Văn hóa truyền thống 3 miền hội tụ trong chương trình 'Thanh âm miền di sản'

Chương trình “Thanh âm miền di sản” với âm nhạc, vũ đạo được dàn dựng công phu trong 2 tháng, chương trình như con thuyền nghệ thuật đưa khán giả đến với bản sắc văn hóa ba miền Bắc – Trung – Nam.

Vùng đất phương Nam hiện lên rõ nét với trang phục và đạo cụ được thiết kế, chọn lựa công phu.

Mở màn bằng tiết mục “Xẩm Thập Ân” – một bản xẩm thấm đượm đạo lý, ca ngợi mười điều ân nghĩa từ công cha nghĩa mẹ đến công ơn thầy cô, nghĩa bạn bè và tình yêu quê hương đất nước – các bạn sinh viên đã làm không gian lắng đọng. Dù giọng ca chưa thật mượt mà như các nghệ nhân hát xẩm, nhưng bạn nữ sinh viên đã dùng tâm tư “người trẻ yêu văn hóa” thổi hồn vào nhịp điệu nhằm lan tỏa mạnh mẽ di sản văn hóa phi vật thể này đến mọi người.

Tiết mục “Xẩm Thập Ân”, một bản xẩm thấm đượm đạo lý, ca ngợi mười điều ân nghĩa mở đầu chương trình.

Ngoài hát Xẩm, chương trình còn tập trung khắc họa các di sản văn hóa phi vật thể khác như: Dân ca Quan họ Bắc Ninh; Hầu đồng - thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt; Nhã nhạc cung đình Huế - loại nhạc được biểu diễn vào các dịp lễ hội; Cồng chiêng Tây Nguyên; Đờn ca tài tử - loại hình nghệ thuật dân gian đặc trưng của vùng đất Nam Bộ;…

Trình diễn nghệ thuật Hầu đồng, một phần trong thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt được các bạn sinh viên tái hiện trong chương trình.

Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt đã được Unesco công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

Bạn Lê Minh Nhật, sinh viên năm 3, ngành Truyền thông đa phương tiện, Trường Đại học Nam Cần Thơ tham gia chương trình, chia sẻ: Tôi tham gia vào tiết mục “Cô đôi thượng ngàn”, tiết mục là di sản văn hóa được Unesco công nhận. Tôi tập luyện khoảng 2 tháng cùng với các bạn trong lớp. Tôi cũng tìm hiểu, xem nhiều tư liệu và video trên mạng xã hội. Bản thân tôi có đam mê với loại hình văn hóa này nên tôi cố gắng thực hiện một tiết mục chỉnh chu. Tôi nghĩ, với sự phát triển công nghệ số hóa như hiện nay thì chúng ta càng nên bảo tồn những giá trị lịch sử và đặc biệt hơn là ở giảng đường, để nó lan tỏa nhiều trong giới trẻ và nhiều người hơn nữa.

Múa chén cung đình Huế đầy nghệ thuật.

Từ giọng xẩm Bắc thành cổ, đến nhã nhạc cung đình Huế, hay đờn ca tài tử phương Nam dịu ngọt... được các bạn sinh viên sáng tạo, xây dựng thành một chương trình nghệ thuật đan xen hài hòa giữa nét truyền thống và hơi thở đương đại. “Thanh âm miền di sản” chứng minh những thanh âm dân tộc không chỉ vang vọng miền ký ức, mà luôn được tái sinh dưới nhiều hình thức mới mẻ, sáng tạo và đậm chất thời đại.

Điệu múa Dâng Mâm, Lễ Vía Bà Chúa Xứ Châu Đốc, tỉnh An Giang.

Bạn Nguyễn Quốc Khang, sinh viên trường Đại học Nam Cần Thơ, tổng đạo diễn chương trình cho biết: Tổng số các bạn tham gia chương trình là 100 người. Ý tưởng làm chương trình từ việc tôi nhìn thấy giới trẻ, trong đó có các bạn sinh viên đang chạy theo cuộc sống hiện đại, ít quan tâm cũng như hiểu biết không nhiều về di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam. Do vậy, chương trình là cầu nối để kết nối, tuyên truyền và lan tỏa những giá trị văn hóa đó đến với sinh viên, giới trẻ. Nếu như có thêm cơ hội, tôi muốn có nhiều chương trình lan tỏa mạnh hơn đến những bạn sinh viên trường ngoài để chúng tôi có thể cùng nhau giao lưu thêm nhiều nét văn hóa nữa.

Tiếng cồng chiêng đại ngàn ngân vang trong chương trình.

Đúng như các bạn sinh viên đã nói, những di sản ấy không chỉ được UNESCO vinh danh, mà còn được nhân dân ta gìn giữ bằng tình yêu, bằng ký ức, bằng cả máu thịt và niềm tự hào, đúng với câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh từng gửi gắm “Văn hóa soi đường quốc dân đi” và 75 năm sau cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng một lần nữa khẳng định “Văn hóa còn là dân tộc còn”.

Đêm Chung kết Hội thi Diễn kịch Tiếng Anh “DNC SPOTLIT, Wanders in Worldlands” với nhiều tác phẩm văn học cổ điển nước ngoài được sinh viên dàn dựng.

Không chỉ giới thiệu những nét văn hóa di sản truyền thống Việt Nam, trong bối cảnh toàn cầu hóa và nhu cầu giao tiếp quốc tế ngày càng tăng, mới đây, các bạn sinh viên Trường Đại học Nam Cần Thơ cũng tổ chức đêm Chung kết Hội thi Diễn kịch Tiếng Anh “DNC SPOTLIT – Wanders in Worldlands”. Không chỉ đơn thuần là trình diễn sân khấu, mỗi tiết mục dự thi là một cuộc “du hành” xuyên qua thế giới cổ tích, thần thoại và văn học, nơi những giá trị văn học cổ điển phương Tây được tái hiện đầy sống động qua tâm hồn cùng tiếng nói của sinh viên Việt Nam. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, hiểu biết của sinh viên về tầm quan trọng của việc học ngoại ngữ và khả năng hội nhập, vươn lên trong thời đại công nghệ số hiện đại.

Các chương trình thấy rõ việc đề cao trách nhiệm gìn giữ và tiếp nối văn hóa truyền thống của thế hệ hôm nay thông qua sự sáng tạo đầy thú vị.

Trực tiếp tham dự những sân chơi văn hóa nghệ thuật đầy sáng tạo của các bạn sinh viên, anh Trần Việt Tuấn, Phó Bí thư Thành đoàn Cần Thơ, bày tỏ: Dưới góc độ của Thành đoàn và Hội LHTN Việt Nam TP. Cần Thơ, tôi nhận thấy đây là những hoạt động thể hiện tính năng động, sáng tạo cũng như sự tìm tòi về văn hóa của các bạn sinh viên. Các hoạt động này thì được Đoàn thanh niên và Hội sinh viên Trường Đại học Nam Cần Thơ cũng hỗ trợ, tư vấn rất là nhiều cho các bạn có một chương trình hay và ý nghĩa. Tôi hy vọng trong thời gian tới sẽ có nhiều hoạt động tương tự để lan tỏa được tình yêu quê hương đất nước, cũng như tính tìm tòi, tìm hiểu về lịch sử - văn hóa Việt Nam.

“Thanh âm miền di sản” hay những chương trình sân khấu hóa di sản không chỉ là một hành trình nghệ thuật, mà là lời thì thầm của di sản, văn hóa đặc sắc được kể lại dưới góc nhìn của thế hệ trẻ. Khi lắng nghe, chúng ta không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp hàng trăm, hàng ngàn năm, mà còn thấy rõ việc đề cao trách nhiệm gìn giữ và tiếp nối văn hóa truyền thống của thế hệ hôm nay.

Hồng Phương/VOV-ĐBSCL