Ukraine đột nhập căn cứ Nga, phá hủy hai tiêm kích trị giá 100 triệu USD?

Theo Cơ quan Tình báo Quân sự Ukraine (GUR), vụ tấn công diễn ra vào cuối tuần qua tại một sân bay gần thành phố Lipetsk, miền tây nước Nga. GUR cho biết một đặc vụ đã xâm nhập vào khu vực nhà chứa máy bay, trực tiếp tấn công các tiêm kích Nga rồi rút lui an toàn nhờ nắm rõ lịch tuần tra và thời điểm đổi ca của lực lượng bảo vệ.

Ukraine cho biết họ đã phá hủy hai máy bay Su-30 của Nga. (Nguồn: Getty Images)

Ban đầu, phía Ukraine thông báo một máy bay Su-30 và một Su-27 bị phá hủy, nhưng sau đó đã đính chính lại rằng cả hai đều là tiêm kích Su-30. Su-30 là dòng máy bay chiến đấu hai động cơ do Liên Xô thiết kế, hiện vẫn đóng vai trò quan trọng trong lực lượng không quân Nga.

Một đoạn video do GUR công bố, được cho là quay bên trong nhà chứa máy bay, cho thấy rõ số hiệu đuôi, buồng lái và hình ảnh lửa bốc lên bên trong ít nhất một chiếc tiêm kích.

Đòn đánh vào 'hậu phương an toàn' của Nga

Nếu thông tin trên là chính xác, đây sẽ là một đòn giáng mạnh vào năng lực tác chiến trên không của Nga trong cuộc xung đột với Ukraine. Quan trọng hơn, nó cho thấy ngay cả các căn cứ không quân nằm sâu trong lãnh thổ Nga cũng không còn là "vùng an toàn tuyệt đối".

Su-30 của Nga là máy bay chiến đấu hai động cơ do Liên Xô thiết kế. (Nguồn: Getty Images)

GUR cho biết chiến dịch được chuẩn bị trong khoảng hai tuần và do một điệp viên thực hiện.

Trước đó, Ukraine cũng từng gây chấn động khi bí mật đưa hàng trăm máy bay không người lái (UAV) vào lãnh thổ Nga và phóng chúng từ cự ly gần các căn cứ không quân trọng yếu. Chiến dịch này, được Kiev gọi là "Mạng nhện", đã khiến nhiều máy bay Nga bị phá hủy hoặc hư hại.

Cuối tuần qua, Ukraine còn tuyên bố Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) cho biết UAV của họ đã tấn công và phá hủy hai tiêm kích Su-27 của Nga tại một sân bay. Tương tự các vụ việc trước, tuyên bố này hiện chưa được xác minh độc lập.

Cuộc xung đột tại Ukraine đang trở thành một trong những xung đột khốc liệt nhất về giành quyền kiểm soát không phận trong nhiều thập kỷ. Cho đến nay, không bên nào giành được ưu thế tuyệt đối trên không, khiến chiến sự rơi vào thế giằng co và làm chậm khả năng tiến hành các chiến dịch tấn công quy mô lớn.

Ukraine đã liên tục tìm ra những cách thức mới để tấn công không quân Nga, từ UAV tầm xa, UAV hải quân cho tới các hoạt động phá hoại ngay tại căn cứ. Nga, ngược lại, cũng chứng minh khả năng tấn công tầm xa của mình bằng các đợt không kích ồ ạt bằng tên lửa và UAV nhằm vào cả mục tiêu quân sự lẫn dân sự trên khắp Ukraine.

Lời cảnh tỉnh cho phương Tây

Kể từ sau Chiến tranh Lạnh, phương Tây đã không đầu tư đầy đủ vào các hệ thống phòng không mặt đất – yếu tố then chốt để bảo vệ căn cứ và hạ tầng quân sự. Hiện nay, việc tăng cường phòng không đã trở thành ưu tiên hàng đầu của NATO.

Một vấn đề nan giải khác là hiệu quả chi phí. Chiến sự ở Ukraine cho thấy những UAV trị giá vài nghìn USD có thể phá hủy các tài sản quân sự trị giá hàng chục triệu USD. Trong khi đó, một tên lửa đánh chặn Patriot do Mỹ sản xuất có giá lên tới khoảng 7 triệu USD, khiến việc sử dụng chúng để đối phó với các đợt tấn công UAV giá rẻ trở nên không bền vững.

Chính vì vậy, NATO đang tìm kiếm các giải pháp phòng thủ rẻ hơn và linh hoạt hơn để đối phó với mối đe dọa từ UAV, đồng thời học hỏi nhiều kinh nghiệm và công nghệ thực tế mà Ukraine đã phát triển trong chiến sự.

Xuân Minh