Vắc xin-công cụ quan trọng nhất trong phòng dịch

Tiêm vắc xin phòng bệnh cho trẻ ở Trạm Y tế Phường 5, thành phố Đông Hà. Ảnh: BN

Bắt đầu được triển khai ở Việt Nam vào đầu những năm 1980, chương trình tiêm chủng mở rộng đã tăng tỉ lệ tiêm chủng đầy đủ cho trẻ em dưới 1 tuổi đạt trên 90%; đạt và duy trì thành quả thanh toán bệnh bại liệt; đạt và duy trì thành quả loại trừ uốn ván sơ sinh; khống chế và tiến tới loại trừ bệnh sởi; giảm tỉ lệ nhiễm vi rút viêm gan B ở trẻ em dưới 5 tuổi; giảm đáng kể tỉ lệ mắc bệnh bạch hầu và ho gà; mở rộng diện bao phủ các vắc-xin viêm não Nhật Bản, tả và thương hàn trên phạm vi toàn quốc. Ở tỉnh Quảng Trị, hoạt động tiêm chủng được duy trì thực hiện đảm bảo chất lượng tại 100% xã, phường, thị trấn. Trong năm 2019, các chỉ tiêu về tiêm chủng của toàn ngành y tế đều đạt kế hoạch với trên 95% trẻ dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ; 89,3% phụ nữ có thai được tiêm đủ liều vắc-xin phòng uốn ván sơ sinh; 89,3% trẻ 18 tháng tuổi được tiêm vắc-xin phòng sởi-rubella, đạt và vượt kế hoạch tiêm vắc-xin phòng viêm não Nhật Bản B và tiêm nhắc vắc-xin kết hợp chống lại 3 bệnh truyền nhiễm bạch hầu, ho gà và uốn ván (DPT4) cho trẻ từ 1 tuổi đến 5 tuổi.

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Trị, kết quả tiêm chủng mở rộng đạt được trong năm 2019 dựa trên nỗ lực giám sát tiêm chủng thường xuyên hằng tháng tại các điểm tiêm chủng trên địa bàn và chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức chiến dịch tiêm bổ sung vắc-xin phòng sởi-rubella tại thị xã Quảng Trị và các huyện Hải Lăng, Triệu Phong, Cam Lộ đảm bảo an toàn, đạt chỉ tiêu kế hoạch đề ra; duy trì hệ thống thông tin tiêm chủng quốc gia và phối hợp Viện Pasteur Nha Trang tiến hành kiểm tra công tác tiêm chủng tại tuyến huyện, tuyến xã; bảo quản vắc-xin đạt chuẩn thực hành tốt bảo quản thuốc (GSP). Những nỗ lực và kết quả này góp phần ổn định tình hình dịch bệnh truyền nhiễm trên địa bàn, không xảy ra dịch lớn, không ghi nhận bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mới nổi xâm nhập, số ca mắc bệnh truyền nhiễm giảm so với năm 2018, tiếp tục khống chế có hiệu quả các bệnh truyền nhiễm có vắc-xin dự phòng.

Trong năm 2020, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Trị tiếp tục triển khai thực hiện chương trình tiêm chủng mở rộng nhằm chủ động phòng chống dịch bệnh, giảm đến mức thấp nhất tỉ lệ mắc và tử vong do các bệnh truyền nhiễm gây dịch, duy trì kết quả tiêm chủng trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Toàn bộ hoạt động tiêm chủng do Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thực hiện hướng tới mục tiêu duy trì và nâng cao chất lượng công tác tiêm chủng, tăng tỉ lệ tiêm chủng đầy đủ các loại vắc-xin phòng bệnh cho các đối tượng, đảm bảo tỉ lệ tiêm chủng các loại vắc-xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng, khống chế có hiệu quả các bệnh truyền nhiễm có vắc-xin bảo vệ ở trẻ em, bảo vệ thành quả thanh toán bại liệt, duy trì loại trừ uốn ván sơ sinh trên địa bàn...

Tiêm chủng cứu sống hàng triệu người mỗi năm và được thừa nhận rộng rãi trên toàn thế giới như một biện pháp can thiệp sức khỏe thành công và hiệu quả nhất về kinh tế. Đồng thời, tiêm chủng thường xuyên là nền tảng của một hệ thống y tế mạnh mẽ và bao phủ sức khỏe toàn cầu nói chung, mỗi quốc gia nói riêng cũng như góp phần quan trọng để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững, giảm nghèo và bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân. Tuần lễ Tiêm chủng thế giới năm 2020 được triển khai trong bối cảnh đại dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của vi rút corona bùng phát và gây tử vong với hàng trăm ngàn người trên khắp thế giới đặt ra thách thức về việc phải tìm ra một loại vắc xin tạo được cơ chế miễn dịch với chủng mới của vi rút này. Từ đây, trong chiến lược tiêm chủng cơ bản của thế giới có thêm ưu tiên kiểm soát dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của vi-rút corona từ giai đoạn rất sớm cho tới khi về già của mỗi người ở mọi nơi để tăng cơ hội có cuộc sống khỏe mạnh.

Nguyễn Bội Nhiên