Ung thư tiền liệt tuyến: Mối nguy thầm lặng gia tăng theo tuổi thọ

Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển của y tế, tuổi thọ của người dân Việt Nam ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với việc tỷ lệ mắc các bệnh lý liên quan đến lão hóa gia tăng, trong đó có ung thư tiền liệt tuyến.

Theo ThS.BS Lê Chí Hiếu (Phó trưởng khoa Ung bướu - Xạ trị, Bệnh viện Hữu Nghị), ung thư tiền liệt tuyến là bệnh lý chỉ gặp ở nam giới và nguy cơ mắc bệnh tăng rõ rệt theo độ tuổi. "Nhiều thống kê gần đây cho thấy, bệnh thường gặp ở nhóm tuổi 60-80 tuổi. Khi dân số già hóa, số lượng bệnh nhân cao tuổi nhiều hơn thì tỷ lệ phát hiện ung thư tiền liệt tuyến cũng ngày càng nhiều" bác sĩ Hiếu nhận định.

Một trong những thách thức lớn nhất của căn bệnh này là các triệu chứng ở giai đoạn sớm dễ gây nhầm lẫn với các bệnh lý đường tiết niệu. Nhiều nam giới khi gặp các biểu hiện như tiểu đêm, tiểu buốt, tiểu nhiều lần thường chủ quan cho rằng đây chỉ là biểu hiện của tuổi già hoặc bệnh lý phì đại tuyến tiền liệt lành tính. Chính sự chủ quan này có thể khiến bệnh nhân chậm trễ trong việc thăm khám, dẫn đến tình trạng đáng tiếc là khi phát hiện ra bệnh thì đã ở giai đoạn muộn.

Tầm soát phát hiện sớm là chìa khóa để thay đổi tiên lượng cho bệnh nhân ung thư tiền liệt tuyến.

Phát hiện sớm: Chìa khóa vàng thay đổi tiên lượng

Giống như các bệnh lý ung thư khác, việc phát hiện ung thư tiền liệt tuyến ở giai đoạn sớm có ý nghĩa vô cùng quan trọng, quyết định đến hiệu quả điều trị và chất lượng sống của người bệnh.

Bác sĩ Hiếu phân tích, nếu bệnh được phát hiện ở giai đoạn sớm (I, II, và III), bệnh nhân hoàn toàn có được điều trị triệt căn. "Tỷ lệ sống của người bệnh có thể kéo dài lên đến 5 năm hoặc hơn, và họ gần như không phải lo lắng về bệnh lý tại tiền liệt tuyến sau khi được điều trị đầy đủ" bác sĩ Hiếu nhấn mạnh.

Ngược lại, khi ung thư đã bước sang giai đoạn muộn (giai đoạn IV), bệnh tiến triển sẽ gây ra những biến chứng nặng nề, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống và tỷ lệ điều trị thành công cũng giảm đi rất nhiều.

ThS.BS Lê Chí Hiếu chỉ ra những biến chứng nguy hiểm ở giai đoạn muộn:

Xâm lấn tại chỗ: Khối u phát triển lớn, xâm lấn các cơ quan xung quanh, có thể gây ra tình trạng tiểu khó, tiểu không thành tia, tiểu ra máu hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu tái diễn.
Di căn xương: Đây là biến chứng thường gặp và nguy hiểm nhất. Khi ung thư di căn vào xương, nó sẽ phá hủy cấu trúc xương, làm tăng nguy cơ gãy xương bệnh lý. Thông thường ở người cao tuổi, biến chứng gãy xương có tỷ lệ liền xương rất thấp. Điều này không chỉ gây đau đớn mà còn khiến bệnh nhân phải nằm một chỗ, dẫn đến nhiều biến chứng khác và làm suy giảm nghiêm trọng chất lượng cuộc sống.

Chính vì sự khác biệt một trời một vực về tiên lượng này, việc sàng lọc để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm là vô cùng quan trọng.

Nếu được phát hiện sớm, tỷ lệ sống của người bệnh ung thư tiền liệt tuyến có thể kéo dài lên đến 5 năm hoặc hơn.

Ai nên tầm soát ung thư tiền liệt tuyến và tầm soát bằng cách nào?

Để chủ động bảo vệ sức khỏe, ThS.BS Lê Chí Hiếu khuyến cáo các đối tượng sau nên chủ động tầm soát ung thư tiền liệt tuyến:

Nam giới từ 45 - 50 tuổi, ngay cả khi không có triệu chứng, cũng nên tiến hành tầm soát định kỳ.
Những người (ở bất kỳ độ tuổi nào) có các triệu chứng của đường tiểu dưới như: tiểu đêm, tiểu buốt, tiểu nhiều lần, tiểu không hết bãi, tiểu són...

Hiện nay, Khoa Ung bướu – Xạ trị (Bệnh viện Hữu Nghị) đang triển khai Chương trình tầm soát ung thư tiền liệt tuyến hoàn toàn miễn phí cho người dân. Người bệnh sẽ được các bác sĩ chuyên khoa ung bướu thăm khám lâm sàng kỹ lưỡng để đánh giá các yếu tố nguy cơ thông qua các chỉ định cận lâm sàng cần thiết:

Siêu âm: Giúp kiểm tra tiền liệt tuyến, đánh giá sơ bộ về kích thước, hình thái của tuyến tiền liệt cũng như tình trạng của bàng quang.
Xét nghiệm PSA: Đây là một xét nghiệm máu đơn giản nhưng có giá trị cao, dùng để đo nồng độ một loại protein đặc hiệu do tuyến tiền liệt sản xuất ra. Nồng độ PSA tăng cao, tốc độ tăng PSA, tỉ trọng PSA tự do và PSA toàn phần đều có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về tuyến tiền liệt, đặc biệt là ung thư.

Dựa trên sự kết hợp kết quả của thăm khám lâm sàng, siêu âm và xét nghiệm PSA, các bác sĩ chuyên ngành ung thư sẽ đưa ra những tư vấn và chỉ định phù hợp nhất cho từng bệnh nhân, có thể là theo dõi định kỳ hoặc thực hiện các thăm dò sâu hơn nếu cần thiết.

Kim Dung