Vận hội mới của thị trường chứng khoán

Bệ đỡ vĩ mô

Phát biểu tại Diễn đàn Cấp cao Cố vấn tài chính Việt Nam VWAS 2025, bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8,3 - 8,5% trong năm 2025 và tăng trưởng hai con số trong những năm tới. Mục tiêu này đầy tham vọng, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu có nhiều yếu tố bất định. Để thực hiện mục tiêu này, cả chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ đều được điều hành theo hướng linh hoạt, mở rộng có trọng tâm, trọng điểm nhằm hỗ trợ tăng trưởng…

Diễn đàn Cấp cao Cố vấn tài chính Việt Nam VWAS 2025, sự kiện thường niên do Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức cuối tuần qua có chủ đề "Kỷ nguyên mới - Sức bật mới"

Hành lang pháp lý liên quan tới thị trường tài chính cũng không ngừng được hoàn thiện, đóng vai trò quan trọng, tạo nên sức bật mới cho thị trường, mở ra cơ hội mới cho doanh nghiệp và nhà đầu tư. Trong đó, bà Ngọc nhấn mạnh, Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội về trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam đã đề ra một loạt chính sách đặc thù, từ ưu đãi thuế, chính sách ngoại hối đến hỗ trợ lao động và cơ sở hạ tầng.

“Việt Nam sẽ hình thành 2 trung tâm tài chính đặt tại TP.HCM, Đà Nẵng và đi vào vận hành từ cuối năm nay”, bà Ngọc nói và cho biết thêm, các bộ, ngành đang khẩn trương hoàn thiện trình Chính phủ thông qua dự thảo 8 nghị định về trung tâm tài chính quốc tế, hướng tới việc tạo nền tảng vững chắc để trung tâm tài chính phát triển, cạnh tranh được với khu vực và quốc tế trong dài hạn.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc cho rằng, chủ đề “Kỷ nguyên mới, sức bật mới” được lựa chọn cho Diễn đàn VWAS 2025 vô cùng ý nghĩa và kịp thời; đồng thời, phản ánh khát vọng vươn lên mạnh mẽ của Việt Nam trong bối cảnh kinh tế và tài chính khu vực và toàn cầu có nhiều biến động.

Theo TS. Cấn Văn Lực, có 5 động lực chính cho thị trường chứng khoán Việt Nam trong thời gian tới. Động lực thứ nhất tới từ yếu tố bên ngoài. Một số yếu tố vĩ mô toàn cầu đang diễn biến thuận lợi, trong đó có việc các chỉ số lạm phát của Mỹ giảm mạnh trong thời gian qua và tương đối bền vững. Đây là lý do Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất trong tháng 9 và có thể có thêm một lần cắt giảm lãi suất vào cuối năm nay.

“Tuy vậy, có hai rủi ro mà doanh nghiệp Việt Nam rất quan tâm, đó là rủi ro xung đột địa chính trị và tăng trưởng thấp ở nhiều khu vực, kéo theo nhu cầu suy yếu. Trong khi đó, nền kinh tế Việt Nam khá là mở và sẽ chịu nhiều tác động từ thị trường quốc tế”, ông Lực cho biết.

Trong giai đoạn tới, chúng ta sẽ tái cấu trúc theo hướng nâng cao tỷ lệ nhà đầu tư tổ chức, các quỹ đầu tư… nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động cho thị trường

Ông Bùi Hoàng Hải, Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước

Động lực thứ hai xuất phát từ nội tại nền kinh tế Việt Nam. Năm 2025, Việt Nam định hướng tăng trưởng cao, năm nay đạt trên 8%, mặt bằng lãi suất được duy trì ở mức thấp, hấp dẫn với nhà đầu tư. Cả chính sách tài khóa và tiền tệ đều đang nới lỏng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Nhấn mạnh các động lực tăng trưởng kinh tế đang phục hồi khá đồng đều, TS. Cấn Văn Lực chỉ rõ các yếu tố bao gồm: nền tảng vĩ mô và quản trị rủi ro được tích lũy tốt lên; rủi ro tài khóa (thâm hụt ngân sách, nợ công, nợ nước ngoài, nghĩa vụ trả nợ của Chính phủ…) ở mức trung bình, dư địa chính sách tài khóa vẫn còn; lãi suất duy trì ở mức thấp; tỷ giá, nợ xấu tăng trong tầm kiểm soát; thị trường chứng khoán tăng khá và bất động sản tiếp tục phục hồi; đột phát về thể chế, cách mạng về tinh gọn tổ chức - bộ máy, sáp nhập tỉnh, thành phố tạo không gian phát triển, giúp hoạt động doanh nghiệp, hộ kinh doanh trở nên thuận lợi hơn, bền vững hơn.

“Lạm phát trong tầm kiểm soát, ở mức khoảng 3%, nhờ hai nguyên nhân. Thứ nhất, nhiều mặt hàng thiết yếu được Việt Nam giữ ở mức giá khá tốt, đó là lương thực, thực phẩm, xăng dầu… Nếu không bình ổn được thì rất khó kiểm soát lạm phát. Thứ hai là vòng quay tiền chậm, tức là tiền vẫn còn ách tắc, ví dụ còn gần 3.000 dự án vẫn chưa thể triển khai”, ông Lực phân tích.

Bên cạnh đó, một động lực rất quan trọng đối với cả thị trường chứng khoán và bất động sản là đầu tư công. Từ đầu năm tới nay, đầu tư công tăng 27% so với cùng kỳ năm ngoái, đặc biệt kế hoạch giải ngân đầu tư công năm nay khoảng gần 900.000 tỷ đồng, tăng 31% so với năm ngoái.

“Chúng tôi tính toán, nếu kế hoạch đầu tư công năm nay hoàn thành, có thể đóng góp thêm 1,8 - 2 điểm phần trăm cho tăng trưởng kinh tế. Đây là một động lực rất quan trọng mà các phân tích nước ngoài ít đề cập kỹ”, ông Lực cho biết.

Động lực thứ ba là cải cách quyết liệt và hành lang pháp lý được cải thiện. Đây là cuộc cách mạng lớn với bộ tứ trụ cột là các Nghị quyết 57 - tạo đột phá thực sự về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Nghị quyết 66 - Lời hiệu triệu cho một cuộc cải cách thể chế sâu sắc, nhằm xây dựng một hệ thống pháp luật hiện đại, thực chất, vì nhân dân phục vụ, Nghị quyết 59 - Quyết sách đột phá, đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong tiến trình hội nhập quốc tế của đất nước, xác định hội nhập là động lực chiến lược để Việt Nam vững bước vào kỷ nguyên mới, Nghị quyết 68 - Phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia.

Động lực thứ tư là nâng hạng thị trường chứng khoán lên thị trường mới nổi và hệ số tín nhiệm quốc gia ở mức độ khả quan hơn, triển vọng tích cực hơn.

Động lực thứ năm, đến từ yếu tố nội tại của doanh nghiệp và thị trường.

Mặc dù vậy, ông Lực cũng chỉ ra một số yếu tố rủi ro, thách thức đối với thị trường chứng khoán. Theo ông Lực, định giá thị trường hiện nay khá cao, P/E của VN-Index ở mức 15 lần, cao hơn bình quân khu vực, trong khi nhà đầu tư dùng đòn bẩy tài chính nhiều, cho vay margin tăng nhanh và mạnh từ 125.000 tỷ đồng vào cuối quý I/2023 lên gần 300.000 tỷ đồng vào cuối quý II/2025, tiềm ẩn rủi ro, nhất là khi thị trường đảo chiều. Đồng thời, cũng phải tính đến kịch bản về khả năng thị trường chứng khoán không được nâng hạng.

Trong khuôn khổ Diễn đàn VWAS 2025, Ban Tổ chức đã vinh danh các tổ chức cung cấp dịch vụ quản lý đầu tư tiêu biểu

Tiến gần hơn đến mục tiêu nâng hạng thị trường

Tại Diễn đàn VWAS25, ông Bùi Hoàng Hải, Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã chia sẻ một số thông tin về chuyến công tác của Bộ trưởng Bộ Tài chính mới đây tại Anh quốc về thu hút đầu tư. Sự kiện thu hút sự tham dự của gần 200 nhà đầu tư, đại diện cho các công ty quản lý tài sản hàng đầu thế giới, với tổng tài sản khoảng 16.000 tỷ USD, cho thấy sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài đối với thị trường chứng khoán Việt Nam.

Theo ông Hải, cả FTSE Russell và Sở Giao dịch chứng khoán London (London Stock Exchange) đều đánh giá: chưa từng có một quốc gia nào lại có sự tham gia trực tiếp của lãnh đạo cấp cao nhất của Chính phủ, Bộ Tài chính vào công việc thực thi những cải cách thị trường, từ đó tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào thị trường chứng khoán Việt Nam. Các tổ chức nước ngoài đều bày tỏ tin tưởng vào công cuộc cải cách đối với thị trường tài chính của Việt Nam.

Ông Hải cũng nhấn mạnh, câu chuyện nâng hạng thị trường không phải là mục tiêu cuối cùng của cơ quan quản lý, mục tiêu lớn nhất hiện nay là làm thế nào để nâng cao hiệu quả của thị trường chứng khoán trong việc phân bổ và huy động vốn cho nền kinh tế. Thực tế, tất cả những cải cách đều nhằm tạo điều kiện cho nhà đầu tư quốc tế tiếp cận thuận lợi hơn với thị trường chứng khoán Việt Nam; trong đó, nâng hạng có thể xem là một cột mốc trong cả lộ trình dài để xây dựng thị trường chứng khoán ngày càng hiệu quả, đóng góp tốt hơn vào công cuộc phát triển kinh tế.

Lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, một trong những điều nhà đầu tư nước ngoài đánh giá rất cao về thị trường Việt Nam chính là tính minh bạch cũng như công khai về lộ trình tái cấu trúc thị trường chứng khoán Việt Nam. Việc triển khai Trung tâm Thanh toán bù trừ (CCP) cũng nhằm tạo điều kiện cho nhà đầu tư nước ngoài tránh những trường hợp giao dịch bị hủy. Tất cả những cấu phần của CCP đã thiết kế sẵn ở trong hệ thống KRX để có thể sớm triển khai được CCP trong thời gian tới. Bên cạnh đó, cơ quan quản lý đã thông qua Đề án tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ theo hướng phát triển nhà đầu tư tổ chức.

Theo báo cáo Knight Frank Wealth Report 2025, hiện có khoảng 5.459 người Việt Nam sở hữu tài sản ròng trên 10 triệu USD, đứng thứ 6 trong khu vực Đông Nam Á. Cùng với mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số giai đoạn tới, bình quân thu nhập người dân sẽ tăng 7 - 9%/năm. Theo thống kê, 85% giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam thuộc về các nhà đầu tư cá nhân.

“Trong giai đoạn tới, chúng ta sẽ tái cấu trúc theo hướng nâng cao tỷ lệ nhà đầu tư tổ chức, các quỹ đầu tư… nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động cho thị trường”, ông Hải nhấn mạnh.

Ông Đặng Thanh Tùng, Giám đốc nghiệp vụ, Dragon Capital cho rằng, thị trường chứng khoán đang tiến gần đến mục tiêu nâng hạng và sẽ nằm trong tầm ngắm của các tổ chức tài chính và tổ chức đánh giá lớn, có uy tín trên thế giới.

“Vài năm gần đây, thị trường chứng khoán Việt Nam chịu sức ép rất lớn từ lực bán ròng của khối ngoại. Gần đây, dòng vốn ngoại chảy mạnh vào các thị trường mới nổi, tín hiệu này cùng với triển vọng thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng trong tương lai gần, kỳ vọng sẽ thu hút dòng tiền ngoại chảy vào thị trường trong nước”, ông Tùng chia sẻ thêm.

Trong một up-trend lớn

Niềm tin thị trường dường như vẫn gắn với câu chuyện nâng hạng. Sau giai đoạn liên tục đi lên, chỉ số VN-Index đang giằng co ở dước mốc 1.700 điểm. Triển vọng thị trường chứng khoán ra sao trong những tháng cuối năm là câu hỏi được nhiều nhà đầu tư quan tâm.

TS. Lê Đức Khánh, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán VPS nhận định, năm 2025 là một năm rất đặc biệt với thị trường chứng khoán Việt Nam, với nhiều phiên giao dịch bùng nổ, thanh khoản lên tới 2 - 3 tỷ USD; chỉ số liên tục lập đỉnh mới; mặt bằng giá nhiều cổ phiếu vượt đỉnh lịch sử. Triển vọng tăng trưởng kinh tế và kỳ vọng tương lai đã thúc đẩy dòng tiền tham gia vào thị trường chứng khoán. Sau khi có 4 tháng tăng liên tiếp, chỉ số đang chịu áp lực điều chỉnh, nhưng sau đó sẽ bước vào một chu kỳ mới để vượt lên. Về mặt xu hướng chung, thị trường vẫn đang trong up-trend lớn.

Theo ông Khánh, từ tháng 10/2025 trở đi, dòng tiền sẽ chảy vào các cổ phiếu/nhóm cổ phiếu chưa tăng mạnh. Đây sẽ là xu hướng những tháng cuối năm 2025 và năm tiếp theo.

Ở góc nhìn của bà Đỗ Minh Trang, Giám đốc Phòng Phân tích và Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán ACBS, những diễn biến dồn dập, khó đoán định của thị trường chứng khoán kể từ đầu năm tới nay và trong những phiên giao dịch gần đây khiến cộng đồng nhà đầu tư không khỏi trăn trở về triển vọng thị trường giai đoạn cuối năm 2025 cũng như trong năm tới.

Bà Trang cho rằng, VN-Index hiện dao động trong vùng 1.600 - 1.700 điểm, đây mới là mức trung vị, hoàn toàn phù hợp với bối cảnh hiện nay khi lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết cải thiện, thậm chí chưa phản ánh hết đà tăng trưởng của doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế nói chung. Chưa kể, với sự tăng trưởng của nhóm đầu tư công, dòng tiền sẽ được lan tỏa sang các ngành khác, các doanh nghiệp khác, từ đó thúc đẩy mạnh mẽ hơn lợi nhuận trên thị trường. Giám đốc Phân tích ACBS cho rằng, nếu thêm 1 độ lệch chuẩn nữa về định giá, chỉ số VN-Index có thể lên đến 2.000 - 2.100 điểm.

Dữ liệu của ACBS chỉ ra, từ tháng 4/2025 đến nay, lực lượng chi phối và ảnh hưởng đến thanh khoản thị trường chứng khoán Việt Nam là nhóm nhà đầu tư tổ chức trong nước, trong khi tỷ lệ của nhà đầu tư nước ngoài không có nhiều thay đổi. Đáng chú ý, nhóm nhà đầu tư tổ chức trong nước này chỉ có một tỷ lệ nhỏ là tự doanh công ty chứng khoán, số đông thuộc về các quỹ, doanh nghiệp trong nước.

“Chúng ta đang có một lực lượng mới tham gia thị trường và dòng tiền thông minh đến từ chính những doanh nghiệp nội. Đây là một tín hiệu rất tích cực và dòng tiền dự kiến sẽ tiếp tục ở lại thị trường trong giai đoạn tới”, bà Trang chia sẻ.

Hải Vân – Trịnh Hằng