Saudi Arabia mua khá nhiều chủng loại vũ khí từ Trung Quốc, trong số này có cả các máy bay chiến đấu không người lái (UCAV). Hiện CH4 là loại UCAV đang được quân đội Saudi Arabia sử dụng để tấn công lại phiến quân Houthi.
Những chiếc UCAV này mang theo bom và tên lửa không đối đất để truy quét phiến quân hồi giáo cực đoan.
Tuy vậy nhiều khi chưa kịp tung đòn tấn công CH4 đã bị phiến quân bắn hạ.
Vụ tấn công xảy ra hôm 21-12 khi chiếc máy bay này đang thực hiện trinh sát mục tiêu của Houthi và chuẩn bị phóng tên lửa tấn công ở tỉnh Marib. Nhưng chưa kịp tấn công, chiếc máy bay đã bị phát hiện và tấn công bởi các tay súng phòng không.
"Các tay súng của chúng tôi đã phát hiện ra kẻ thù đang rình rập trên không và dùng hệ thống pháo phòng không trên xe tải tấn công. Những phát bắn chính xác đã khiến chiếc máy bay rơi ngay sau đó. Khi tiếp cận hiện trường, chúng tôi mới phát hiện đây chính là chiếc CH4 của Saudi Arabia", một chỉ huy của Houthi cho biết trong một tuyên bố.
Thông tin này cũng đồng thời với việc đây là lần thứ 5, chiếc máy bay tấn công không người lái do Trung Quốc sản xuất thuộc quân đội Saudi bị bắn hạ tại Yemen kể từ năm 2017 đến nay bằng những khẩu pháo thế hệ cũ.
Cùng với việc rất dễ bị hạ trên chiến trường, cỗ máy chiến đấu này khi hoạt động trong quân đội Saudi Arabia cũng liên tiếp tục hiện những vụ tấn công nhầm lẫn đáng tiếc vào dân thường.
Theo thống kê đã có ít nhất khoảng 100 dân thường bị thương vong bởi sự tấn công nhầm từ chiếc UCAV do Trung Quốc sản xuất. Điều này khiến giới phân tích nghi ngờ về chất lượng loại máy bay chiến đấu không người lái này.
UCAV CH4, hay còn được biết đến với cái tên Cai Hong-4 hay Rainbow-4, được phát triển bởi Học việc hàng không và công ty khoa học và công nghệ hàng không Trung Quốc (CASC). Chiếc máy bay này đã từng xuất hiện ở triển lãm UAV quốc tế Tianjin 2014, chỉ một vài ngày sau khi nó tham gia cuộc tập trận Peace Mission 2014 ở vùng Nội Mông với binh lính các nước trong tổ chức hợp tác Thượng Hải (SCO).
CH4 được coi là phiên bản Trung Quốc nhái từ UAV Mỹ MQ-1 Predator, phát triển bởi General Atomics, tuy nhiên, truyền thông nước này luôn khẳng định rằng CH-4 vượt trội hơn về mọi mặt.
Trong một bài phỏng vấn, hai nhà nghiên cứu của CASC, Chen Hongxin và Li Pingkun đã đưa ra thông số kĩ thuật và khả năng của CH4 và nói thêm rằng chiếc UCAV đã được phát triển lần đầu vào năm 2010, sau đó tiến hành bay thử lần đầu tiên vào 9-2011.
CH4 có trọng lượng khi cất cánh là 1.330 kg, vận tải được nhiều nhất 345 kg, bay được đến độ cao 8.000 mét và làm việc liên tục được trong 38 giờ với quãng đường bay được dài nhất là 3.500km.
Nhiệm vụ quân sự của chiếc UCAV bao gồm theo dõi, giám sát, phát hiên mục tiêu, thu thập thông tin, tuần tra, bảo vệ đảo và chống khủng bố, trong khi các nhiệm vụ dân sự nó có thể thực hiện như liên lạc khẩn cấp, thám hiểm và khảo sát địa chất. Với việc liên tục bị bắn hạ và tấn công nhầm lẫn dân thường, giới phân tích đánh giá CH4 còn rất lâu mới đạt tới trình độ của UCAV MQ-1 do Mỹ sản xuất.
Việt Hùng