêm chủng mở rộng, việc từ chối tiêm chủng với quan điểm “thuận với tự nhiên” là thiếu trách nhiệm với con mình và đi ngược lại với quyền lợi chung của cả cộng đồng. Theo đó, cha mẹ cho rằng không tiêm chủng trẻ vẫn không mắc bệnh hoặc vắc xin gây hại đến sức khỏe của trẻ. Đây là quan niệm phiến diện, sai lầm. Vắc xin tuy có hiệu quả phòng bệnh trực tiếp cho từng cá nhân, nhưng chỉ khi được triển khai trên diện rộng, vắc xin mới có tác dụng gián tiếp tạo ra hàng rào bảo vệ cho cả cộng đồng và phát huy hết hiệu quả: Trong cộng đồng đạt tỷ lệ tiêm chủng cao trên 95%, cho dù mầm bệnh xâm nhập nhưng do có ít đối tượng cảm nhiễm nên bệnh không thể lan rộng. Khi đó có thể thấy một số nhỏ các trường hợp chưa tiêm chủng chưa bị mắc bệnh nhờ được những người đã có miễn dịch xung quanh che chắn, bảo vệ. Tuy nhiên, nếu không có nền tảng miễn dịch vững chắc thì điều này sẽ không xảy ra”.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo, phụ huynh hãy sáng suốt lựa chọn cho trẻ loại vắc xin cần thiết và phù hợp. Nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ, tìm hiểu thông tin từ nhiều nguồn trước khi đưa ra quyết định quan trọng có liên quan tới vắc xin.