Ukraine chuẩn bị chiến tranh ở nơi hứng thảm họa hạt nhân khủng khiếp nhất thế giới
Vào một ngày thứ Sáu lạnh giá ở vùng cấm Chernobyl của Ukraine, vài chục phóng viên mặc áo khoác vàng cản quang chen nhau chỗ đứng chụp ảnh ở thị trấn không có người nào ở suốt từ năm 1986.
Chernobyl bị bỏ hoang từ khi xảy ra sau thảm họa hạt nhân tồi tệ nhất thế giới cách đây 3 thập kỷ. Nhưng nay, khi hàng chục ngàn binh lính Nga đang tập trung gần khu vực biên giới giữa Ukraine và Belarus, "thị trấn ma" trở thành nơi để binh lính Ukraine diễn tập chiến tranh. Ukraine đang dùng Chernobyl để chuẩn bị cho nguy cơ xảy ra một thảm họa lớn nữa.
Tổng thống Nga Vladimir Putin nhiều lần phủ nhận đang lên kế hoạch tấn công Ukraine. Việc Nga điều quân sang Belarus rõ ràng là để tham gia đợt tập trận chung gần biên giới. Tuy nhiên, báo chí phương Tây nói rằng các bức ảnh vệ tinh cho thấy binh lính Nga đang cắm trại gần biên giới Ukraine, cách khu vực tập trận chung hàng trăm dặm.
Nếu Nga tấn công Ukraine, vùng cấm ở Chernobyl có thể là một con đường dẫn tới thủ đô Kiev. Giới chức Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) nói rằng Nga tăng dần hiện diện quân sự ở Belarus từ 5.000 hồi tháng 1 lên khoảng 30.000 trong tháng này.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tuần trước nói rằng điều quân sang Belarus là đợt huy động lực lượng lớn nhất của Nga kể từ Chiến tranh Lạnh, và nhiều binh lính trong số đó chỉ còn cách Kiev 2 giờ lái xe.
Người dân bình thản
Không khí đặc mùi lưu huỳnh khi lực lượng vệ binh quốc gia tấn công quét sạch kẻ thù tưởng tượng tràn vào thị trấn, bắn hàng trăm viên đạn thật vào các tấm ván ép trên cửa sổ các tòa nhà xung quanh.
Một lính bắn tỉa bắn vào mục tiêu màu cam trên tòa nhà chung cư. Một khẩu súng cối nã vào bãi đất trống đầy tuyết. Một xe bọc thép vượt chướng ngại vật trên đường để đối đầu với những kẻ tấn công đang ẩn trên tầng 2 của một tòa nhà.
Cách đây hơn 35 năm, một vụ nổ trong nhà máy điện hạt nhân Vladimir Lenin đã dẫn đến đợt sơ tán dân của cả một vùng, khiến bụi phóng phát tán khắp châu Âu. 31 người chết trong vụ nổ và hàng triệu người bị phơi nhiễm phóng xạ nồng độ nguy hiểm, khiến con số thương vong cuối cùng lên tới khoảng 200.000.
Giờ đây, khi diễn tập chiến tranh, Ukraine mời báo chí quốc tế đến chứng kiến.
Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Denys Monastyrsky nói với các phóng viên rằng lực lượng an ninh của nước này đang dùng cuộc diễn tập ở Chernobyl để cho thấy họ đã rèn giũa được các chiến thuật tác chiến đô thị như thế nào kể từ khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea và lực lượng chủ trương ly khai kiểm soát một vùng rộng lớn ở miền đông Ukraine cách đây 8 năm.
“Tất cả kịch bản đã được tính đến và tổng kết dựa trên những vụ xảy ra từ năm 2014”, ông Monastyrsky nói.
Giới chức Ukraine nhiều lần hạ thấp đánh giá của Mỹ rằng Nga tấn công là điều ngay trước mắt, vì Kiev lo lắng những ngôn từ kịch tính sẽ gây hoảng sợ và bất ổn kinh tế.
“Chúng ta có cùng thực tế, nhưng nhiều cách hiểu khác nhau, nhiều ước tính khác nhau”, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksiy Reznikov nói với CNN sau đợt tập trận ở Chernobyl.
Tuy nhiên, Ukraine thừa nhận việc Nga tập hợp lực lượng ở Belarus đáng lo ngại.
Chiến tranh đã là điều xa vời trong trí nhớ của những người Ukraine sống ở khu vực ngã ba biên giới Ukraine, Belarus và Nga.
“Suốt 5 năm qua họ vẫn nói chiến tranh sắp xảy ra. Chỉ kẻ ngốc mới khơi mào chiến tranh. Sẽ không ai thắng cả”, một người đàn ông giấu tên nói với CNN.
Trong quán café Ba chị em, bà Masha, 64 tuổi, đang đổ espresso vào chiếc cốc giấy để đưa cho người lái xe tải đang chờ.
“Chiến tranh sẽ không xảy ra. Ông Putin sẽ bước vào cuộc chiến với thường dân ư? Ông ấy sẽ không bao giờ làm như vậy. Đó chỉ là chính trị. Chúng tôi thậm chí còn không nghĩ đến điều đó”, bà Masha nói.
Ông Peter Vujcic, một lái xe tải người Serbia, đủ lớn tuổi để nhớ về cuộc chiến tranh từng xảy ra ở đây. Ông nói ông cũng không lo chiến tranh sắp tái diễn. “Mọi thứ sẽ ổn thôi”, ông vừa nói vừa cười khi đang nhoài người ra từ cửa sổ xe tải.