Vai trò của LHQ trong duy trì hòa bình, định hình trật tự quốc tế dựa trên luật lệ là nền tảng không thể thay thế
Ngày 24/10 đánh dấu kỷ niệm 80 năm thành lập Liên hợp quốc (LHQ), tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh, ra đời sau Chiến tranh Thế giới thứ hai với sứ mệnh cao cả: đưa nhân loại thoát khỏi tro tàn chiến tranh, hướng tới một thế giới hòa bình, phát triển và thịnh vượng.
Liên hợp quốc kỷ niệm 80 năm ngày thành lập. (Ảnh: United Nations)
Trong 80 năm qua, dù thế giới liên tục đối mặt với chiến tranh, xung đột, nghèo đói, bất bình đẳng và các thách thức phi truyền thống như biến đổi khí hậu, nhưng LHQ vẫn giữ vai trò trụ cột duy trì hòa bình – an ninh, thúc đẩy phát triển bền vững, bảo vệ nhân quyền và cổ vũ đối thoại thay vì đối đầu. Tổ chức này không chỉ là một thể chế quốc tế, mà còn là biểu tượng của niềm tin và hy vọng - “ngọn hải đăng” soi đường cho nhân loại trong những giai đoạn phong ba nhất của lịch sử. Sức mạnh của LHQ không nằm ở vũ lực, mà ở khả năng khuyến khích đối thoại, khoan dung và tôn trọng lẫn nhau, kiên định giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế. Chính triết lý đó đã giúp tổ chức này duy trì được vai trò dẫn dắt, dù thế giới nhiều lần rơi vào khủng hoảng.
LHQ cũng là đầu tàu định hình tư duy phát triển toàn cầu. Từ “Chương trình nghị sự 21” đến “Chương trình nghị sự 2030” với 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG), LHQ kiên định triết lý phát triển bao trùm, công bằng, lấy con người làm trung tâm, môi trường là điều kiện và kinh tế là công cụ. Trong một thế giới đầy cạnh tranh, vai trò “người điều phối” của LHQ càng quan trọng để duy trì đồng thuận và hợp tác, điều không một cơ chế song phương hay khu vực nào có thể thay thế.
Tuy nhiên, khi bước sang thế kỷ XXI, LHQ cũng đối diện thách thức lớn: xung đột gia tăng, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, bất bình đẳng trong trật tự toàn cầu và tác động sâu rộng của công nghệ số. Cấu trúc quyền lực được thiết lập 80 năm trước đã bộc lộ hạn chế, khiến yêu cầu cải tổ – đặc biệt là cải cách Hội đồng Bảo an trở thành nhu cầu cấp bách nhằm bảo đảm tính đại diện và hiệu quả hơn. Dẫu vậy, dù thế giới đổi thay, vai trò của LHQ trong việc duy trì hòa bình và định hình trật tự quốc tế dựa trên luật lệ vẫn là nền tảng không thể thay thế.
