Vận động xóa bỏ cây chứa chất ma túy: Hiệu quả từ một mô hình
Trước tình trạng gieo trồng trái phép cây có chứa chất ma túy còn xảy ra ở một số địa bàn trong tỉnh, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự (ANTT), các cấp, ngành, lực lượng chức năng trên địa bàn đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Một trong số đó là xây dựng mô hình 'Tổ tuyên truyền, vận động xóa bỏ cây có chứa chất ma túy' ở các khu dân cư.
Mô hình “Tổ tuyên truyền, vận động xóa bỏ cây có chứa chất ma túy” được thành lập ở thôn, bản, tập hợp các thành viên là những người có uy tín, am hiểu pháp luật, có khả năng và điều kiện nắm bắt, tiếp cận thường xuyên tình hình liên quan đến ANTT, có tầm ảnh hưởng trong công tác tuyên truyền, vận động ở địa bàn cơ sở. Tổ có nhiệm vụ phối hợp với lực lượng chức năng tổ chức tuyên truyền các nội dung liên quan đến công tác phòng, chống ma túy, vận động Nhân dân xóa bỏ trồng cây chứa chất ma túy trên địa bàn, cung cấp thông tin, tố giác tội phạm…
Từ địa bàn triển khai điểm
Mô hình “Tổ tuyên truyền, vận động xóa bỏ cây có chứa chất ma túy” do Công an tỉnh chỉ đạo Phòng Xây dựng phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc và Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy nghiên cứu, tham mưu xây dựng và triển khai từ đầu tháng 6/2022. Qua đây nhằm đẩy mạnh phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc và cụ thể hóa kế hoạch của UBND tỉnh về triển khai thực hiện Chương trình phòng, chống ma túy giai đoạn 2021 – 2025.
Ban đầu, mô hình được triển điểm tại một số huyện như: Bắc Sơn, Bình Gia, Văn Quan. Để mô hình thực hiện đạt hiệu quả, ngày 7/6/2022, Công an tỉnh đã ban hành công văn gửi Ban Dân tộc, Tỉnh đoàn, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, các sở, ngành liên quan, UBND các huyện, thành phố đề nghị phối hợp chỉ đạo thực hiện.
Trên cơ sở đó, các cấp, ngành, đoàn thể, địa phương và lực lượng công an đã phối hợp nghiên cứu, rà soát kỹ địa bàn, thống nhất các nội dung và lựa chọn các thành viên tham gia thực hiện mô hình. Thượng tá Vũ Mạnh Hùng, Trưởng Công an huyện Bắc Sơn cho biết: Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Công an tỉnh, Công an huyện Bắc Sơn đã tiến hành khảo sát, đánh giá tình hình gieo trồng cây có chứa chất ma túy trên địa bàn. Từ đó tham mưu Huyện ủy ban hành nghị quyết, UBND huyện ban hành kế hoạch, các văn bản chỉ đạo xây dựng mô hình, chỉ đạo các xã, thị trấn thành lập mô hình ở thôn, bản, khối phố. Đến nay, mô hình “Tổ tuyên truyền, vận động xóa bỏ cây có chứa chất ma túy” đã được thành lập đồng loạt tại 150/150 thôn, bản, khối phố trong toàn huyện, với hơn 1.000 thành viên. Từ tháng 6/2022 đến nay, các tổ đã tuyên truyền phòng, chống ma túy được 256 cuộc, thu hút trên 25.700 lượt người tham gia, đồng thời, vận động gần 14.000 hộ dân ký cam kết không vi phạm, góp phần làm giảm tình trạng gieo trồng cây có chứa chất ma túy trên địa bàn. Đơn cử, niên vụ 2022 – 2023, trên địa bàn xảy ra 5 trường hợp trồng cây có chứa chất ma túy, giảm 10 trường hợp so với niên vụ trước.
Cũng như Bắc Sơn, các cấp, ngành, lực lượng chức năng 2 huyện Bình Gia, Văn Quan đã thực hiện thí điểm và từng bước nhân rộng mô hình. Chẳng hạn, tại Bình Gia, từ tháng 6/2022 đến tháng 9/2022, toàn huyện đã thành lập mô hình ở 139/139 thôn, bản, khối phố. Thực tế triển khai cho thấy, mô hình đã đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần kéo giảm tình trạng gieo trồng cây chứa chất ma túy, đảm bảo ANTT trên địa bàn.
Đến nhân rộng mô hình
Trên cơ sở hiệu quả từ triển khai điểm tại các huyện trên, Công an tỉnh đã chỉ đạo nhân rộng mô hình ra nhiều địa bàn trong tỉnh. Đến nay, toàn tỉnh đã thành lập được 592 “Tổ tuyên truyền, vận động xóa bỏ cây có chứa chất ma túy” tại các thôn, bản, khối phố thuộc 9/11 huyện, thành phố, với khoảng 3.000 thành viên tham gia, chủ yếu là thành viên ban công tác mặt trận ở khu dân cư, chi hội cựu chiến binh, chi hội phụ nữ, chi đoàn thanh niên; một số địa bàn có bí thư chi bộ, trưởng thôn, người có uy tín ở khu dân cư tham gia. Họ được trang bị những kiến thức cơ bản về công tác nắm tình hình ANTT, chế tài xử phạt khi trồng, vận chuyển, mua bán, tàng trữ cây có chứa chất ma túy và các sản phẩm từ loại cây này để tuyên truyền, vận động hiệu quả.
Ông Lý Văn Hoàn, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn, Tổ trưởng “Tổ tuyên truyền, vận động xóa bỏ cây có chứa chất ma túy” thôn Bảo Lâm, xã Hồng Thái, huyện Bình Gia cho biết: Tổ được thành lập từ tháng 9/2022. Từ khi thành lập đến nay, tổ đã phối hợp với công an xã tuyên truyền lồng ghép tại các buổi họp thôn được 4 cuộc, với 300 lượt người nghe. Các thành viên trong tổ cũng đã tham gia tuần tra tại khu vực nương, bãi xa khu dân cư, các khu vực giáp ranh với các địa bàn khác nhằm phòng ngừa, phát hiện việc trồng các loại cây có chứa chất ma túy. Kết quả, sau gần 1 năm triển khai mô hình, trên địa bàn thôn không có hộ gia đình, cá nhân trồng cây có chứa chất ma túy.
Theo thống kê, từ khi thành lập mô hình (từ tháng 6/2022) đến nay, “Tổ tuyên truyền, vận động xóa bỏ cây có chứa chất ma túy” tại các thôn, bản, khối phố trong tỉnh tổ chức được 990 buổi tuyên truyền, thu hút hàng trăm nghìn lượt người tham gia; tổ chức cho 20.000 hộ gia đình ký cam kết không gieo trồng cây có chứa chất ma túy. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức pháp luật, tích cực phòng ngừa, đấu tranh với tệ nạn ma túy trong Nhân dân, giảm dần tình trạng gieo trồng cây có chứa chất ma túy trên địa bàn. Đơn cử, trong quý I/2023, toàn tỉnh xảy ra 12 vụ gieo trồng cây có chứa chất ma túy (chủ yếu là cây thuốc phiện), giảm 7 vụ so với cùng kỳ năm 2022. Các thành viên cũng đã cung cấp nhiều nguồn tin có giá trị giúp lực lượng chức năng đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật liên quan. Tính từ khi thành lập mô hình đến nay, lực lượng chức năng đã đấu tranh triệt xóa 10 điểm gieo trồng cây có chứa chất ma túy gây bức xúc trong dư luận, trong đó đã khởi tố 2 vụ, 2 bị can để xử lý theo quy định của pháp luật.
“ Sau một thời gian triển khai thực hiện, mô hình “Tổ tuyên truyền, vận động xóa bỏ cây có chứa chất ma túy” đã góp phần kéo giảm đáng kể tình trạng trồng trái phép cây chứa chất ma túy, nhất là ở những địa bàn trước đây xảy ra nhiều như huyện Bắc Sơn. Đáng chú ý, thông qua tổ tuyên truyền này đã phổ biến các quy định của pháp luật, chế tài xử lý vi phạm để người dân nắm được, phòng ngừa vi phạm; cùng đó, tổ chức cho người dân ký cam kết không trồng, không vận chuyển, tàng trữ trái phép cây chứa chất ma túy; chủ động tố giác tội phạm, nâng cao hiệu quả tự kiểm tra, giám sát trong Nhân dân; gắn trách nhiệm cho cấp ủy, chính quyền cơ sở, góp phần tạo sự chuyển biến tích cực về ANTT tại địa phương. Thời gian tới, Công an tỉnh tiếp tục chỉ đạo, phối hợp phát triển, nhân rộng mô hình này trên địa bàn toàn tỉnh”.