U nang tuyến giáp có thực sự lành tính? Dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến giáp
Nang tuyến giáp đơn thuần là những nang lành tính. Tuy nhiên, khi nang tuyến giáp có những dấu hiệu khác (không đơn thuần) thì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến giáp.
Cùng tìm hiểu về các nang tuyến giáp có nguy cơ ung thư qua bài viết của TS.BS Nguyễn Xuân Hậu - Khoa Ung bướu & Chăm sóc giảm nhẹ, BV Đại học Y Hà Nội.
Nang tuyến giáp là một trong các loại khối u tương đối thường gặp và gần như hầu hết là u lành. Tuy nhiên một số u nang tuyến giáp có các thành phần đặc qua siêu âm lại là dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến giáp. Để hiểu hơn về bệnh lý u nang tuyến giáp, bài viết sẽ liệt kê một số điểm lưu ý về các khối u này.
Trong các trường hợp nang tuyến giáp thuần nhất, trong nang chỉ chứa dịch keo thì gần như chắc chắn là nang lành tính. Do đó, trên thực tế với các loại nang này các bác sĩ sẽ không cần làm thêm các xét nghiệm chuyên sâu hơn để loại trừ ung thư tuyến giáp như chọc tế bào hay sinh thiết.
Trong nang chứa một loại chất keo nhầy với thành phần chủ yếu là protein thyroglobulin, loại protein này cũng có trong các mô tuyến giáp bình thường khác. Các u nang tuyến giáp có thể xuất hiện đơn độc hoặc có những bệnh nhân có nhiều u nang tuyến giáp cùng lúc.
Khi khối u nang tuyến giáp phát triển, có kích thước lớn, khối u có thể lồi lên, tạo thành u cục trên cổ gây mất thẩm mỹ, hoặc khối u có thể chèn vào các cấu trúc khác như khí quản, thực quản tạo nên cảm giác khó chịu như có khối trong họng hoặc gây nuốt vướng nuốt nghẹn.
Trước đây, có một số quan điểm dùng thuốc hormone tuyến giáp để ngăn chặn tế bào tiết chất keo, tuy nhiên thường không có hiệu quả rõ rệt. Việc chọc hút bớt dịch keo bằng bơm tiêm cũng chỉ giảm được kích thước u trong thời gian ngắn, và khối u cũng sẽ nhanh chóng phát triển trở lại kích thước ban đầu.
Đốt sóng cao tần (RFA) có giải quyết được nang tuyến giáp hay không?
Đốt sóng cao tần đã được áp dụng trong điều trị u tuyến giáp lành tính và cho thấy hiệu quả đặc biệt ở những bệnh nhân chống chỉ định phẫu thuật hoặc từ chối phẫu thuật. Tuy nhiên, đối với các trường hợp nang tuyến giáp phương pháp này không đạt được hiệu quả cao do thành phần trong nang chủ yếu là dịch. Đốt sóng cao tần không được áp dụng cho nang tuyến giáp đơn thuần.
Phẫu thuật u nang tuyến giáp gây triệu chứng
Như đã nêu ở trên, đa phần nang tuyến giáp không cần tiến hành điều trị tuy nhiên phẫu thuật vẫn được áp dụng ở các trường hợp nang tuyến giáp to gây triệu chứng, nang tuyến giáp tái phát sau chọc hút, nang tuyến giáp nghi ung thư.
Các ưu điểm phẫu thuật
- Điều trị dứt điểm qua 1 lần phẫu thuật
- Lấy được bệnh phẩm để làm xét nghiệm sau mổ khẳng định lành hay ác tính.
Tuy nhiên phẫu thuật cũng có các rủi ro như tổn thương cận giáp hoặc thần kinh thanh quản quặt ngược do đó cần được tiến hành ở các cơ sở có kinh nghiệm trong phẫu thuật tuyến giáp.
Phẫu thuật bảo tồn tuyến giáp nghĩa là bóc u hoặc cắt bán phần: không ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp và các cấu trúc lân cận nghiệm trong phẫu thuật tuyến giáp.
- Phẫu thuật nội soi áp dụng cho u tuyến giáp lành tính hoàn toàn không để lại sẹo mổ, đảm bảo chức năng vùng cổ.
- Phẫu thuật bảo tồn tuyến giáp nghĩa là bóc u hoặc cắt bán phần: không ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp và các cấu trúc lân cận.
Tuy nhiên, phẫu thuật cũng có các rủi ro như tổn thương cận giáp hoặc thần kinh thanh quản quặt ngược do đó cần được tiến hành ở các cơ sở y tế có kinh nghiệm trong phẫu thuật tuyến giáp.
6 dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến giáp
Triệu chứng ung thư tuyến giáp (K tuyến giáp) thường nghèo nàn, tuy nhiên khi bệnh ở giai đoạn muộn có thể gặp các triệu chứng sau:
- Khối u trước cổ di động theo nhịp nuốt, đôi khi phát triển nhanh chóng, thường biểu hiện 1 khối đơn độc ở 1 thùy hoặc eo giáp, mật độ cứng và dính vào các cấu trúc lân cận.
- Hạch vùng cổ sưng to.
- Nuốt vướng: Khối u to chèn ép vào thực quản, gây cảm giác vướng và nghẹn khi bạn nuốt.
- Khó thở: U xâm lấn vào khí quản khiến bạn cảm thấy khó thở.
- Khàn giọng hoặc thay đổi giọng nói mà không biến mất: Nguyên nhân do u chèn ép, xâm lấn dây thần kinh thanh quản quặt ngược (là dây thần kinh có chức năng điều khiển dây thanh âm và giọng nói của bạn).
- Ho liên tục mà không phải do cảm lạnh.
Ngoài ra, bạn còn có thể có các triệu chứng của cơ quan khi ung thư tuyến giáp di căn đến cơ quan đó như xương, não…, tuy nhiên các triệu chứng này hiếm gặp.
Phát hiện sớm và điều trị ngay từ giai đoạn đầu của bệnh là yếu tố vô cùng quan trọng ảnh hưởng tới kết quả điều trị. Siêu âm tuyến giáp và khám sức khỏe định kỳ 6 tháng đến 1 năm góp phần chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, thậm chí có thể tiến hành mổ nội soi và không cần điều trị Iod phóng xạ, do đó nâng cao chất lượng điều trị cho bệnh nhân.