Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về một luật sửa 7 luật

Toàn cảnh Phiên họp

Về tên gọi của dự án luật, trên cơ sở tiếp thu ý kiến thẩm tra và ý kiến của ĐBQH về việc sửa thuế suất thuế GTGT 0% đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ không thuộc phạm vị điều chỉnh của Luật Hải quan, Chính phủ đã nghiên cứu, đánh giá và đề xuất bổ sung một điều tại dự thảo Luật để sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng (bổ sung chính sách thuế GTGT 0% đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ). Theo đó, tên gọi của dự thảo Luật là "Luật sửa đối, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế giá trị gia tăng; Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật quản lý, sử dụng tài sản công".

Chủ tịch Quốc hội và các Phó Chủ tịch Quốc hội tại Phiên họp

Bổ sung quy định để tháo gỡ khó khăn cho các dự án BOT lĩnh vực đường bộ

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP), theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương báo cáo, đối với xử lý vướng mắc giảm doanh thu của các dự án BOT trong lĩnh vực đường bộ được ký kết trước ngày 01/01/2021, việc bổ sung quy định của Luật PPP về cơ chế xử lý rủi ro giảm doanh thu đối với các dự án BOT có hợp đồng được ký kết trước thời điểm Luật PPP có hiệu lực là rất cần thiết nhằm thực hiện thống nhất, đồng bộ, xử lý triệt để các vướng mắc.

Theo thống kê của Chính phủ có 11 dự án BOT giao thông bị sụt giảm doanh thu. Các dự án này đều là các dự án kém hiệu quả, Nhà nước phải có trách nhiệm xử lý bởi hầu hết vướng mắc do các nguyên nhân khách quan hoặc do lỗi của cơ quan Nhà nước mà không phải do lỗi của nhà đầu tư. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải (hiện nay là Bộ Xây dựng) tổ chức đàm phán với các nhà đầu tư, bên cho vay để giảm lãi vay, giảm lợi nhuận. Tuy nhiên, trên thực tế có thể phát sinh một số dự án BOT giao thông chuyên tiếp khác gặp vấn đề tương tự bởi các tuyến đường bộ cao tốc song hành đã và đang được khẩn trương đầu tư nhưng thời điểm hiện này thì chưa định lượng được vướng mắc của các dự án này.

Vì vậy, Chính phủ đề xuất không ban hành Nghị quyết riêng mà bổ sung quy định của Luật PPP về cơ chế xử lý chung cho không chỉ dự án đã định lượng được vướng mắc mà cả dự án gặp vấn đề tương tự nhưng chưa định lượng được.

Căn cứ quy định của Luật, Chính phủ sẽ quy định chi tiết phương pháp xác định tỷ lệ chia sẻ, trình tự, thủ tục thực hiện cơ chế chia sẻ phần giảm doanh thu, bảo đảm công bằng, minh bạch, không làm phát sinh tăng giá, phí dịch vụ công, không làm tăng thời gian thu phí, hài hòa lợi ích người dân, doanh nghiệp và Nhà nước.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho ý kiến tại phiên họp

Qua thảo luận về nội dung này, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản nhất trí cần bổ sung quy định tháo gỡ khó khăn cho các dự án BOT trong lĩnh vực đường bộ. Tuy nhiên do đây là nội dung chính sách lớn, liên quan đến việc sử dụng kinh phí chưa có trong dự toán ngân sách nhà nước và áp dụng với các dự án BOT đã được triển khai từ trước khi Luật PPP có hiệu lực thi hành, theo đó cần có sự kiểm soát chặt chẽ, đúng mục đích, đối tượng. Để đảm bảo cơ sở chính trị trong giải quyết vấn đề lớn mà thực tiễn đã đặt ra và sẽ áp dụng với các dự án tương tự trong thời gian tới, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ cần báo cáo Bộ Chính trị cho ý kiến để bảo đảm cơ sở chính trị trước khi dự thảo Luật được trình Quốc hội thông qua.

Phân cấp nhưng cần “van khóa” để không làm thay đổi cơ cấu tổng mức đầu tư công mà Quốc hội đã quyết định

Tại Phiên họp, nội dung sửa đổi, bổ sung quy định để đẩy mạnh phân cấp phân quyền trong quản lý đầu tư công cũng nhận được nhiều sự quan tâm của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương báo cáo, Chính phủ đề nghị chuyển việc phân cấp thẩm quyền từ Ủy ban Thường vụ Quốc hội sang Chính phủ trong điều chỉnh kế hoạch đầu tư công hằng năm giữa các Bộ ngành, địa phương.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho ý kiến tại Phiên họp

Ủy ban Thường vụ Quốc hội ủng hộ với việc phân cấp, tăng quyền chủ động cho Chính phủ, tuy nhiên đề nghị cần tiếp tục làm rõ căn cứ, cơ sở pháp lý, đảm bảo thống nhất với Hiến pháp và pháp luật. Việc phân cấp như đề xuất cũng cần đảm bảo có quy định “van khóa” để không làm thay đổi cơ cấu tổng mức đầu tư công mà Quốc hội đã quyết định. Cần thiết đề nghị Chính phủ báo cáo xin ý kiến cơ quan có thẩm quyền theo quy định.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải kết luận nội dung thảo luận

Ngoài ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo, tiếp tục rà soát để đảm bảo thực hiện đúng chủ trương đổi mới của Đảng, Nhà nước và Quốc hội trong công tác xây dựng luật. Tiếp tục rà soát, tiếp thu đầy đủ ý kiến của đại biểu Quốc hội, hoàn thiện Báo cáo tiếp thu, giải trình dự thảo luật. Cần đảm bảo thống nhất trong hệ thống pháp luật, đặc biệt là với các luật đang trong quá trình tiếp thu, chỉnh lý trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9, nhất là các luật có liên quan đến cơ chế, chính sách đặc thù ưu đãi trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và đặc biệt là Luật ngân sách. Đối với tên gọi của Luật, cần nghiên cứu theo hướng ngắn gọn, theo hướng một luật sửa 8 luật trong lĩnh vực kinh tế, tài chính. Để đảm bảo hiệu lực thi hành của luật từ 1/7/2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan khẩn trương xây dựng, hoàn thiện để ban hành ngay các văn bản hướng dẫn thi hành luật khi được Quốc hội thông qua.

Một số hình ảnh tại Phiên họp:

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương báo cáo tại Phiên họp

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi báo cáo tại Phiên họp

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho ý kiến tại Phiên họp

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho ý kiến tại Phiên họp

Đại diện các cơ quan của Chính Phủ tại Phiên họp

Dương Dung - Cao Hoàng - Vũ Hiếu