Vẫn còn một số bộ, ngành giải ngân 0 đồng

Báo cáo của Bộ Tài chính gửi Thủ tướng cho biết, ước thanh toán từ đầu năm đến ngày 30/6 là 196.669 tỷ đồng, đạt 27,5% kế hoạch. Như vậy, tỷ lệ giải ngân là khá tích cực, cao hơn cả mức giải ngân của năm ngoái.

Đến hết tháng 6, có 12 trên 44 bộ, cơ quan trung ương và 37 trên 63 địa phương có tỷ lệ ước giải ngân đạt trên mức bình quân chung của cả nước. Một số Bộ, cơ quan trung ương có tỷ lệ giải ngân tốt như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Xây dựng, Đài Truyền hình Việt Nam, Liên Hiệp các hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam, Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam. Bên cạnh đó, Thanh Hóa, Tiền Giang, Phú Thọ, Long An, Đồng Tháp, Hà Tĩnh là các địa phương giải ngân tốt.

Ước thanh toán vốn đầu tư công từ đầu năm đến ngày 30/6 là 196.669 tỷ đồng, đạt 27,5% kế hoạch.

Tuy nhiên, có 32 bộ, cơ quan trung ương và 26 địa phương giải ngân thấp hơn bình quân chung của cả nước. Đặc biệt, có một số bộ, cơ quan trung ương giải ngân rất thấp hoặc có tỷ lệ giải ngân 0% như Văn phòng Chính phủ, Viện Hàn lâm Khoa học và công nghệ, Đại học Quốc gia TP HCM, Đại học Quốc gia Hà Nội,.... Riêng Liên minh Hợp tác xã Việt Nam và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có tỷ lệ giải ngân 0% do chưa phân bổ kế hoạch vốn.

Một số địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới 15% như Hải Dương, Bắc Ninh, TP HCM, Hưng Yên. Các số liệu cũng cho thấy, tình hình thực hiện các dự án trọng điểm quốc gia đạt cao hơn so với tỷ lệ giải ngân bình quân chung 5 tháng của cả nước.

Đến hết ngày 31/5, tổng số vốn giải ngân của 9 dự án quan trọng quốc gia ngành giao thông vận tải là 21.920 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 23% kế hoạch năm 2024 được giao.

Có nhiều lý do đã được Bộ Tài chính chỉ ra làm ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công nói chung, bao gồm cả các vấn đề liên quan đến cơ chế, chính sách tồn tại lâu nay chưa được giải quyết dứt điểm. Chẳng hạn như vướng mắc về giải phóng mặt bằng, vướng mắc về nguyên vật liệu xây dựng...

Theo tính toán, giai đoạn 2021-2025, vốn đầu tư công giải ngân tăng 1% thì GDP có thể tăng thêm 0,058%. Đây được xem là một trong những giải pháp, động lực quan trọng giúp phục hồi, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội.

Năm nay, Thủ tướng giao gần 663.807 tỷ đồng vốn công cho các địa phương và đặt mục tiêu giải ngân 95% số này. Vì thế, Bộ Tài chính đề nghị các địa phương có giải pháp tăng giải ngân từ ngân sách trung ương, địa phương và vốn bổ sung ngoài kế hoạch.

Chủ đầu tư, các cơ quan đẩy nhanh tiến độ, thủ tục dự án chưa và có tỷ lệ giải ngân thấp hơn bình quân cả nước. Các đơn vị này cũng phải rà soát và điều chuyển vốn ở những dự án không có khả năng hoặc chậm giải ngân sang nơi tốt hơn, có nhu cầu bổ sung vốn.

Ngoài ra, Bộ Tài chính yêu cầu các địa phương tạm ứng, thu hồi tạm ứng, nghiệm thu, thanh toán vốn đầu tư đúng quy định, tránh thất thoát, lãng phí vốn ngân sách.

Bên cạnh đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã đề nghị các bộ ngành, địa phương tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong giải ngân vốn đầu tư công; có chế tài xử lý nghiêm khắc theo quy định pháp luật các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, tổ chức, cá nhân cố tình gây khó khăn, cản trở, làm chậm tiến độ giao vốn, thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công.

Cùng với đó, tăng cường công tác đôn đốc, kiểm tra, thanh tra về việc thực hiện, tiến độ triển khai các nhiệm vụ, dự án thuộc cơ quan, đơn vị mình quản lý, cũng như tập trung giải quyết công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ tái định cư kịp thời, đúng quy định cho người dân, bảo đảm đúng pháp luật và hài hòa lợi ích của Nhà nước và người dân.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, để thúc đẩy giải ngân, phải thực hiện các biện pháp kiểm soát giá và chất lượng nguyên vật liệu xây dựng phục vụ cho các dự án đầu tư công; tăng cường kiểm tra, thanh tra, xử lý nghiêm các vi phạm, nhất là việc giao mỏ nguyên vật liệu không đúng đối tượng, không đúng thẩm quyền. Kiểm soát tình trạng biến động giá nguyên, nhiên vật liệu xây dựng và xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, nâng giá trục lợi…

Thanh Hoa