USS Gerald R. Ford và nhiệm vụ chống ma túy của Mỹ

Ngày 24.10, Lầu Năm Góc công bố điều động tàu sân bay hạt nhân USS Gerald R. Ford cùng nhóm tác chiến từ phía đông Địa Trung Hải sang vùng trách nhiệm của U.S. Southern Command (SOUTHCOM), bao gồm Mỹ Latinh và Caribbean. Theo người phát ngôn, mục tiêu là tăng cường khả năng phát hiện, giám sát và phá vỡ các tác nhân, hoạt động phi pháp đe dọa an toàn của Mỹ và an ninh bán cầu Tây.

Tàu sân bay hạt nhân USS Gerald R. Ford đang rời châu Âu để về châu Mỹ

Tổng quan triển khai: từ Địa Trung Hải sang SOUTHCOM

Quyết định điều USS Gerald R. Ford rời khu vực Địa Trung Hải thể hiện sự điều chỉnh trọng tâm hiện diện hải quân của Mỹ về “vùng sân nhà”. Theo tuyên bố, việc triển khai gửi đi thông điệp răn đe và hỗ trợ trực tiếp cho các hoạt động chống tội phạm xuyên quốc gia trong khu vực. Đây là bước đi nối tiếp chuỗi nhiệm vụ của con tàu từ khi đạt khả năng tác chiến, bao gồm triển khai đầu tiên tại Đại Tây Dương từ tháng 5.2023 và các hoạt động ở Địa Trung Hải, Biển Bắc trong giai đoạn 2024–2025.

Hệ thống và công nghệ chủ lực trên USS Gerald R. Ford

USS Gerald R. Ford là trung tâm của nhóm tác chiến tàu sân bay, có khả năng triển khai toàn cầu và tác chiến độc lập hoặc hiệp đồng đồng minh. Điểm khác biệt nổi bật so với lớp Nimitz nằm ở tổ hợp công nghệ mới giúp tăng hiệu suất, giảm nhân lực và tối ưu hóa vòng đời khai thác.

EMALS và AAG: tăng nhịp độ, giảm hao mòn

Hệ thống phóng điện từ EMALS thay thế máy phóng hơi nước, cho phép phóng nhiều loại máy bay, kể cả UAV, với gia tốc mượt hơn và ít hao mòn khí tài. Hệ thống hãm đáp AAG giảm tải cơ khí khi máy bay hạ cánh, cải thiện an toàn và tuổi thọ khung thân.

Radar DBR và năng lực nhận biết tình huống

Radar mảng pha kép (DBR) hỗ trợ theo dõi đồng thời nhiều mục tiêu, hoạt động hiệu quả trong môi trường tác chiến điện tử phức tạp. Khả năng nhận biết tình huống nâng cao là nền tảng cho phát hiện và giám sát các hoạt động phi pháp trên biển theo mục tiêu triển khai được nêu.

Bố trí boong, nhịp độ tác chiến và tự vệ

Thiết kế lại boong và khoang chứa tối ưu luồng di chuyển giúp tăng số lượt cất/hạ cánh lên khoảng 160 lần/ngày, cao hơn 25% so với lớp Nimitz. Tàu trang bị Phalanx CIWS, tên lửa RIM-116 SeaRAM và các hệ thống tác chiến điện tử, nâng cao năng lực tự vệ trước tên lửa và máy bay đối phương.

Không đoàn trên hạm và ứng dụng vào nhiệm vụ phát hiện, giám sát

Gerald R. Ford có thể mang 75–90 máy bay các loại: F/A-18E/F Super Hornet, E-2D Advanced Hawkeye, EA-18G Growler, trực thăng và UAV trinh sát. Với cấu hình này, tàu hình thành một mạng cảm biến–tác chiến linh hoạt trên biển: E-2D đảm nhiệm cảnh báo sớm, trực thăng và UAV hỗ trợ quan sát tầm thấp, trong khi chiến đấu cơ bảo đảm tuần tra và phản ứng nhanh. Nhịp độ bay cao giúp duy trì hiện diện trên không liên tục để phục vụ phát hiện, giám sát và phối hợp phá vỡ các hoạt động phi pháp theo mục tiêu triển khai đã công bố.

Nhờ tự động hóa và quy trình quản lý hiện đại, biên chế tàu giảm còn khoảng 4.600 người so với mức khoảng 5.000 của lớp Nimitz, góp phần tăng hiệu quả khai thác và bảo đảm hậu cần cho các đợt hiện diện dài ngày.

So sánh năng lực với lớp Nimitz

Ý nghĩa hoạt động: răn đe, cơ động và phối hợp liên ngành

Việc đưa tàu sân bay hạt nhân vào vùng trách nhiệm SOUTHCOM thể hiện ưu tiên sử dụng nền tảng hải quân cỡ lớn để hỗ trợ nhiệm vụ chống tội phạm xuyên quốc gia. Theo thông tin được công bố, mục tiêu là nâng cao phát hiện, giám sát và phá vỡ các mạng lưới phi pháp; với khả năng triển khai không quân hải quân cường độ cao, Gerald R. Ford cung cấp điểm tựa chỉ huy, kiểm soát và hiện diện răn đe trên vùng biển rộng.

Trên thực tế, động thái này được mô tả là dấu mốc trong cách Mỹ phân bổ lực lượng: bên cạnh châu Âu/Đông Âu, Washington quay lại “vùng sân nhà” Mỹ Latinh với công cụ răn đe mạnh. Cách tiếp cận cho thấy các tổ chức buôn lậu ma túy có thể mang yếu tố vũ trang được nhìn nhận là mối đe dọa đáng kể, đòi hỏi công cụ quân sự đủ tầm để phối hợp với các nỗ lực liên ngành.

Kết luận

USS Gerald R. Ford sở hữu tổ hợp công nghệ mới như EMALS, AAG, radar DBR, cấu hình boong tối ưu và không đoàn đa nhiệm, cho phép tăng nhịp độ hoạt động để đáp ứng yêu cầu phát hiện–giám sát trên diện rộng. Việc điều động sang SOUTHCOM, như Lầu Năm Góc nêu, nhằm hỗ trợ trực tiếp các chiến dịch chống hoạt động phi pháp, đồng thời duy trì răn đe và hiện diện hải quân của Mỹ tại bán cầu Tây.

CTVX