Ukraine không kịp trở tay trước chiến dịch thứ 2 của Nga ở Kharkov
Nga giành thế thượng phong trong chiến dịch tấn công bất ngờ vừa qua vào tỉnh Kharkov. Lực lượng Ukraine không kịp trở tay và bị đối phương áp đảo về nhiều mặt.
Giới phân tích Ukraine đã dự báo một cuộc tiến công mới của Nga ở tỉnh Kharkov và vùng biên Đông Bắc trong nhiều tháng nay. Tuy nhiên, cuộc tiến công này vẫn gây bất ngờ cho lực lượng Ukraine đồn trú tại đây.
Xe tăng Nga khai hỏa. Ảnh: Sputnik.
UAV trinh sát của Ukraine bị "chọc mù" hoàn toàn
Lữ đoàn phòng thủ lãnh thổ 125 của Ukraine trước đó đã căng mình dọc theo biên giới 43km giữa Nga và tỉnh Kharkov. Họ sử dụng UAV trinh sát để theo dõi hàng ngày về hoạt động tập trung quân của Nga cho một cuộc tiến công tiềm tàng tại đây. Nhưng vào đúng buổi sáng xảy ra cuộc tấn công này (10/5/2024), Lữ đoàn 125 mất sạch các thông tin video từ UAV do vấp phải màn gây nhiễu điện tử dày đặc của Nga.
Các thiết bị Starlink (internet vệ tinh mà quân đội Ukraine dựa vào để phục vụ liên lạc cơ bản) đã thất bại - lần đầu tiên các thiết bị này bị vô hiệu hóa hoàn toàn kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra vào tháng 2/2022.
Một chỉ huy đơn vị UAV trong Lữ đoàn 125, sử dụng hô hiệu Artist, cho biết: "Chúng tôi bị rơi vào trạng thái mù hoàn toàn".
Trung sĩ Artist, 53 tuổi, nói: "Đây là vấn đề lớn nhất. Chúng tôi không thấy đối phương đang di chuyển ra sao, chúng tôi chỉ liên lạc thông qua vô tuyến điện và điện thoại". Còn thông tin từ UAV thì "đơn giản đã biến mất".
Trong vài ngày, lần thứ hai quân Nga đã chiếm được khoảng 129km2 lãnh thổ dọc biên giới 2 nước. Phía Nga đã tận dụng được thời cơ từ thế yếu của quân đội Ukraine.
Việc Quốc hội Mỹ chậm thông qua gói viện trợ quân sự cho Ukraine đã khiến quân đội Ukraine trên chiến trường rơi vào tình trạng khan hiếm đạn để bắn trả đối phương.
Bên cạnh đó, lực lượng Ukraine còn bị thiếu nhân lực nghiêm trọng, nhiều binh sĩ rơi vào trạng thái mệt mỏi, kiệt sức do phải chiến đấu suốt hơn 2 năm ròng.
Tiến bộ vượt bậc của quân Nga so với trước đây
Thắng lợi của quân Nga trên chiến trường không hoàn toàn là do Ukraine yếu kém, mà còn là vì, như chính phía Ukraine thừa nhận, quân Nga đã trở nên khôn ngoan hơn và thích ứng kịp với tình hình, với những bước tiến lớn về công nghệ tác chiến điện tử, tương phản rõ rệt với giai đoạn đầu của "chiến dịch quân sự đặc biệt" của Nga tại Ukraine.
Những bước tiến mới của quân Nga trên chiến trường đã đặt ra câu hỏi về năng lực phòng thủ của Ukraine cũng như khả năng Nga sẽ áp đảo quân Ukraine và giành thêm nhiều lãnh thổ nữa.
Đợt tiến công mới của Nga ở Kharkov đã buộc Ukraine phải điều bớt lực lượng dự bị lên phía Bắc và do đó có nguy cơ để hổng ở những vị trí khác.
Trung sĩ Artist cho biết, ngoài vấn đề gây nhiễu điện tử, phía Nga cũng nổi trội hơn Ukraine về xây dựng các phòng tuyến kiên cố (với hệ thống "răng rồng" cản xe tăng và các chiến hào bê tông hóa, cùng những bài mìn sâu rộng).
Artist và những người lính Ukraine cho biết, mỗi lần các đơn vị của Ukraine đóng ở Kharkov cố gắng xây dựng công sự kiên cố, phía Nga sẽ theo dõi sát sao bằng UAV trinh sát rồi giội hỏa lực xuống để ngăn chặn.
Mới chỉ là làn sóng thứ nhất của Nga
Tổng thống Ukraine Zelensky cho biết, đến nay, tình hình ở tỉnh Kharkov vẫn chưa ổn định.
Dữ liệu của Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW, trụ sở ở Washington) cho thấy, lực lượng Nga đã tiến được hơn 278km2 trong đợt tiến công mới nhất (từ 10/5) - đây cũng là thành quả lớn nhất của họ trong một năm rưỡi qua. Theo ông Zelensky, quân Nga đã thọc sâu từ 5 -10km dọc theo biên giới Đông Bắc trước khi bị quân Ukraine chặn lại.
Tổng thống Zelensky cảnh báo rằng chiến dịch tấn công của Nga "có thể gồm vài đợt" và "vừa rồi mới chỉ là đợt thứ nhất" ở tỉnh Kharkov.
Ông Zelensky nói: "Chúng tôi phải tỉnh táo hiểu rằng họ sẽ tiến sâu hơn vào lãnh thổ chúng ta. Không có chiều ngược lại. Đó vẫn là lợi thế của họ".
Nhà lãnh đạo Ukraine cũng kêu gọi triển khai 2 tổ hợp tên lửa Patriot để bảo vệ bầu trời tỉnh Kharkov. Ông nói: "Nếu họ [tức phía Nga] cảm nhận được điểm yếu nào đó trên hướng này, họ sẽ xốc tới ngay".
Thế túng thiếu và gò bó của Ukraine
Trong một cuộc phỏng vấn, Tổng thống Zelensky cho biết, hệ thống phòng không Ukraine hiện nay chỉ đáp ứng được 25% nhu cầu của họ. Theo ông, để ngang cơ với Nga, phía Ukraine sẽ cần phải có thêm từ 120 -130 máy bay tiêm kích F-16 hoặc các loại máy bay tiên tiến hơn.
Ông Zelensky bức xúc về việc phía Nga có thể bắn vào lãnh thổ Ukraine nhưng phía Ukraine không thể làm điều tương tự bằng vũ khí phương Tây.
Mỹ và phương Tây đã thận trọng tránh để cho Ukraine đánh sâu vào lãnh thổ Nga, sử dụng vũ khí NATO để làm việc đó, do lo ngại điều này sẽ làm xung đột leo thang nguy hiểm. Gói viện trợ quân sự của họ cho Ukraine cũng đã bị trì hoãn trong thời gian dài.
Tuy nhiên, trong chuyến thăm Kiev mới đây, Ngoại trưởng Mỹ Blinken đã tuyên bố rằng "Ukraine có thể đưa ra quyết định cuối cùng của riêng mình về cách tiến hành cuộc chiến".
