Ùn tắc hàng hóa tại cửa khẩu Lạng Sơn là tất yếu

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, đến ngày 25/12, Quảng Ninh còn 1.555 xe, Lạng Sơn 4.204 xe bị ùn tắc tại cửa khẩu, gây thiệt hại đáng kể cho doanh nghiệp và người dân, đặc biệt là mặt hàng nông sản (chiếm đến 80% các mặt hàng đặc tính dễ hư hỏng).

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chỉ đạo thông quan hàng hóa biên giới phía Bắc.

Lý giải về nguyên nhân, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cho biết nguyên nhân khách quan là do thủ tục giao nhận thực hiện chặt chẽ hơn, lái xe Việt Nam không được vào nội địa Trung Quốc, đồng thời quy trình kiểm dịch cũng phức tạp hơn.

Về nguyên nhân chủ quan, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho biết đây là những điểm yếu cố hữu của sản xuất và xuất khẩu nông sản của Việt Nam trong thời gian qua. Đó là sản xuất nông nghiệp không theo tín hiệu, nhu cầu thị trường, xuất khẩu chủ yếu theo hình thức trao đổi cư dân (tiểu ngạch), không xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc…

Mặc dù, các bộ, địa phương biên giới liên tục có các khuyến cáo về tình hình ùn tắc tại các khu vực cửa khẩu nhưng các thương nhân vẫn tiếp tục đưa hàng lên cửa khẩu dẫn đến tình trạng ùn tắc ngày càng nghiêm trọng hơn.

Còn theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, các doanh nghiệp chưa chú trọng thị trường trong nước với 100 triệu dân. Mặc dù biết được tình trạng hàng hóa ùn ứ, các doanh nghiệp vẫn tiếp tục đưa hàng hóa lên biên giới.

Kết luận tại cuộc họp, Phó thủ tướng Lê Văn Thành yêu cầu các Bộ Ngoại giao, Công Thương, các cơ quan và địa phương biên giới làm việc, phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các bộ, ngành, địa phương của Trung Quốc để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho thông quan hàng hóa của cả 2 nước đang ùn tắc tại cửa khẩu.

Phó Thủ tướng giao chủ tịch UBND các địa phương có hàng hóa ùn tắc tại cửa khẩu thông báo rộng rãi cho các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và người dân biết về tình hình thông quan, xác định rõ số lượng phương tiện có thể được vận tải hàng hóa lên cửa khẩu mỗi ngày và kiểm soát chặt chẽ, bảo đảm không ùn tắc tại cửa khẩu.

"Trong thời gian này, các đồng chí được quyền thông báo gửi các địa phương, doanh nghiệp không đưa hàng hóa đến”, Phó Thủ tướng nói.

Ùn tắc hàng hóa tại cửa khẩu Lạng Sơn là tất yếu nếu vẫn tiếp diễn sản xuất nông sản kém chất lượng.

Về lâu dài, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế, Hải quan, UBND các tỉnh, phối hợp với các bộ, ngành liên quan để bàn bạc, hình thành các vùng xanh, luồng xanh an toàn dịch bệnh tại khu vực biên giới. Bộ Y tế được giao nghiên cứu ban hành các tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình để hình thành vùng xanh, luồng xanh, góp phần đẩy nhanh tốc độ lưu thông hàng hóa qua cửa khẩu một cách an toàn.

Có thể thấy rằng, việc các tiểu thương, doanh nghiệp cố tình phớt lờ các cảnh báo của các bộ ngành, địa phương trong việc kinh doanh nông sản dịp cuối năm đã dẫn đến tình trạng tắc nghẽn và thiệt hại rất lớn đối với kinh tế quốc gia. Việc hỗ trợ thông quan, giảm thiệt hại là tất yếu nhưng đây chỉ là xử lý tình huống. Về lâu dài vẫn cần bắt đầu từ gốc là người nông dân, doanh nghiệp kinh doanh nông sản phải thay đổi tư duy chuyển sang kinh doanh nông sản chính ngạch, đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn về xuất xứ sản phẩm cũng như an toàn thực phẩm.

Tùng Dương