Theo ông Zelensky, Ukraine có thể "ngăn cách" Donbass bằng một bức tường theo nghĩa đen hoặc nghĩa bóng. Đồng thời Tổng thống Ukraine nhấn mạnh người dân cần phải tham gia vào việc đưa ra quyết định thông qua một cuộc trưng cầu dân ý.
Tổng thống Zelensky cảnh báo viễn cảnh trên sẽ diễn ra nếu không đạt được thỏa thuận có thể chấp nhận về giải quyết tình hình ở phía Đông đất nước. Tuy nhiên, ý tưởng một cách rất mơ hồ, điều này khiến lời nói trên có thể được giải thích theo những cách khác nhau.
Lùi lại quá khứ, ý tưởng xây tường bao ngăn cách Donbass gần như ngay lập tức được đưa ra sau khi lực lượng vũ trang Ukraine thất bại trong việc đánh chiếm Donbass và Lugansk vào năm 2014.
Nhà tài phiệt kiêm chính trị gia Igor Kolomoisky đã đề xuất xây dựng một hàng rào kim loại kiên cố làm bằng thép cường độ cao với dây thép gai, có điện, hào chống tăng và bãi mìn dọc theo toàn bộ đường ranh giới.
Sang năm 2019, nghị sĩ Đảng "Tôi tớ của nhân dân", ông Alexander Dubinsky lại đề nghị bao vây Donbass bằng một bức tường và lấy Israel là một ví dụ. Tới năm 2020, trợ lý Tổng thống Zelensky - ông Andriy Yermak cũng nói về "Kế hoạch B" dưới hình thức một bức tường ngăn cách đôi bên.
Và bây giờ, chính ông Zelensky trình bày ý kiến của mình về chủ đề tương tự. Nhưng ông ta thể hiện một cách rất mơ hồ, không nói quá nhiều về "bức tường" vật lý cũng như việc cắt đứt những mối quan hệ với Donetsk cũng như Lugansk.
Điều gây lo ngại nhiều nhất đó là "bức tường" thực chất sẽ là một cuộc phong tỏa lớn khác, nhằm vào nguồn nước cung cấp cho Donbass, viễn cảnh trên sẽ gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng hơn.
Tương tự Crimea, Donbass phụ thuộc rất nhiều vào nguồn nước từ lãnh thổ Ukraine thông qua kênh Seversky Donets - Donbass, cung cấp cho Donetsk, Debaltseve, Makeevka, Yenakiyevo, Khartsyzsk, Zugres, Ilovaisk, Panteleimonovka và các khu vực khác.
Do những hạn chế hiện có về số lượng và chất lượng của nước mặt, cũng như cấu trúc của hệ thống, không thành phố lớn nào ở một trong hai vùng lãnh thổ trên có thể tồn tại nhờ nguồn nước thay thế
Bên cạnh đó, các cơ sở công nghiệp nằm tại miền Đông Ukraine cũng sẽ không thể hoạt động nếu thiếu nước và dân số sẽ bị đe dọa, hoặc buộc phải tìm cách di cư sang Nga.
Cho đến nay Kiev vẫn chưa thi hành phương pháp cứng rắn như vậy, có lẽ chỉ vì họ lo ngại sẽ xảy ra hành động phản kháng mạnh mẽ từ ly khai miền Đông, hoặc áp lực từ phía Nga.
Theo đánh giá, tất nhiên đối với ông Zelensky và bất kỳ tổng thống nào khác, một quyết định như vậy sẽ gây nguy hiểm cho tương lai chính trị, nhưng áp lực từ những người theo chủ nghĩa dân tộc tại Ukraine là không thể bỏ qua.
Đây có lẽ là nguyên nhân chính khi Tổng thống Ukraine nói về một cuộc trưng cầu dân ý, bởi vì quyết định quan trọng và mang tính phiêu lưu như vậy có thể được che đậy bằng phương pháp truyền thống.
Trong lúc này, giới phân tích chính trị cho rằng nếu biện pháp trên được thông qua, kể cả khi Donbass quay trở lại quyền kiểm soát của Ukraine thì mâu thuẫn giữa chính quyền với người dân sẽ khó lòng hàn gắn.
Dự báo cư dân Donbass sẽ là những người luôn bỏ phiếu chống lại đường lối thân phương Tây của Kiev và phá hoại tất cả các sáng kiến của chính quyền theo hướng này.
Việt Dũng