Tỷ phú Ấn Độ với dự án thay đổi khu ổ chuột 1 triệu dân ở Mumbai

Dharavi, một trong những khu ổ chuột lớn nhất châu Á nằm trong trung tâm Mumbai - Thủ đô tài chính của Ấn Độ

Tham vọng của người giàu thứ hai thế giới

Khu vực đầm lầy từng là làng chài và bãi rác hàng thập kỷ trước giờ trở thành Dharavi, một trong những khu ổ chuột lớn nhất châu Á nằm trong trung tâm Mumbai - Thủ đô tài chính của Ấn Độ. Được lấy bối cảnh trong bộ phim đoạt giải Oscar năm 2008 “Triệu phú khu ổ chuột”, Dharavi là một mê cung các cơ sở kinh doanh nhỏ ở mọi ngóc ngách, từ cửa hàng bánh, người bán thịt cho đến thợ cắt tóc. Những cửa hàng này phục vụ khoảng 1 triệu cư dân sống trong những ngôi nhà chật chội và những con hẻm chật hẹp. Những doanh nghiệp quy mô nhỏ này, tạo ra tổng doanh thu hàng năm hơn 1 tỷ USD, là nguồn sinh kế quan trọng cho nhiều gia đình, một số đã trải qua nhiều thế hệ.

Trong nhiều thập kỷ, việc cải tạo, phát triển Dharavi gặp rào cản lớn vì quy mô và mật độ quá lớn cũng như giá trị đất đai ở trung tâm Mumbai khá cao. Nhiều năm qua, ai cũng nhìn thấy vô số vấn đề của khu ổ chuột này như tình trạng quá đông đúc và vệ sinh kém; nhiều người dân không có nước sinh hoạt hoặc nhà vệ sinh sạch sẽ và phải chịu nhiều vấn đề sức khỏe. Nhưng điều đó có thể thay đổi với dự án của tỷ phú Gautam Adani. “Một chương mới của niềm tự hào đang bắt đầu. Đây là cơ hội lịch sử để chúng tôi tạo ra một Dharavi mới về phẩm giá, sự an toàn và toàn diện”, tỷ phú Adani viết trong một thông báo trên trang web của công ty sau khi thắng thầu tái phát triển khu vực vào năm 2022. Ông cam kết sẽ “tạo ra một thành phố hiện đại đẳng cấp thế giới, phản ánh một Ấn Độ đang hồi sinh, tự tin và đang phát triển, tìm được vị trí mới trên trường toàn cầu vì thế kỷ 21 thuộc về Ấn Độ”.

Mặc dù, việc tái phát triển khu ổ chuột Dharavi là một thách thức lớn nhưng tỷ phú Adani là người có nhiều tiềm lực, đang thực hiện một số dự án cơ sở hạ tầng tham vọng nhất của Ấn Độ. Ông là nhà điều hành sân bay lớn nhất Ấn Độ và sở hữu nhà điều hành cảng tư nhân và nhà điều hành nhiệt điện tư nhân lớn nhất Ấn Độ. Ông cũng là một trong những nhà phát triển và khai thác mỏ than lớn nhất nước này, đồng thời đang xây dựng nhà máy năng lượng sạch lớn nhất thế giới.

Băn khoăn trước sự chuyển đổi lớn

Với nhiều cư dân Dharavi, sinh kế của họ có thể gặp rủi ro khi khu ổ chuột chuẩn bị trải qua một cuộc chuyển đổi mạnh mẽ. Theo thông báo của nhà đầu tư, khoảng 1 triệu người ở khu ổ chuột Dharavi sẽ được phục hồi và tái định cư. Dự án cam kết đáp ứng nhu cầu của Dharavi và cung cấp cho cư dân những ngôi nhà mới với những tiện nghi, khả năng tiếp cận và nguồn lực tốt hơn. Họ đang nghiên cứu “tất cả các lựa chọn khả thi” để bảo vệ sinh kế và hoạt động kinh doanh, đồng thời giúp nâng cao thu nhập của người dân. Ví dụ, hợp nhất chuỗi cung ứng, hoàn thuế cho tất cả các doanh nghiệp trong 5 năm và triển khai các sáng kiến việc làm cho thanh niên và phụ nữ.

Nỗi lo lắng lớn nhất của người dân là khả năng hội đủ điều kiện để được cấp một căn hộ mới miễn phí và liệu có thể phải chuyển đi nơi khác hay không. Theo kế hoạch đặt ra, những cư dân sống ở tầng 1 tại Dharavi trước năm 2000 sẽ được cấp một căn hộ miễn phí trong khu vực có diện tích ít nhất là 32m2. Những cư dân ở tầng cao hơn hoặc những người sống ở đó từ năm 2000 đến 2011 sẽ nhận được một ngôi nhà rộng 28m2 nằm cách Dharavi 10km, sau khi thanh toán một lần khoản tiền 250.000 rupee (khoảng 3.000 USD). Những người chuyển đến Dharavi sau năm 2011 cũng sẽ nhận được một ngôi nhà rộng 28m2 trong cùng bán kính nhưng sẽ phải trả tiền thuê nhà cho Chính phủ. Theo ước tính, chỉ khoảng 50.000 cư dân Dharavi, tương đương 5% dân số, có giấy tờ hợp lệ, chứng minh quyền thuê nhà dài hạn của mình. Bên đầu tư đã tiến hành khảo sát từng hộ dân để đảm bảo quyền lợi cho họ.

Bất chấp lo lắng, băn khoăn của một số người, đa số cư dân vẫn nhất trí rằng Dharavi cần được tái phát triển. Vấn đề chỉ là một dự án khổng lồ như vậy có thực hiện được theo đúng mục tiêu đề ra hay không. “Nếu ông Adani cải tạo khu ổ chuột Dharavi, điều đó sẽ tốt cho chúng tôi. Tôi không muốn các con tôi sống như mình bao năm qua. Tôi muốn chúng có môi trường học tập và có cuộc sống tốt hơn”, ông Dhanshuk Purshottamwala, thợ gốm 42 tuổi sống tại đây qua nhiều thế hệ cho biết.

Theo CNN