Ukraine sẽ ra sao nếu Nga giành được Avdiivka
Việc giành được Avdiivka sẽ đánh dấu chiến thắng quan trọng nhất trên chiến trường của Moscow kể từ cuộc phản công thất bại của Ukraine vào năm ngoái. Đây cũng là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy các lực lượng của Moscow giành thế chủ động khi Kiev thiếu binh lính, vũ khí, đạn dược, tinh thần và tiền bạc.
Thắng lợi ở Avdiivka sẽ có ý nghĩa như thế nào với Nga?
Quân đội Nga đã ở rất gần nên Ukraine chỉ được phép di chuyển vào ban đêm trên con đường đến nhà máy hóa chất và than cốc Avdiivka. Đèn pha của xe đã được tắt và che lại, với hy vọng ngăn chặn ánh sáng mà máy bay không người lái của đối phương đang bay trên đầu có thể nhìn thấy.
Khi các chiến binh thuộc lực lượng đặc biệt Alpha của Cơ quan An ninh Ukraine lái xe qua màn đêm với kính nhìn đêm vào tuần trước, các nhà báo của Washington Post đi dọc theo con đường chỉ nhìn thấy một tia sáng thỉnh thoảng xuất hiện ở phía chân trời. Avdiivka hiện là tâm điểm của những cuộc giao tranh ác liệt nhất trong xung đột. Mặc dù không thể nhìn thấy máy bay không người lái của Nga nhưng một số thiết bị cầm tay đã xác nhận sự hiện diện của nó.
Các thành viên của đơn vị Alpha thuộc Lực lượng An ninh Ukraine canh gác nhà máy hóa chất và than cốc ở Avdiivka ngày 6/2. Ảnh: Washington Post
Nhà máy hóa chất và than cốc bị phá hủy, từng là trụ cột kinh tế ở khu vực Donbass phía Đông Ukraine, có thể sẽ là thành trì cuối cùng của Ukraine ở Avdiivka. Quân đội Ukraine cho biết việc họ phải đầu hàng ở thành phố này chỉ là vấn đề thời gian và ngày 15/2, các lực lượng đã rút lui khỏi một số vị trí khi Nga bắt đầu tiến quân nhanh chóng.
Avdiivka có thể là phép thử quan trọng đầu tiên đối với Tổng tư lệnh mới của Ukraine, Đại tá Oleksandr Syrsky, người được Tổng thống Volodymyr Zelensky bổ nhiệm vào tuần trước. Ông Syrsky sẽ phải quyết định xem có nên thừa nhận thất bại và rút lui hay không, cũng như khi nào phải đưa ra lựa chọn. Nhiều binh lính cho rằng ông Syrsky, người từng dẫn dắt lực lượng mặt đất Ukraine, đã chờ đợi quá lâu khi thực hiện điều tương tự vào năm ngoái ở Bakhmut vào thời điểm nó bị bao vây.
Việc giành được Avdiivka sẽ đánh dấu chiến thắng quan trọng nhất trên chiến trường của Moscow kể từ cuộc phản công thất bại của Ukraine vào năm ngoái. Đây cũng là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy các lực lượng của Moscow đang giành lại thế chủ động khi Kiev thiếu binh lính, vũ khí, đạn dược, tinh thần và tiền bạc.
Nằm cách thủ phủ khu vực Donetsk chỉ 24km, Avdiivka có giá trị chiến lược đối với Nga nhiều hơn Bakhmut. Việc đẩy lùi Ukraine khỏi thành phố Donetsk và các khu dân cư ở đó có thể thúc đẩy tinh thần chiến đấu của các lực lượng Moscow khi cuộc xung đột khốc liệt tiếp diễn.
Serhiy, 41 tuổi, Chỉ huy trung đội bộ binh thuộc Lữ đoàn 53 của Ukraine đang chiến đấu trong khu vực, cho biết: “Tất cả đều phụ thuộc vào hậu cần. Những con đường, nút giao thông, mọi thứ: Rất nhiều dịch vụ hậu cần tập trung trên các con đường của Avdiivka".
Trước đó, Nga đã giành được Bakhmut vào tháng 5/2023. Giới lãnh đạo quân sự và chính trị của Kiev cho biết, việc bảo vệ Bakhmut khiến Nga tổn thất hàng chục nghìn người nhưng giao tranh cũng làm hao tổn lực lượng của Ukraine.
Tình thế nguy cấp của Ukraine ở Avdiivka
Mặc dù việc Ukraine rút quân hoàn toàn khỏi Avdiivka có khả năng xảy ra, nhưng khi các nhà báo của Washington Post đến thăm vào tuần trước, lực lượng mới từ các lữ đoàn tấn công đã được luân chuyển đến để giúp chống lại các cuộc tấn công của Nga và tiếp tục phòng thủ Avdiivka.
Một số binh lính Ukraine so sánh nhà máy hóa chất và than cốc giống như pháo đài ở Avdiivka với nhà máy thép Azovstal ở Mariupol, nơi Ukraine từng phòng thủ đến cùng trước khi đầu hàng vào năm 2022. Một phi công điều khiển máy bay không người lái thuộc lực lượng Alpha ở Avdiivka có biệt danh là Vitamin, cho biết: “Hàng chục người Ukraine đã bị bắt làm tù binh tại Azovstal, nhưng “việc xông vào nhà máy than cốc sẽ rất khó khăn và có thể không có ý nghĩa gì”.
Theo ông: "Đối phương cố gắng vượt qua và bao vây nó. Lực lượng của chúng tôi buộc phải rút lui".
Các thành viên thuộc đơn vị Alpha đang chuẩn bị các máy bay không người lái FPV ở nhà máy Avdiivka. Ảnh: Washington Post
Đầu tháng này, Nga đã tiến vào Avdiivka, bắt đầu giao tranh trên các con đường giữa những tòa nhà gần như đổ nát của thành phố. Khi các nhà báo của Washington Post đến thăm nhà máy vào tuần trước, một nhóm từ đơn vị Alpha, đơn vị được biết tới là chi nhánh A của Trung tâm Hoạt động Đặc biệt thuộc Cơ quan An ninh Ukraine, đang sử dụng một phần của nhà máy hóa chất bị bỏ hoang làm căn cứ để triển khai máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) - các UAV được trang bị chất nổ - cùng với một camera trên máy bay cho phép người điều khiển quan sát những gì máy bay không người lái nhìn thấy.
Vài phút sau khi đến nhà máy, các binh lính thuộc lực lượng Alpha cảnh giác trước mọi tiếng động - kể cả tiếng chuột chạy ngang qua sàn đá - vì sợ rằng đó có thể là một người lính Nga đã bất ngờ lẻn vào bên trong.
Vitamin cho biết, vào mùa thu, Nga thường thả khoảng 20 quả bom mỗi ngày vào khu vực này. Khi Vitamin và nhóm của anh đang làm việc tại nhà máy vào tuần trước, một quả đạn pháo đã xuyên qua mái nhà gần khu vực họ sử dụng làm bệ phóng máy bay không người lái, cách vị trí của mọi người chỉ hơn 100 mét. Tuy nhiên, những nơi ẩn náu dưới lòng đất và nền bê tông vững chắc vẫn khiến nơi đây trở thành căn cứ phòng thủ thuận lợi cho Ukraine.
Tuy nhiên, tình trạng thiếu đạn dược của Ukraine đặc biệt nghiêm trọng và được cảm nhận rõ ràng dọc tiền tuyến trải dài gần 1.000km. Theo Vitamin, Nga "cố gắng gây sức ép ở sườn bên phải của nhà máy và họ đang thành công".
"Họ tiến lên, bất chấp tổn thất, vì thế, lực lượng của chúng tôi buộc phải rút lui trước sức ép đó", Vitamin nói.
Sự gia tăng về số lượng của các UAV cảm tử giá rẻ của hai bên đã khiến mọi hoạt động trở nên nguy hiểm. Đối với Ukraine, máy bay không người lái FPV là sự thay thế chính xác hơn cho đạn pháo và chúng có thể được sản xuất trong nước nhanh chóng và dễ dàng hơn. Mỗi máy bay không người lái có giá chỉ 400 USD. Tuy nhiên, Nga cũng sở hữu số lượng không nhỏ các máy bay không người lái FPV - loại phương tiện có thể khiến các binh lính đơn lẻ đang di chuyển trở thành mục tiêu bị nhắm tới.
Ukraine từng để dành máy bay không người lái FPV của họ cho các mục tiêu lớn hơn như xe tăng, xe chở quân nhân, hệ thống pháo binh..., nhưng giờ đây họ đã sử dụng chúng để tấn công ngay cả một nhóm nhỏ bộ binh của đối phương. Mục đích của Kiev là sử dụng vũ khí trên nhằm ngăn chặn các cuộc tấn công thường xuyên của các nhóm nhỏ bộ binh, đồng thời tiết kiệm pháo cho các mục tiêu khác.
Đây là một phần trong điều mà Kiev gọi là chiến lược "phòng thủ chủ động", tìm cách gây tổn thất cho đối phương trong khi mình vẫn ở thế phòng thủ.
"Tại đây, chiến lược phòng thủ chủ động của chúng tôi đã có hiệu quả. Ngay cả khi nắm giữ Avdiivka không có ý nghĩa gì thì chúng tôi vẫn cố thủ ở đây bởi đối phương tổn thất nhiều hơn chúng tôi. Chúng tôi đang phá hủy nguồn lực dự trữ của họ".
Tuy nhiên, khả năng phòng thủ của Ukraine đang tiếp tục suy giảm. Nga tới được một phần nhà máy than cốc nhưng bị đẩy lùi. Tuy nhiên, đến ngày 14/2, con đường mà lực lượng Alpha dùng để đến nhà máy đã nằm trong tầm kiểm soát của hỏa lực Nga.
Dmytro Lykhovii, Người phát ngôn lực lượng tác chiến của Ukraine trong khu vực cho biết, quân đội nước này đang rút khỏi các vị trí ở thị trấn Avdiivka sau khi lực lượng Nga tiến công chọc thủng tuyến tiếp tế quan trọng và đe dọa bao vây các binh lính. Ông cũng thông báo, Ukraine đang triển khai lực lượng, đôi khi rút sang các vị trí thuận lợi hơn và đẩy lùi các cuộc tiến công của đối phương. Người phát ngôn này cho biết, các chỉ huy đã thiết lập một tuyến hậu cần dự phòng vào thị trấn để vận chuyển nguồn cung thiết yếu cho quân đội Ukraine.
