Vấn nạn 'không đủ tiền, khỏi kết hôn' ở Trung Quốc

Sau vài năm hẹn hò với bạn gái, người đàn ông họ Qin ở vùng Tây Bắc Trung Quốc tính đến chuyện kết hôn. Nhưng cuối cùng anh phải chia tay vì không đủ khả năng chi trả mức giá cô dâu gần 300.000 nhân dân tệ (46.600 USD), South China Morning Post đưa tin.

"Tôi đã hỏi người dân địa phương và được biết đó là giá bình thường. Tôi hy vọng tục lệ hét giá cô dâu này có thể được dẹp bỏ", người đàn ông họ Qin viết trên mục "Gửi các nhà lãnh đạo" của people.com.cn, kênh trực tuyến dành cho các khiếu nại công khai ở Trung Quốc, hồi tháng 3.

Nhiều nam giới không có khả năng cưới vợ vì giá cô dâu quá cao. Ảnh: David Bastianoni.

Theo phong tục có từ xa xưa ở Trung Quốc, giá cô dâu là khoản tiền mà nhà trai đưa cho nhà gái, đánh dấu sự chuyển giao quyền kiểm soát thân thể và sức lao động của người phụ nữ.

Bất chấp những nỗ lực của Bắc Kinh trong việc cải cách đám cưới truyền thống và khuyến khích đám cưới tiết kiệm, giá cô dâu ngày càng cao vẫn luôn là mối quan tâm của người dân ở đất nước tỷ dân, đặc biệt ở nông thôn - nơi đàn ông dư thừa khiến nhiều người còn độc thân.

Làm việc chăm chỉ để không ế vợ

Tại huyện Chính Ninh, tỉnh Cam Túc, nơi Qin sinh sống, thu nhập trung bình hàng năm chỉ hơn 20.000 nhân dân tệ vào năm ngoái, tức là phải mất 15 năm mới kiếm đủ số tiền mà nhà bạn gái yêu cầu.

Ngày 7/4, chính quyền huyện Chính Ninh cho biết họ đã đặt giới hạn cho giá cô dâu là 80.000 nhân dân tệ đối với các gia đình nông thôn, và tối đa 60.000 nhân dân tệ đối với công chức.

"Nhưng việc chấn chỉnh vấn đề giá cô dâu cao là một quá trình lâu dài và phức tạp, rất khó để thay đổi nó bằng bất kỳ quy định cứng nhắc và nhanh chóng nào", thông báo nói thêm.

Ở vùng nông thôn, mức sính lễ cao gấp hàng chục lần thu nhập hàng năm của một nam giới. Ảnh: CGTN.

Năm 2021, Bộ Nội vụ Trung Quốc đã chọn một quận từ 32 thành phố trong cả nước làm "khu thử nghiệm" để cải cách đám cưới. Theo đó, cộng đồng dân cư được yêu cầu thiết lập các quy tắc riêng để kiểm soát giá cô dâu và chi phí đám cưới.

Tuy nhiên, Yang Hua, nhà nghiên cứu tại Trường Xã hội học thuộc Đại học Vũ Hán, người tập trung vào nghiên cứu ở vùng nông thôn Trung Quốc, cho biết mô hình này sẽ không hiệu quả nếu không có đủ phụ nữ để kết hôn với nam giới cùng độ tuổi ở vùng nông thôn.

"Chừng nào chênh lệch giới tính còn tồn tại ở vùng nông thôn, giá cô dâu cao ngất trời sẽ vẫn còn tiếp tục xuất hiện. Ngay cả khi số tiền này không thể hiện dưới dạng giá cô dâu, nó cũng sẽ tồn tại dưới hình thức phí khác trong hôn nhân", ông nói.

Theo Cục Thống kê quốc gia Trung Quốc, năm 2021, tỷ lệ giới tính ở nông thôn là 108 nam trên 100 nữ.

Theo số liệu thống kê chính thức, toàn Trung Quốc có 723 triệu nam giới và 689 triệu phụ nữ, dẫn tới tình trạng có 34 triệu đàn ông dư thừa.

Trọng nam khinh nữ là tư tưởng tồn tại lâu đời ở nước này, nơi huyết thống và quyền thừa kế được truyền cho nam giới. Chính sách một con duy trì qua nhiều thập kỷ, bắt đầu nới lỏng từ năm 2013, đã khiến nhiều thai nhi là bé gái bị phá bỏ.

Li Guofu, một người dân thành phố Chiêu Thông (tỉnh Vân Nam), cho biết ở quê anh có rất nhiều đàn ông độc thân, được gọi là "guanggun". Họ không thể cưới vợ vì không có đủ khả năng trả giá cô dâu.

"Tôi phải làm việc chăm chỉ vì không muốn một ngày nào đó trở thành guanggun", anh nói.

Chính quyền nhiều địa phương phải đặt ra giới hạn giá cô dâu để giảm gánh nặng cho đàn ông khi cưới vợ. Ảnh: CNS.

Tại Ninh Thiểm, một quận có 70.000 dân của tỉnh Thiểm Tây, các vụ kiện pháp lý liên quan đến tranh chấp giá cô dâu có xu hướng tăng trong những năm gần đây, từ 21 vụ vào năm 2019 lên 59 vụ vào năm 2021.

Theo Yang Shanshan, một trợ lý thẩm phán tại quận Ninh Thiểm, giá trung bình của các cô dâu đã tăng từ 76.000 nhân dân tệ lên 135.000 nhân dân tệ. Giá cô dâu tăng đã góp phần làm gia tăng các vấn đề xã hội khác nhau, bao gồm cả đàn ông đi trộm cướp.

"Có một số phụ nữ trẻ đã lợi dụng tâm lý muốn lấy vợ của đàn ông để lừa đảo tiền sính lễ, sau khi nhận được tiền liền biến mất. Cũng có trường hợp phụ nữ bị bán đến địa phương để kết hôn với đàn ông ở đây", ông nói.

Bên cạnh sự mất cân bằng giới tính, tình trạng không có lương hưu và bảo hiểm y tế cho người cao tuổi ở vùng nông thôn cũng góp phần khiến chi phí hôn nhân tăng cao.

Các bậc cha mẹ chủ yếu dựa vào con cái khi về già nên những quan niệm như "nuôi con để hưởng phúc" vẫn còn phổ biến.

Đinh Phạm