Ukraine khẳng định không gia hạn thỏa thuận vận chuyển khí đốt với Nga
Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal ngày 16/12 tuyên bố, Ukraine sẵn sàng xây dựng một thỏa thuận để trung chuyển khí đốt qua lãnh thổ nước này đến Tây Âu, nhưng khẳng định không gia hạn thỏa thuận hiện tại với Nga.
Ông Shmyhal đưa ra tuyên bố này trên ứng dụng Telegram sau cuộc trao đổi với Thủ tướng Slovakia Robert Fico. Cuộc trao đổi diễn ra trong bối cảnh nhiều nước châu Âu đang tăng cường tìm kiếm nguồn cung khí đốt mới khi thỏa thuận trung chuyển khí đốt giữa Ukraine và Nga sẽ hết hạn vào ngày 1/1/2025.
Ông Shmyhal nói: “Ukraine sẵn sàng thảo luận về trung chuyển khí đốt từ bất kỳ nguồn nào, ngoại trừ Nga, nếu Ủy ban châu Âu chính thức đưa ra đề xuất. Chúng tôi sẵn sàng ký kết một thỏa thuận phù hợp”.
Thủ tướng Ukraine nhấn mạnh rằng nước này đã hợp tác chặt chẽ với các quốc gia Liên minh châu Âu (EU) trong những năm qua để đảm bảo nguồn cung khí đốt đáng tin cậy và ngăn chặn việc sử dụng năng lượng làm vũ khí.
Thủ tướng Slovakia Robert Fico khẳng định việc duy trì trung chuyển khí đốt không chỉ là vấn đề song phương giữa Ukraine và các nước láng giềng mà còn là mối quan tâm chung của toàn EU. Ông cho biết Slovakia đang tìm cách duy trì nguồn cung từ phía Đông để tránh tăng chi phí trung chuyển từ các nhà cung cấp khác.
Slovakia hiện có hợp đồng dài hạn với tập đoàn Gazprom của Nga và đang đàm phán để đảm bảo nguồn cung mới. Bộ trưởng Kinh tế Slovakia Denisa Sakova cho biết, nhu cầu của châu Âu đối với khí đốt Nga qua Ukraine vào năm tới vào khoảng 15 tỷ mét khối.
Một số quốc gia Đông Âu thuộc EU, trong đó có Slovakia, đang xem xét nhập khí đốt từ Azerbaijan thông qua hệ thống đường ống của Ukraine. Tuy nhiên, chưa có thỏa thuận nào được ký kết.
Bên cạnh đó, Moldova, một quốc gia láng giềng nhỏ ở phía Tây Ukraine, cũng đang thảo luận với Gazprom để đảm bảo nguồn cung khí đốt. Nước này có thể nhập khí đốt từ Nga thông qua Thổ Nhĩ Kỳ, Bulgaria và Romania nếu thỏa thuận trung chuyển hiện tại kết thúc.
EU đặt mục tiêu ngừng hoàn toàn việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch của Nga vào năm 2027. Trong khi đó, Ukraine đang thúc đẩy việc sử dụng các tuyến đường ống hiện có để vận chuyển khí đốt từ các nguồn không thuộc Nga, nhằm giảm sự phụ thuộc và tăng cường vị thế trung chuyển của mình trong khu vực.
Thỏa thuận trung chuyển khí đốt giữa Ukraine và Nga được ký vào năm 2019 và sẽ hết hạn vào tháng 12 năm nay.
Nga đã cắt giảm phần lớn lượng khí đốt vận chuyển qua đường ống tới châu Âu vào năm 2022, nhưng các quốc gia như Áo, Hungary và Slovakia vẫn phụ thuộc rất nhiều vào nguồn nhập khẩu của Nga.