Uganda cải cách ngành dầu mỏ

Vấn đề với hệ thống hiện tại

Hiện nay, các công ty phân phối nhiên liệu ở Uganda mua sản phẩm của họ thông qua các công ty liên kết ở Kenya. Những công ty này thay mặt họ nhập khẩu nhiên liệu qua cảng Mombasa. Theo Bộ trưởng Bộ Năng lượng, hệ thống này chịu trách nhiệm cho 90% lượng nhiên liệu nhập khẩu vào Uganda, làm nước này đối mặt với tình trạng gián đoạn nguồn cung và giá bán lẻ cao.

Bà Ruth Nankabirwa cho biết trong một tuyên bố: “UNOC (Công ty Dầu khí Quốc gia Uganda) và Vitol Bahrain E.C. đã đàm phán một hợp đồng 5 năm; đối tác (Vitol) sẽ tài trợ cho công ty bằng cách cung cấp vốn lưu động”. Theo dữ liệu của Ngân hàng Trung ương, vào năm 2022, Uganda nhập khẩu tổng cộng 1,6 tỷ USD trị giá sản phẩm dầu mỏ.

Những thay đổi về mặt pháp lý và triển vọng

Chính phủ Uganda đã phê duyệt những điều chỉnh trong Đạo luật Dầu khí, cho phép Vitol làm nhà cung cấp độc quyền của UNOC. Sau đó, doanh nghiệp nhà nước sẽ bán lại sản phẩm cho các trạm xăng. Theo bà Nankabirwa, nhằm đảm bảo an ninh nguồn cung ở Uganda, Vitol và UNOC sẽ thiết lập “kho dự trữ đệm” ở Uganda và nước láng giềng Tanzania.

Bộ trưởng cho biết, những thay đổi pháp lý nhằm củng cố thỏa thuận đã được trình lên Quốc hội vào ngày 31/10 và hiện đang chờ phê duyệt. Bà không nêu rõ ngày bỏ phiếu. Mặt khác, phát ngôn viên của Bộ Năng lượng cho biết, Vitol và UNOC đã ký hợp đồng. Đợt giao hàng độc quyền đầu tiên cho công ty nhà nước đã được lên kế hoạch vào tháng 1/2024.

Bà Nankabirwa nói, việc dựa vào Kenya để nhập khẩu dầu đã “khiến Uganda thường xuyên gặp phải những lỗ hổng về nguồn cung; các công ty phân phối của Uganda luôn bị xếp vào thứ yếu nếu nguồn cung bị gián đoạn, gây ảnh hưởng đến giá bán lẻ cho người tiêu dùng”.

Vào tháng 3, Kenya đã đạt được thỏa thuận với Saudi Aramco (Ả Rập Xê-út), Công ty Dầu khí Quốc gia Abu Dhabi (UAE) và Công ty Dầu khí Quốc gia Emirates (UAE) thông qua phương thức đấu thầu mở. Mỗi tháng, các công ty địa phương sẽ tham gia vào vòng thầu cho dầu nhập khẩu. Cơ quan quản lý năng lượng và dầu mỏ Kenya chưa bình luận về những thay đổi ở Uganda.

Cải cách ngành dầu mỏ

Uganda muốn cải cách chính sách nhập khẩu và phân phối sản phẩm dầu mỏ nhằm đảm bảo nguồn cung nhiên liệu ổn định, đồng thời giảm lệ thuộc vào Kenya để có dầu nhập khẩu. Sáng kiến này sẽ có tác động đến ngành dầu mỏ của đất nước và làm thay đổi mối tương tác năng lượng trong khu vực.

Quyết định của Uganda về việc cho phép Vitol làm nhà cung cấp sản phẩm dầu mỏ độc quyền đánh dấu một bước ngoặt lớn trong lĩnh vực năng lượng của nước này. Trong lúc chờ đợi phê duyệt những điều chỉnh mới trong luật dầu mỏ, ngành công nghiệp dầu mỏ của Uganda đang chuẩn bị cho một cuộc cải cách. Điều này có thể gây tác động đáng kể đến nguồn cung nhiên liệu và giá tiêu dùng trong nước.

Ngọc Duyên

AFP