Văn hóa - nguồn lực nội sinh để phát triển quốc gia bền vững

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng phát biểu tại Quốc hội. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Chiều 29/10, trong phiên thảo luận về kinh tế - xã hội tại Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng đã giải trình, trao đổi về bảo tồn, phát huy các di sản văn hóa của cộng đồng dân tộc; mối quan hệ giữa du lịch và văn hóa; phát triển công nghiệp văn hóa…

Văn hóa chính là sức mạnh nội sinh, là hệ điều tiết cho phát triển bền vững

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, năm 2025 cũng như cả nhiệm kỳ, lĩnh vực văn hóa đã được Đảng, Nhà nước hết sức quan tâm và nhân dân đồng tình ủng hộ,tạo chuyển biến cả về mặt nhận thức và hành động, nhất là về thể chế, tổ chức thực hiện.

Trong đó, du lịch trở thành điểm sáng trong bức tranh kinh tế, thể thao ghi dấu ấn trên đấu trường quốc tế. Báo chí trở thành mạch dẫn truyền thông và là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng, văn hóa chính là sức mạnh nội sinh, là hệ điều tiết cho phát triển bền vững, gắn liền với phát triển kinh tế.

Diều này cũng phù hợp chung với đề xuất sáng kiến "Thập kỷ văn hóa vì sự phát triển bền vững" của Việt Nam tại Hội nghị Thế giới về Chính sách Văn hóa và Phát triển bền vững (MONDIACULT 2025) do UNESCO và Chính phủ Tây Ban Nha tổ chức.

"Nếu được chấp thuận, đây sẽ là dấu mốc thể hiện vai trò chủ động, đóng góp thực chất của Việt Nam vào tiến trình phát triển văn minh nhân loại, khẳng định cách làm của Việt Nam phù hợp với xu thế toàn cầu", Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh.

Văn hóa tạo động lực cho phát triển du lịch

Bộ trưởng cho biết, ý kiến của đại biểu đề cập đến phát triển du lịch dựa trên tài nguyên văn hóa là hoàn toàn đúng đắn. Văn hóa tạo động lực cho phát triển du lịch, chính vì vậy du lịch là một trong 12 ngành của công nghiệp văn hóa.

Hiện nay, Việt Nam có năm sản phẩm du lịch chủ lực gồm: Du lịch sinh thái, du lịch di sản, du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa và du lịch nghỉ dưỡng chữa bệnh. Các sản phẩm này đã và đang được triển khai rộng rãi tại nhiều địa phương, gắn với sắp xếp lại đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền hai cấp, qua đó mở rộng không gian phát triển, tạo sản phẩm du lịch có chiều sâu, mang đặc trưng vùng miền.

Bộ trưởng đưa ra ví dụ về sự kết nối giữa rừng và biển của Gia Lai và Bình Định sẽ tạo ra dòng sản phẩm có tính chiều sâu, đặc sắc, dịch vụ chuyên nghiệp, thủ tục đơn giản, giá cả cạnh tranh; môi trường sáng, xanh, sạch, đẹp và điểm đến an toàn, văn minh.

Hay như cách làm sáng tạo của Hà Nội khi khai thác hiệu quả Di tích Hỏa Lò, biến di tích, di sản đã được xác lập, vinh danh trở thành tài sản để giáo dục truyền thống yêu nước, tự hào dân tộc.

Ba trụ cột chính phát triển công nghiệp văn hóa

Về công nghiệp văn hóa, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, hiện nay Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã trình Thủ tướng Chính phủ xem xét điều chỉnh, bổ sung và ban hành lại một chiến lược mới sau khi tổng kết Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.

"Chúng ta phải chọn lĩnh vực có lợi thế để "đi tắt, đón đầu" như nghệ thuật biểu diễn, điện ảnh, du lịch văn hóa và thiết kế – những lĩnh vực thể hiện rõ tài năng và bản sắc sáng tạo của người Việt. Từ đó chúng ta xác định 3 trụ cột: Nhà sáng tạo, Doanh nghiệp, Nhà nước. Trong đó, nhà sáng tạo là trung tâm, doanh nghiệp là nơi hiện thực hóa ý tưởng thành sản phẩm, còn Nhà nước đóng vai trò kiến tạo thể chế, chính sách", Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nói.

Chính phủ đã đề xuất Quốc hội tổng kết và xây dựng Luật Công nghiệp văn hóa, nhằm tạo hành lang pháp lý đồng bộ, khuyến khích phát triển lĩnh vực này như một thành phần kinh tế năng động, đóng góp thiết thực vào GDP quốc gia.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đang xây dựng dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị về "Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới". Khi được ban hành, Nghị quyết này sẽ cùng với các nghị quyết trụ cột khác thúc đẩy phát triển bền vững đất nước, khẳng định vai trò của văn hóa như một nền tảng, một nguồn lực nội sinh, một sức mạnh mềm quốc gia – hướng đến mục tiêu "làm giàu bằng văn hóa, phát triển kinh tế dựa trên văn hóa".

Theo Chinhphu.vn