Ukraine sẽ nhận 44 pháo tự hành 'sấm sét Bắc Âu' từ Thụy Điển
Ukraine sẽ nhận tổng 44 pháo tự hành Archer biệt danh 'sấm sét Bắc Âu' sau khi Thụy Điển công bố thêm gói viện trợ quân sự trị giá 836 triệu USD.

Ngày 11 tháng 9 năm 2025, Chính phủ Thụy Điển công bố gói viện trợ quân sự lần thứ 20 cho Ukraine, trị giá khoảng 9,2 tỉ SEK (~836 triệu USD). Bộ trưởng Quốc phòng Pål Jonson cho biết, nội dung gói hỗ trợ này được xây dựng dựa trên các yêu cầu thực tế từ Kyiv.

Trung tâm của gói viện trợ là việc cung cấp 18 hệ thống pháo tự hành Archer 155 mm mới rát hiện đại, cùng với số lượng đạn pháo 155 mm, nâng tổng số pháo Archer mà Quân đội Ukraine sẽ sở hữu lên 44 chiếc.

Phiên bản Archer mới mà Ukraine sẽ được nhận sẽ được lắp trên khung xe Rheinmetall MAN HX2 8×8, thay cho phiên bản trước sử dụng khung Volvo A30D 6×6; các đơn hàng này dự kiến bắt đầu giao từ năm 2026.

Bộ trưởng Jonson nhấn mạnh rằng, trong chuyến thăm một đơn vị pháo Ukraine sử dụng Archer vào tháng 8/2025, các chiến sĩ đã phản hồi tích cực, nói rằng hệ thống này hoạt động hiệu quả trước các mục tiêu Nga và có độ bền tốt khi chịu hỏa lực phản công.

Archer là một hệ thống pháo tự hành 155 mm do Thụy Điển phát triển, nổi bật ở chỗ tích hợp cao độ tự động hóa và cơ động chiến thuật, biến nó thành một trong những tổ hợp pháo bánh lốp hiện đại nhất châu Âu.

Hệ thống dựa trên nòng L/52 cỡ 155 mm, được thiết kế để thực hiện các nhiệm vụ bắn hỗ trợ, bắn tầm xa và tấn công phản pháo với tốc độ, độ chính xác và khả năng “bắn-rồi-di-chuyển” rất cao - thời gian triển khai và rút lui tính bằng giây, giúp giảm rủi ro bị đối phương phản pháo

Về cấu hình, Archer ban đầu được lắp trên khung xe Volvo A30D 6×6, với cabin được bọc giáp bảo vệ tổ lái khỏi đạn nhỏ và mảnh vỡ; tổ hợp điều khiển, nạp đạn và dẫn bắn đều được tự động hóa, cho phép thao tác bắn hoàn toàn từ trong cabin kín.

Sau này nhà sản xuất phát triển biến thể đặt trên khung Rheinmetall MAN HX2 8×8 nhằm tăng khả năng tương thích chiến trường và logistics cho các khách hàng xuất khẩu.

Một điểm làm nên tên tuổi Archer là khoang đạn tự động chứa 21 viên 155 mm cùng cơ cấu nạp tự động, cho phép hệ thống đạt được các nhịp bắn rất ấn tượng: loạt ba viên trong khoảng vài chục giây.

Khả năng bắn duy trì cao và chế độ MRSI khiến nhiều viên đạn rơi trúng mục tiêu cùng lúc để tối đa hóa hiệu quả. Những con số công bố cho thấy Archer có thể thực hiện nhiều chế độ bắn: từ bắn nhanh ngắn hạn tới bắn liên tục kéo dài.

Với loại đạn phù hợp, Archer có tầm bắn rộng: sử dụng đạn Bofors BONUS đạt khoảng 35 km, còn với đạn dẫn đường như M982 Excalibur, tầm bắn có thể vượt quá 50 km cùng độ chính xác rất cao.

Điều này khiến Archer không chỉ hữu dụng cho hỗ trợ hỏa lực thông thường mà còn có khả năng thực hiện các nhiệm vụ tấn công sâu, tiêu diệt các mục tiêu giá trị từ khoảng cách an toàn

Khả năng cơ động chiến thuật của Archer cũng rất đáng chú ý: xe có thể đạt tốc độ hành trình đường bộ cao, di chuyển nhanh trên địa hình khác nhau, được thiết kế để dễ dàng vận chuyển bằng đường hàng không hoặc đường sắt khi cần.

Hệ thống ổn định thủy lực giúp bắn chính xác từ vị trí dừng, và toàn bộ quy trình bắn - từ đóng chốt, bắn tới rút lui - có thể diễn ra trong vòng chưa đầy một phút, phù hợp với chiến thuật tránh phản pháo của thời hiện đại.

Trên thực địa, Archer đã được triển khai và sử dụng ở một số lực lượng: Thụy Điển là nước chủ đạo trong phát triển và biên chế, Vương quốc Anh đã mua Archer làm pháo tự hành chủ lực.

Một số hệ thống pháo tự hành Archer đã được chuyển giao cho Ukraine trong bối cảnh xung đột.

Ngoài tính năng kỹ-chiến thuật, Archer còn được đánh giá cao ở mức độ tự động hóa giúp giảm biên chế kíp lái và tăng tốc độ phản ứng so với pháo kéo hoặc hệ pháo tự hành truyền thống.

Archer là một hệ pháo tự hành hiện đại hướng tới tính cơ động, tự động hóa và bắn chính xác tầm xa, phù hợp với yêu cầu tác chiến hiện đại nơi thời gian triển khai, khả năng ẩn nấp trước radar đối phương và tính chính xác quyết định hiệu quả.

Tuy vẫn có đối thủ cạnh tranh trên thị trường (như K9, Caesar, RCH-155…), Archer giữ vị thế nhờ tổ hợp tự động hóa cao, khoang đạn tích hợp và khả năng bắn chính xác ở tầm rất xa.