Tỷ phú huyền thoại 93 tuổi thu lời khủng nhờ đầu tư vào Apple và luận điểm về con hào gây tranh cãi
Tỷ phú Warren Buffett vẫn đang sử dụng điện thoại nắp gập cho đến tận năm 2020, 4 năm sau khi tập đoàn Berkshire Hathaway của ông bắt đầu tích lũy lượng cổ phần khổng lồ trong Apple.
Berkshire Hathaway là tập đoàn đa quốc gia Mỹ có trụ sở ở thành phố Omaha (bang Nebraska, Mỹ), tham gia vào nhiều lĩnh vực kinh doanh khác nhau, như bán lẻ, bảo hiểm, đầu tư, năng lượng… Warren Buffett là Giám đốc điều hành kiêm Chủ tịch Berkshire Hathaway, được mệnh danh là Nhà tiên tri xứ Omaha.
“Tôi không hiểu gì về điện thoại, nhưng tôi hiểu hành vi của người tiêu dùng”, Warren Buffett nói tại cuộc họp cổ đông thường niên của Berkshire Hathaway ở Omaha vào năm ngoái.
Tỷ phú sinh năm 1930 là một trong những những người ủng hộ Apple nhiều nhất những năm gần đây.
Vào cuối năm 2023, Berkshire Hathaway sở hữu khoảng 6% cổ phần Apple (trị giá 174 tỉ USD vào thời điểm đó), tương đương khoảng 40% tổng giá trị của tập đoàn này. Con số đó gấp khoảng 4 lần so với cổ phần ở Bank of America của Berkshire Hathaway và biến tập đoàn này thành cổ đông lớn thứ 2 của Apple, chỉ sau Vanguard.
Khi các nhà đầu tư vào Berkshire Hathaway và những người hâm mộ cuồng nhiệt Warren Buffett (năm nay đã 93 tuổi) đổ về Omaha cuối tuần này để tham dự cuộc họp thường niên năm 2024, Apple có thể sẽ là chủ đề nóng của cuộc thảo luận.
Apple hôm 2.5 đã báo cáo doanh số iPhone giảm 10,5% trong quý 1/2024 so với cùng kỳ năm trước, dẫn đến tổng doanh thu giảm 4%. Thế nhưng, cổ phiếu Apple đã có ngày giao dịch tốt nhất kể từ cuối năm 2022 vào hôm 3.5, phần lớn nhờ vào kế hoạch mua lại cổ phiếu kỷ lục trị giá 110 tỉ USD và tỷ suất lợi nhuận tăng nhờ hoạt động kinh doanh dịch vụ đang phát triển.
Việc đặt cược vào Apple và Giám đốc điều hành Tim Cook đã mang lại thành quả xứng đáng cho Warren Buffett, người tuyên bố vào năm 2022 rằng giá trị cổ phần Apple của Berkshire Hathaway chỉ là 31 tỉ USD. Berkshire Hathaway đã ghi nhận lợi nhuận gần 620% nhờ khoản đầu tư vào Apple từ năm 2016.
Dù tự nhận mình là một người theo chủ nghĩa Luddite, Warren Buffett từ lâu đã có một quan điểm nhất quán không liên quan đến công nghệ về việc yêu thích Apple. Ông thấy người dùng Apple tận tâm như thế nào với thiết bị của họ và coi iPhone như một sản phẩm đặc biệt có thể khiến khách hàng tiếp tục chi tiêu trong hệ sinh thái Apple. Warren Buffett gọi đó là moat (con hào), một trong những từ yêu thích nhất của ông để mô tả các doanh nghiệp mình thích.
Chủ nghĩa Luddite là thuật ngữ để chỉ người hoặc nhóm người phản đối sự tiến bộ công nghệ, thường là do lo ngại rằng công nghệ sẽ gây ra sự thay đổi tiêu cực cho xã hội hoặc sự mất mát việc làm.
Warren Buffett nói tại cuộc họp năm ngoái: “Apple có một vị trí với người tiêu dùng khiến họ sẵn sàng trả 1.500 USD hoặc bất cứ giá nào cho một chiếc iPhone. Những người này cũng sẵn sàng trả 35.000 USD cho chiếc ô tô thứ hai. Nếu họ phải lựa chọn giữa từ bỏ chiếc ô tô thứ hai hoặc iPhone, họ sẽ bỏ chiếc xe thứ hai!".
Dữ liệu cho thấy điều này đúng. Theo một nghiên cứu từ hãng Consumer Intelligence Research Partners, Apple được hưởng lợi từ 94% khách hàng trung thành, nghĩa là 9/10 chủ sở hữu iPhone hiện tại ở Mỹ chọn một chiếc iPhone khác khi mua smartphone mới.
Warren Buffett cũng ca ngợi khả năng của Apple trong việc trả lại hàng tỉ USD cho các cổ đông hàng năm thông qua việc mua lại cổ phiếu và chia cổ tức, một chiến lược phân bổ vốn mà nhà đầu tư huyền thoại 93 tuổi có thể phải cảm ơn.
Khi được tờ Washington Post hỏi trong một cuộc phỏng vấn năm 2016 về người mà ông tìm đến để xin lời khuyên vào những thời điểm quan trọng, Giám đốc điều hành Apple - Tim Cook đã kể câu chuyện về mối quan hệ giữa ông với Warren Buffett.
"Khi đang suy nghĩ về việc nên làm gì để trả lại tiền cho các cổ đông, tôi tự hỏi ai có thể thực sự đưa ra lời khuyên tuyệt vời ở đây? Ai sẽ không có thành kiến? Tôi đã gọi cho Warren Buffett vì nghĩ ông ấy là người phù hợp nhất", Tim Cook kể.
Apple đã thể hiện sự đánh giá cao của mình với Warren Buffett theo những cách khác.
Vào năm 2019, Apple đã xuất bản một trò chơi gốc trên iPhone có tên Warren Buffett's Paper Wizard, trong đó một cậu bé bán báo đạp xe từ Omaha đến thành phố Cupertino (bang California, Mỹ), nơi Apple đặt trụ sở.
Tuy nhiên với việc doanh thu của Apple đã giảm ở 5 trong 6 quý vừa qua và việc nhà sản xuất iPhone dự kiến chỉ tăng trưởng ở mức một con số trong quý 2/2024, Warren Buffett có thể phải đối mặt với câu hỏi vào cuối tuần này tại cuộc họp cổ đông về việc liệu ông có còn nhìn thấy sức mạnh tương tự trong con hào, đặc biệt là với áp lực pháp lý đang gia tăng xung quanh các công ty vốn hóa lớn trong lĩnh vực công nghệ.
Warren Buffett đã giảm cổ phần của mình tại Apple vào cuối năm ngoái, dù chỉ khoảng 1%. Ngay cả sau đợt tăng giá mạnh hôm 3.5, cổ phiếu Apple vẫn giảm 3,8% tính từ đầu năm 2024 đến nay, trong khi S&P 500 tăng 7,5%.
S&P 500 là một trong những chỉ số chứng khoán quan trọng và phổ biến nhất ở Mỹ. Nó được xem là một trong những thước đo đáng tin cậy nhất về hiệu suất của thị trường chứng khoán Mỹ. S&P 500 gồm 500 công ty lớn nhất và có vốn hóa thị trường lớn nhất trong thị trường chứng khoán Mỹ, đến từ nhiều ngành khác nhau, gồm cả công nghiệp, công nghệ, y tế, tài chính. Việc sử dụng số lượng lớn công ty giúp đảm bảo rằng chỉ số này là biểu hiện toàn diện hơn về thị trường chứng khoán Mỹ.
"Người dùng Apple rất gắn bó với sản phẩm và hệ sinh thái"
Việc Berkshire Hathaway đầu tư vào Apple hồi năm 2016 không phải là ý tưởng từ Warren Buffett. Đúng hơn, khoản đầu tư này được dẫn dắt bởi Ted Weschler, một trong những cấp phó hàng đầu của Warren Buffett, và được coi là sự chuyển giao quyền lực cho thế hệ quản lý đầu tư tiếp theo của Berkshire Hathaway.
Năm 2017, Berkshire Hathaway mua nhiều cổ phiếu Apple hơn nữa và Warren Buffett bắt đầu nói về chuyện đó. Warren Buffett nói rằng ông thích cổ phiếu này và sản phẩm “được khóa chặt” trong hệ sinh thái của Apple dù không sử dụng nó.
Năm 2018, Warren Buffett cho biết người dùng Apple "rất gắn bó, ít nhất là về mặt tâm lý và tinh thần" với sản phẩm và hệ sinh thái. "Apple có một thương hiệu tiêu dùng phi thường", ông nhấn mạnh.
Warren Buffett từng nói rằng muốn sở hữu 100% Apple. Việc này dĩ nhiên là không thể, nhưng điều đó cho thấy sự yêu thích của ông với công ty này. Tim Cook cho biết Apple rất vui khi có cổ đông lớn là Warren Buffett và Berkshire Hathaway.
Tại cuộc họp thường niên năm ngoái, khi được hỏi làm thế nào Berkshire Hathaway có thể bảo vệ việc Apple chiếm phần quá lớn trong danh mục đầu tư đại chúng của mình, Warren Buffett trả lời: "Nó chỉ đơn giản là một doanh nghiệp tốt hơn bất kỳ doanh nghiệp nào chúng tôi sở hữu cổ phần". Warren Buffett cũng ca ngợi Tim Cook, gọi Giám đốc điều hành Apple là một trong những "nhà quản lý giỏi nhất thế giới".
Dù doanh thu sụt giảm, Apple vẫn sử dụng một con số để ca ngợi tình hình kinh doanh của mình: 2,2 tỉ. Đó là số lượng thiết bị Apple đang được sử dụng toàn thế giới và công ty chỉ ra lượng khách hàng khổng lồ có sẵn khi họ triển khai các dịch vụ đăng ký mới.
Dan Eye, Giám đốc đầu tư của Fort Pitt Capital Group - công ty sở hữu cổ phiếu Apple, cho biết: “Một khi khách hàng đã tham gia vào hệ sinh thái Apple, họ sẽ không rời đi. Vì vậy, đây không phải là canh bạc công nghệ rủi ro. Nó giống một khoản niên kim (cung cấp nguồn thu nhập ổn định và đáng tin cậy) hơn và tôi nghĩ đó cũng là điều mà Warren Buffett thực sự nhìn thấy”.
Ngoài doanh thu sụt giảm, Apple còn phải đối mặt với những thách thức mới từ các quy định và sự cạnh tranh khốc liệt ở thị trường Trung Quốc cũng như tiến bộ về trí tuệ nhân tạo (AI) của Microsoft và Google.
Với các nhà quản lý, mối lo ngại xoay quanh chính con hào mà Warren Buffett thấy rất hấp dẫn và liệu nó có mang lại cho Apple quyền kiểm soát độc quyền trên thị trường smartphone ở Mỹ hay không.
Chính phủ Mỹ vào tháng 3 đã cáo buộc rằng Apple thiết kế hoạt động kinh doanh của mình để giữ chân khách hàng. Vụ kiện của Bộ Tư pháp Mỹ tuyên bố rằng các sản phẩm như Apple Card, đăng ký trò chơi Apple Arcade, iMessage và Apple Watch hoạt động tốt nhất hoặc chỉ hoạt động với iPhone, tạo ra rào cản bất hợp pháp cho cạnh tranh và khiến người tiêu dùng khó chuyển sang mua smartphone của hãng khác hơn khi đến thời điểm nâng cấp máy.
Tuy nhiên, vụ kiện tụng dự kiến sẽ kéo dài nhiều năm, đẩy bất kỳ hình phạt tiềm ẩn nào với Apple và các sản phẩm của họ sang tương lai xa hơn. Trong khi đó, không có dấu hiệu nào cho thấy iPhone đang trở nên kém quan trọng đi, khi các thiết bị mới của Apple như kính thực tế hỗn hợp đang tìm đối tượng người dùng phù hợp, còn các sản phẩm AI tiêu dùng chưa thể cất cánh.
Warren Buffett vẫn chưa công khai bày tỏ quan điểm cá nhân về các rào cản pháp lý với Apple và đây sẽ là cơ hội đầu tiên để các nhà đầu tư hỏi ông về vấn đề này kể từ vụ kiện của Bộ Tư pháp Mỹ. Thế nhưng, nhà đầu tư huyền thoại này biết chút ít về quy định vì hai thị trường mà ông hoạt động tích cực nhất là đường sắt và bảo hiểm.
Trong một lưu ý gửi khách hàng vào đầu tháng 5, nhà phân tích Toni Sacconaghi của hãng Bernstein không đi sâu vào những lo ngại về quy định, nhưng đề cập rằng ông không tin vụ kiện từ Bộ Tư pháp Mỹ sẽ “đe dọa nghiêm trọng” đến sức mạnh của hệ sinh thái Apple. Toni Sacconaghi cũng nói rằng làm theo lời khuyên của Warren Buffett trong việc mua cổ phiếu Apple và bán bớt đúng lúc là một chiến lược kiếm tiền vững chắc.
Toni Sacconaghi viết: “Dù nổi tiếng là nhà đầu tư mua và nắm giữ cổ phiếu dài hạn, Warren Buffett lại cực kỳ kỷ luật trong việc gia tăng cổ phiếu Apple khi giá tương đối rẻ và giảm bớt số cổ phiếu đang nắm giữ lúc giá tương đối đắt”. Ông khuyến khích các nhà đầu tư “hãy giống như Buffett”.
Mua lại rất nhiều cổ phiếu
Có khả năng là Warren Buffett rất hài lòng với thông báo của Apple trong tuần này về chương trình mua lại cổ phiếu kỷ lục 110 tỉ USD của họ. Đây là một hoạt động mà ông từ lâu đã yêu thích.
“Khi tôi mua cổ phiếu Apple, tôi biết rằng công ty này sẽ mua lại rất nhiều cổ phiếu”, Warren Buffett nói vào năm 2018.
Ông muốn lưu ý việc mua lại dẫn đến việc có được cổ phần lớn hơn trong công ty mà không cần mua thêm cổ phiếu từ thị trường.
Warren Buffett cho biết vào năm 2021: “Việc tính toán mua lại cổ phiếu diễn ra chậm rãi nhưng có thể có tác dụng mạnh mẽ theo thời gian”.
Apple cũng tăng cổ tức thêm 4% và báo hiệu rằng sẽ tiếp tục tăng cổ tức hàng năm.
Warren Buffett đã nói rất nhiều về chiến lược hoàn vốn của Apple tại cuộc họp thường niên của Berkshire Hathaway năm ngoái, chỉ ra rằng chiến lược này giúp tập đoàn sở hữu một phần lớn hơn của chiếc bánh. Không giống hãng bảo hiểm Geico và công ty xây dựng nhà Clayton Homes mà Berkshire Hathaway sở hữu toàn bộ, tập đoàn này có thể tiếp tục tăng cổ phần của mình tại Apple, một thực tế mà ông đã nhắc nhở các nhà đầu tư tại cuộc họp.
“Điều tốt về Apple là chúng ta có thể tăng cổ phần”, tỷ phú huyền thoại 93 tuổi nói.