Ukraine mất thế trận trên chiến trường ngay trước khi ông Trump nhậm chức tổng thống Mỹ

Binh sĩ Nga pháo kích nhằm vào các lực lượng Ukraine trong cuộc giao tranh đang diễn ra ở Donetsk. Ảnh: TASS

Theo kênh CNN ngày 13/1, chỉ còn một tuần nữa là đến ngày Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump trở lại Nhà Trắng, Ukraine đang chuẩn bị cho một số lựa chọn khó khăn trong những tháng tới. Quân đội nước này đang ở thế yếu trước Nga trên một số khu vực của tiền tuyến dài, họ thiếu những người lính có kinh nghiệm và không chắc rằng viện trợ quân sự sẽ tiếp tục đến với tốc độ như hiện tại.

Tại Kiev, chính quyền chờ đợi và theo dõi các tín hiệu từ Moskva và Washington và nhắc lại gần như hàng ngày mong muốn có một "nền hòa bình công bằng". Bất kỳ ý định nào về việc lấy lại phần lãnh thổ bị Nga kiểm soát đều đang bị trì hoãn vô thời hạn.

Mặc dù chịu tổn thất nhất định, các lực lượng Nga vẫn tiếp tục tiến về phía trước ở vùng Donetsk. Những bước tiến hàng ngày của phía Nga được đo bằng các cánh đồng và đường phố khi họ tiến dần về vành đai công nghiệp của khu vực.

Các đơn vị Ukraine bị áp đảo về số lượng ở phía Đông. Một chỉ huy quân sự nước này cho biết các nhóm nhỏ bộ binh Nga đang tiến hành các cuộc tấn công từ nhiều hướng cùng một lúc, khiến lực lượng Ukraine khó có thể tập trung hỏa lực.

Thiếu tướng quân đội Australia đã nghỉ hưu Mick Ryan cho biết: "Mặc dù mối tương quan giữa các lực lượng liên quan đến hỏa lực chiến thuật, thiết bị bay không người lái và cuộc tấn công tầm xa dường như không có lợi cho cả hai bên ở mức độ đáng kể, nhưng nhân lực vẫn là yếu tố khác biệt chính giữa Nga và Ukraine".

Theo video định vị địa lý, các đơn vị Nga hiện cách trung tâm Pokrovsk 5 km và đã kiểm soát Kurakhove cùng một phần thị trấn Toretsk. Chỉ huy của một tiểu đoàn Ukraine gần Pokrovsk cho biết lực lượng Nga ở đó đã tăng cường pháo kích và tấn công bằng bom lượn.

Người phát ngôn quân đội Ukraine Viktor Tregubov nói với truyền hình nước này rằng giao tranh vẫn tiếp diễn xung quanh Kurakhove và các đơn vị Ukraine đang cố thủ tại nhà máy điện, "vì vậy chúng tôi không thể nói rằng quân đội Nga đã chiếm được thị trấn hoàn toàn. Nhưng tất nhiên, hầu hết thị trấn đã bị san phẳng thành đống đổ nát".

Mục tiêu của Kiev là bảo vệ những gì họ vẫn nắm giữ. Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov phát biểu tại cuộc họp với các đồng minh và đối tác – Nhóm liên lạc quốc phòng Ukraine – ở Đức tuần trước rằng ưu tiên của Ukraine trong năm nay sẽ là ổn định tiền tuyến và tăng cường năng lực phòng thủ.

Các thành viên của Nhóm Liên lạc trên đã cam kết hơn 126 tỷ đô la Mỹ hỗ trợ an ninh cho Ukraine trong ba năm qua. Các đối tác cũng đã cam kết hỗ trợ thêm tại Đức trong tuần trước, bao gồm 30.000 thiết bị bay không người lái trong năm tới và nhiều hệ thống phòng không hơn.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin cho biết hôm 11/1 rằng liên minh "phải tiếp tục sát cánh cùng Ukraine - và tăng cường sự ủng hộ cho Ukraine trong các cuộc đàm phán mà một ngày nào đó sẽ chấm dứt cuộc chiến". Nhưng câu hỏi nóng hổi nhất: "ngày nào đó" là khi nào? Ông Austin nói về chính quyền Trump sắp tới: "Tôi sẽ không suy đoán về hướng đi của họ".

Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius thậm chí còn gợi ý rằng chính quyền Mỹ sắp tới có thể sẽ ngừng các cuộc họp của Nhóm Liên lạc, nói rằng nếu vậy thì "họ sẽ cần phải tiếp tục dưới một hình thức khác".

Triển vọng đàm phán hòa bình

Trong bối cảnh đó, các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt xung đột hiện nay có vẻ khó có thể xảy ra. “Lý do rất đơn giản. Nga không sẵn sàng cho bất kỳ sự thỏa hiệp nào. Họ muốn giành chiến thắng. Thành công có thể đạt được trên chiến trường hoặc tại bàn đàm phán, nhưng phải là điều không thể nghi ngờ. Theo quan điểm của Tổng thống Putin, Ukraine phải bị đánh bại, và phương Tây phải thừa nhận thất bại của Ukraine – và của chính họ – một cách công khai”, nhà nghiên cứu chính trị Arkady Moshes, Giám đốc Chương trình về Nga và EU tại Viện Nghiên cứu Các vấn đề Quốc tế Phần Lan nêu quan điểm.

Đặc phái viên của ông Trump về Ukraine, cựu tướng Mỹ Keith Kellogg, tuần trước cho biết ông hy vọng có thể đưa ra một giải pháp vững chắc và bền vững cho cuộc xung đột trong vòng 100 ngày. Bản thân Tổng thống đắc cử Trump đã nói trong chiến dịch tranh cử rằng ông sẽ chấm dứt giao tranh trong vòng 24 giờ sau khi nhậm chức, nhưng khi được hỏi gần đây hơn về thời điểm ông có thể chấm dứt xung đột, ông đã nói: "Tôi hy vọng trong 6 tháng. Không, tôi nghĩ, tôi hy vọng là trước sáu tháng".

Không rõ mục tiêu không thay đổi của Điện Kremlin có phù hợp với kế hoạch của chính quyền Trump sắp tới hay không. Chuyên gia Ryan tin rằng ông Putin "có khả năng đảm bảo rằng bất kể thế nào, mục tiêu 100 ngày của ông Trump sẽ thất bại"

Về phần mình, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đưa ra rất ít dấu hiệu về các thông số có thể chấp nhận được đối với Ukraine. Ông cho biết hôm 11/1: "Chúng tôi chắc chắn sẽ kiên định và đạt được hòa bình lâu dài". Ưu tiên của Tổng thống Zelensky là trình bày trực tiếp tình hình Ukraine với ông Trump.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ukraine Heorhii Tykhyi cùng ngày cho biết Kiev đang chuẩn bị đàm phán ở "cấp cao nhất" và “lập trường của chúng tôi rất rõ ràng: mọi người ở Ukraine đều muốn chấm dứt cuộc chiến theo những điều khoản công bằng với Ukraine".

Vũ Thanh/Báo Tin tức (Theo CNN)