Ukraine tự do sử dụng vũ khí phương Tây và áp lực với Nga

Tuần này, các báo cáo từ Ukraine cho thấy Nga không đạt bước tiến đáng kể nào trên chiến trường, thậm chí Moscow còn phải hứng chịu một số tổn thất do các cuộc tấn công của Ukraine tại bán đảo Crimea, theo kênh Al Jazeera.

Bên cạnh đó, cuộc tấn công của Nga vào phía bắc tỉnh Kharkiv (Ukraine) dường như bị đình trệ khi các lực lượng Nga được phân công nhiệm vụ tiến vào TP Vovchansk và làng Lyptsi không đạt được bước tiến mới nào.

Ngày 10-5, Nga phát động cuộc tấn công vào Kharkiv với một trong các mục tiêu chính là Chasiv Yar - một TP nằm trên vùng đất cao, được dùng làm điểm tập kết và căn cứ pháo binh tiền phương của quân đội Ukraine.

Tại Chasiv Yar, các lực lượng Nga liên tục bắn phá và giành được nhiều thắng lợi trong suốt những tuần qua, nhưng quân Moscow đến nay chưa kiểm soát được Chasiv Yar.

Ngoài ra, theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW, trụ sở ở Mỹ), một nỗ lực tấn công khác của Nga vào phía bắc tỉnh Sumy ngày 9-6 cũng dường như không hiệu quả vì “không thiết lập được sự hiện diện đáng kể hoặc lâu dài của quân Nga ở khu vực này”.

Trong bối cảnh đà tiến của quân Nga bị chậm lại, việc các nước phương Tây quyết định “bật đèn xanh” cho Ukraine tấn công lãnh thổ Nga bằng vũ khí do các nước này cung cấp đã tạo gánh nặng lớn cho hoạt động hậu cần của Nga.

Binh sĩ Ukraine quan sát máy bay không người lái (UAV) của Nga ở tỉnh Kherson (Ukraine). Ảnh: REUTERS

Những gánh nặng hoạt động hậu cần của Nga

Vào cuối tháng 5 Mỹ, Đức, Pháp và Anh đã bật đèn xanh cho phép Ukraine sử dụng vũ khí của các nước này tấn công vào bên trong lãnh thổ Nga để đáp trả việc Moscow tấn công Kharkiv.

Hôm 10-6, nhóm du kích Atesh do Ukraine thành lập ở Crimea nói rằng chính quyền Nga đã bắt đầu di chuyển các hệ thống phòng không đến khu vực Belgorod (Nga, giáp với Ukraine) và “điều này tạo ra mối đe dọa an ninh ở Crimea, khiến khu vực này không có sự bảo vệ thích hợp”.

Ukraine đã sử dụng Hệ thống tên lửa chiến thuật tầm xa (ATACMS) do Mỹ sản xuất để làm suy yếu khả năng phòng không của bán đảo Crimea vào ngay hôm đó.

Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine cho biết lực lượng Ukraine đã phá hủy radar chính của khẩu đội phòng không S-400 ở TP Dzhankoi và radar của khẩu đội S-300 ở TP Yevpatoria và TPChernomorsk (tất cả đều ở phía bắc và phía tây bán đảo Crimea). Nếu không có radar, các bệ phóng tên lửa đi kèm không thể nhắm trúng mục tiêu.

Phòng không ở bán đảo Crimea đóng vai trò là lá chắn cho tỉnh Krasnodar Krai và cảng hải quân Novorossiysk của Nga ngay phía đông, nơi được coi là chỗ trú ẩn tương đối an toàn của quân Nga sau các cuộc tấn công liên tiếp của Ukraine vào cảng Sevastopol ở Crimea.

Nga nhận ra tác động nếu bán đảo Crimea không được bảo vệ tốt. Trong vài ngày qua, Nga đã bố trí phương tiện ở hai bên cầu Crimea (nối Nga với bán đảo Crimea) để tăng cường bảo vệ cây cầu khỏi xuồng không người lái của Ukraine. Hôm 12-6, tình báo Ukraine nói rằng Nga đã điều tổ hợp phòng không S-500 tiên tiến nhất tới bán đảo Crimea để bảo vệ cây cầu.

Về lâu dài, việc phải cân bằng giữa bảo vệ bán đảo Crimea và bảo vệ biên giới gần Kharkiv sẽ tạo ra áp lực đáng kể cho hoạt động hậu cần của Nga, nhất là khi Ukraine sắp nhận thêm các vũ khí hiện đại từ phương Tây như tiêm kích F-16 và máy bay chiến đấu Mirage 2000-5.

Đánh sâu vào nội địa nước Nga

Cũng phải lưu ý là không cần chờ phương Tây cho phép, Ukraine từ đầu năm nay đã sử dụng vũ khí tự sản xuất để tấn công các mục tiêu quân sự và năng lượng ở trên lãnh thổ Nga. Điều này đã tác động lớn đến hoạt động hậu cần của Nga.

Máy bay không người lái (UAV) của Ukraine tấn công các nhà máy lọc dầu ở các tỉnh Belgorod và Rostov (Nga) hôm 6-6. Hai ngày sau, UAV Ukraine tiếp tục tấn công căn cứ quân sự Mozdok của Nga ở CH North Ossetia-Alania thuộc Nga.

Vụ tấn công đáng chú ý nhất là trong ngày 8-6, Tổng cục Tình báo Ukraine (GUR) tuyên bố làm hư hại một máy bay chiến đấu đa năng Sukhoi-57 - máy bay chiến đấu hiện đại nhất của Nga. GUR cho biết chiếc máy bay bị bắn trúng tại sân bay Akhtubinsk ở vùng Astrakhan (Nga), cách tiền tuyến Ukraine 589 km.

Sang ngày 9-6, Kiev tiếp tục tấn công một sở chỉ huy của Nga ở Belgorod bằng một loại vũ khí không xác định.

Máy bay chiến đấu đa năng Sukhoi-57. Ảnh: DPA

Việc các nhà máy lọc dầu bị tấn công cũng đặt ra gánh nặng hậu cần lớn cho Moscow. Al Jazeera dẫn các báo cáo rằng công suất lọc dầu của Nga đã giảm 14%.

Chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine khiến Nga mất doanh thu bán hàng sang châu Âu. Tập đoàn Gazprom đã lỗ 6,9 tỉ USD vào năm 2023, mức lỗ lớn nhất trong 25 năm qua.

Mới đây, hôm 12-6, tòa trọng tài quốc tế ở Stockholm (Thụy Điển) ra phán quyết rằng Công ty năng lượng Uniper (Đức) được quyền đòi tập đoàn khí đốt Nga Gazprom bồi thường hơn 14 tỉ USD.

THẢO VY