Ứng dụng công nghệ để nâng cao chất lượng dân số
Chất lượng dân số là chìa khóa để mở ra cánh cửa phát triển bền vững của đất nước. Thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới, thời gian qua, Viện Mô phôi lâm sàng (MPLS) Quân đội (Học viện Quân y) tiên phong ứng dụng các thành tựu khoa học, công nghệ hiện đại, giúp các gia đình hiếm muộn có con, đồng thời thực hiện các kỹ thuật sàng lọc để loại bỏ những căn bệnh di truyền.
Mở rộng phạm vi ứng dụng công nghệ hiện đại
Trong những năm qua, Viện MPLS Quân đội đã không ngừng cập nhật các quy trình kỹ thuật, công nghệ tiên tiến, đạt tiêu chuẩn cao trong khám, chữa bệnh và hỗ trợ sinh sản. Viện chủ động triển khai 9 kỹ thuật công nghệ cao theo kế hoạch phát triển chuyên môn kỹ thuật đến năm 2030, đồng thời tăng cường hợp tác chặt chẽ với các trường đại học trong và ngoài nước để nâng cao trình độ chuyên môn và mở rộng phạm vi ứng dụng công nghệ hiện đại. Giai đoạn 2020-2025, Viện đã khám, tư vấn và điều trị hỗ trợ sinh sản cho hơn 22.000 lượt bệnh nhân, trong đó có hơn 1.000 quân nhân, góp phần tích cực nâng cao chất lượng dân số.
Viện MPLS Quân đội là đơn vị đầu tiên trong Quân đội và thứ ba trong cả nước thực hiện thành công kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Sau hơn 20 năm nỗ lực, Viện đã giúp hơn 15.000 trẻ em chào đời bằng các phương pháp hỗ trợ sinh sản. Hiện nay, Viện có khả năng thực hiện toàn bộ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản hiện đại nhất thế giới, trong đó có kỹ thuật chẩn đoán phôi không xâm lấn (niPGT), kết quả của đề tài cấp TP Hà Nội và luận án tiến sĩ bảo vệ cấp trường. Đặc biệt, Viện tiên phong áp dụng kỹ thuật micro TESE (vi phẫu thuật thu tinh trùng từ tinh hoàn), một phương pháp do Đại tá, PGS, TS Trịnh Thế Sơn, Giám đốc Viện MPLS Quân đội, trực tiếp học tập tại Đại học Munster (Đức) và đưa về Việt Nam. Đây là kỹ thuật tiên tiến và hiệu quả nhất hiện nay trong thu tinh trùng từ bệnh nhân vô tinh không do tắc. Từ năm 2010, kỹ thuật Micro TESE đã được Viện triển khai và đóng góp rất lớn, giúp nhiều bệnh nhân vô tinh có thể có con.
Chia sẻ từ thực tiễn công tác, Đại tá, PGS, TS Trịnh Thế Sơn nhấn mạnh tầm quan trọng của kỹ thuật hỗ trợ sinh sản trong nâng cao chất lượng dân số. Đồng chí kể về những câu chuyện cảm động từ hàng nghìn bệnh nhân hiếm muộn được điều trị thành công, trong đó có nhiều quân nhân. “Niềm vui lớn nhất là khi các cặp vợ chồng, đặc biệt là các đồng đội của mình, sau hành trình dài điều trị tưởng chừng vô vọng, cuối cùng đã có được hạnh phúc trọn vẹn. Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng rất quan tâm khi đã có chính sách hỗ trợ chi phí điều trị cho quân nhân hiếm muộn, mỗi lần hỗ trợ không quá 50 triệu đồng và không quá 5 lần”, PGS, TS Trịnh Thế Sơn nói.

Đại tá, PGS, TS Trịnh Thế Sơn (bên phải) tư vấn cho cặp vợ chồng mong muốn có con. Ảnh do Viện Mô phôi lâm sàng Quân đội cung cấp
Sàng lọc khoảng 400 bệnh đơn gen
Có thể nói, kỹ thuật và trình độ của các bác sĩ Việt Nam trong điều trị hỗ trợ sinh sản được đánh giá là tốt nhất trong khu vực. Nhiều trang thiết bị hiện đại đã được đưa vào thực hiện và nhiều kỹ thuật hỗ trợ sinh sản cao nhất cũng đã được áp dụng tại Việt Nam. Viện MPLS Quân đội là một trong những đơn vị tiên phong trong phát triển kỹ thuật và chuyển giao công nghệ đến các cơ sở điều trị khác. Gần đây, Viện phát triển mạnh về sàng lọc di truyền trong hỗ trợ sinh sản như PGTa, PGT-m, PGTsr có thể tránh nguy cơ sinh ra những em bé bị các bệnh như Down, Klinefelter, thalassemia, hemophilia, teo cơ tủy...
Năm 2016, khi mới triển khai kỹ thuật chọn lọc phôi không mang gen bệnh bằng xét nghiệm di truyền tiền làm tổ (PGT-m), Viện chỉ sàng lọc được một vài bệnh như tan máu bẩm sinh, rối loạn đông máu di truyền, teo cơ tủy, nhưng hiện nay đã sàng lọc được khoảng 400 bệnh đơn gen. Cha mẹ được sàng lọc sẽ sinh ra những em bé khỏe mạnh không mang gen bệnh, không bị các bất thường di truyền. Như vậy, không chỉ làm tổng tỷ suất sinh tăng lên mà kỹ thuật hỗ trợ sinh sản còn giúp nâng cao chất lượng dân số. Kỹ thuật PGT-m đã giúp nhiều cặp vợ chồng sinh con khỏe mạnh dù mang gen bệnh hiếm. Theo đó, các phôi mang gen bệnh sẽ bị loại bỏ, chỉ những phôi khỏe mạnh mới được chuyển vào trong buồng tử cung của mẹ, giúp tăng cơ hội đậu thai và sinh ra những trẻ em khỏe mạnh, không mang đột biến di truyền qua các thế hệ sau.
Nói về hiệu quả của các công nghệ, kỹ thuật mới mà Viện đang áp dụng, Trung tá Đoàn Vân Anh, Trưởng ban Điều dưỡng của Viện cho hay: "Có người phải đến Singapore để điều trị các căn bệnh do di truyền thì được bác sĩ Singapore hỏi tại sao Việt Nam làm được mà lại sang đây? Rồi họ đưa bài báo của Viện MPLS Quân đội được công bố trên tạp chí quốc tế về kỹ thuật điều trị đó. Do vậy, nhiều bệnh nhân đã quay về Việt Nam, tìm tới Viện để điều trị và đạt được kết quả mong muốn".
Để có những thành tích trên, tập thể cán bộ, nhân viên Viện MPLS Quân đội đã chú trọng vào việc phát triển chuyên môn kỹ thuật, từng bước nâng cao chất lượng công tác khám, chữa bệnh, bảo đảm công tác điều trị ngày càng an toàn, hiệu quả và hiện đại. Thời gian tới, Viện sẽ tiếp tục tập trung đổi mới, đẩy mạnh công tác thu dung, từng bước ứng dụng và tích hợp thành tựu công nghệ 4.0 vào điều trị, khám, chữa bệnh cho các cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn. Phấn đấu xây dựng và đưa vào sử dụng bệnh án điện tử hỗ trợ sinh sản và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong hỗ trợ lựa chọn phôi. Kịp thời cập nhật và áp dụng các kỹ thuật, công nghệ hỗ trợ sinh sản tiên tiến như nuôi cấy trứng non, cải thiện noãn của người lớn tuổi bảo đảm hiệu quả, an toàn, nâng cao tỷ lệ kết quả điều trị hỗ trợ sinh sản với mục tiêu hằng năm số chu kỳ IVF tăng 20%, tỷ lệ thai sinh sống cộng dồn đạt 75%... Tập trung xây dựng Viện MPLS Quân đội trở thành viện chuyên khoa hỗ trợ sinh sản hàng đầu Việt Nam.