Vàng phá kỷ lục - Các nhà phân tích dự đoán điều gì?

Vàng miếng tại Incheon, phía tây Thủ đô Seoul (Hàn Quốc). (Ảnh: Yonhap/TTXVN)

Giá vàng đã phá kỷ lục mới lần đầu tiên kể từ tháng Tư. Các nhà phân tích nhận định giá sẽ tăng cao hơn trong trung hạn khi niềm tin vào đồng USD suy giảm.

Giá vàng đã đi ngang trong nhiều tháng, nhưng giờ đây lại một lần nữa liên tục đạt kỷ lục. Ngày 2/9, giá vàng đã vượt qua mốc 3.500 USD/ounce lần đầu tiên kể từ tháng Tư, tiếp theo là mức cao mới gần 3.550 USD/ounce ngày 3/9.

Giá vàng đã phá kỷ lục 30 lần kể từ đầu năm nay và nhiều nhà phân tích tin rằng giá kim loại quý này chưa dừng lại ở đó. Các chuyên gia tại ngân hàng Morgan Stanley dự đoán khả năng vàng tiếp tục tăng giá 10% nữa, lên tới 3.900 USD/ounce.

Ông Alexander Zumpfe, một nhà giao dịch tại công ty chuyên về kim loại quý Heraeus, lập luận trong bài bình luận thị trường của mình từ góc độ kỹ thuật: Nếu giá vàng vượt qua mốc 3.600 USD/ounce, con đường hướng tới 3.650 USD/ounce sẽ rất rõ ràng.

Ngân hàng Commerzbank tin rằng mức giá 3.600 USD/ounce là có thể đạt được vào cuối năm nay. Các nhà phân tích của UBS cũng đã nâng mục tiêu giá vàng lên mức từ 3.600 USD/ounce đến 3.700 USD/ounce.

Không chỉ các nhà phân tích, mà cả các nhà đầu tư lớn hiện cũng tin vào sự tăng giá của vàng.

Theo Hiệp hội Vàng Thế giới (WGC), từ tháng Sáu đến tuần thứ ba của tháng Tám, hơn 116 tấn đã được đổ vào các quỹ hoán đổi danh mục (ETF) vàng.

Chỉ riêng trong thứ Sáu, ngày 29/8, quỹ ETF vàng lớn nhất thế giới đã ghi nhận dòng vốn đổ vào mạnh nhất kể từ cuộc khủng hoảng thuế quan hồi tháng Tư, theo nhà phân tích Thu Lan Nguyen của Commerzbank.

Các nhà quản lý tài sản thường sử dụng các quỹ ETF vàng để đầu tư vào kim loại quý này. Do đó, dòng vốn tương ứng cũng kích hoạt biến động giá ngắn hạn, giống như những khoản cược của các nhà đầu cơ, quỹ phòng hộ.

Những quỹ ETF này chủ yếu giao dịch vàng trên thị trường kỳ hạn, mua hoặc bán các hợp đồng giao hàng đảm bảo giao vàng ở một mức giá và thời điểm cụ thể.

Vị thế mua tăng

Cơ quan quản lý, Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Kỳ hạn (CFTC), đã ghi nhận đà tăng trưởng ban đầu: Trong tuần kết thúc vào ngày 29/8, các vị thế mua được các nhà quản lý tài sản nắm giữ trên sàn giao dịch hàng hóa Comex đã tăng hơn 2%. Vào thời điểm đó, vàng chỉ mới chuyển sang chế độ tăng giá chậm. Với các vị thế mua, các nhà đầu tư đang đặt cược vào việc giá vàng sẽ tăng.

Điều khiến các nhà đầu cơ và nhà đầu tư ETF, những người đã kích hoạt các đợt tăng giá gần đây, tin tưởng vào vàng: Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể cắt giảm lãi suất ngay trong tháng này.

Vàng thực sự được hưởng lợi từ lãi suất thấp vì nó không tạo ra bất kỳ thu nhập hiện tại nào. Tuy nhiên, trong thời kỳ lãi suất cao, vàng mất đi sức hấp dẫn so với các khoản đầu tư khác được coi là an toàn, chẳng hạn như trái phiếu.

Các nhà đầu tư không còn tin tưởng vào trái phiếu

Ít nhất thì đó cũng là quy luật chung. Nhưng mối tương quan này ngày càng yếu đi trong hai năm qua. Đầu năm, giá vàng đã nhiều lần đạt mức cao kỷ lục mới, mặc dù lãi suất trái phiếu Mỹ kỳ hạn 10 năm đang giao dịch ở mức hơn 4%.

Nợ của các nước công nghiệp đang tăng trên toàn thế giới, dẫn đến làn sóng bán tháo trên nhiều thị trường trái phiếu. Giá cả đang giảm, lợi suất cũng tăng – ví dụ, tại Đức, lợi suất trái phiếu chính phủ Đức kỳ hạn 30 năm đã tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2011.

Tại Vương quốc Anh, lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 30 năm có lúc cao như năm 1998. Tại Pháp, lợi suất đang ở mức cao nhất trong 14 năm.

Do đó, niềm tin của các nhà đầu tư vào khả năng thanh toán của những quốc gia này đang giảm sút. Điều tương tự cũng xảy ra với Mỹ. Nợ của nền kinh tế lớn nhất thế giới đã tăng lên hơn 37.000 tỷ USD. Mỹ hiện đang trả lãi cho các khoản nợ của mình nhiều hơn cả đầu tư cho quân đội.

Trong bối cảnh này, việc cắt giảm lãi suất là một diễn biến đáng hoan nghênh đối với Chính phủ Mỹ. Do đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cố gắng gây ảnh hưởng đến ngân hàng trung ương, một tổ chức vốn độc lập với chính phủ.

Hành động mới nhất trong cuộc tranh giành quyền lực giữa ông Trump và Fed: Nỗ lực sa thải bà Lisa Cook, thành viên Hội đồng Thống đốc Fed vì cáo buộc gian lận thế chấp.

Bà Cook đã đệ đơn kiện động thái này, lập luận rằng những cáo buộc này chỉ là cái cớ để gây ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ của Mỹ. Gần đây, bà đã bỏ phiếu giữ nguyên lãi suất.

Cuộc tranh giành quyền lực với Fed

Nhà phân tích Thu Lan Nguyen của Commerzbank tin rằng động thái này nhằm mục đích đặt Ủy ban hoạch định chính sách tiền tệ (FOMC) của Fed vào thế phòng thủ. "Những cáo buộc chống lại bà Cook là một lời cảnh báo rõ ràng cho các thành viên FOMC khác về việc phải khuất phục trước áp lực của chính phủ trong cắt giảm lãi suất đáng kể", bà viết.

Kết quả là: Thị trường đang mất niềm tin vào tính độc lập của Fed và do đó cũng mất niềm tin vào đồng USD. Đồng tiền thay thế - vàng - đang ngày càng hấp dẫn hơn, vì không một ngân hàng trung ương hay chính phủ nào có thể tùy tiện tăng hoặc giảm giá trị của nó.

Vàng cũng hấp dẫn từ góc nhìn của các quốc gia ngoài phương Tây do không có rủi ro đối ứng. Ví dụ của Nga minh chứng cho điều này. Sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt liên quan đến Ukraine năm 2022, Mỹ đã đóng băng dự trữ ngoại hối của nước này. Tuy nhiên, Nga vẫn tiếp tục được tự do tiếp cận vàng.

Ngân hàng trung ương dự trữ ít USD hơn

Các quốc gia khác cũng đã làm theo: Kể từ năm 2022, lượng vàng mua vào hàng năm của các ngân hàng trung ương đã vượt quá 1.000 tấn, cao gấp đôi so với 10 năm trước.

Nhu cầu của các ngân hàng trung ương gần đây đã chậm lại. Theo WGC, nhu cầu trong quý II thấp hơn 20% so với cùng kỳ năm trước, ở mức tổng cộng 166 tấn. Tuy nhiên, các chuyên gia tin rằng con số này có thể sẽ cao hơn đáng kể trong năm nay so với trước khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt liên quan đến Ukraine bắt đầu diễn ra vào năm 2022. Chiến lược gia trưởng thị trường của WGC, John Reade, dự kiến nhu cầu hàng năm sẽ dao động từ 750 tấn đến 800 tấn.

Các chuyên gia tại công ty tư vấn Metals Focus thậm chí còn dự đoán con số này là 900 tấn. Họ nhận thấy xu hướng giảm dự trữ bằng đồng USD của các ngân hàng trung ương vẫn còn nguyên vẹn.

Thứ nhất, khối lượng mua vào trong quý II vẫn cao hơn khoảng 30% so với mức trung bình quý từ năm 2010 đến 2019. "Nỗ lực liên tục nhằm giảm sự phụ thuộc vào tài sản định giá bằng USD tiếp tục thúc đẩy các ngân hàng trung ương chuyển sang các khoản đầu tư thay thế."

Thứ hai, mặc dù giá vàng cao, các ngân hàng trung ương chỉ bán ra ở quy mô hạn chế. Cuối cùng, doanh số bán ra trong nửa đầu năm đã giảm 23% so với mức khởi điểm vốn đã thấp của năm 2024.

Các quốc gia ngoài phương Tây không chỉ ngày càng phụ thuộc vào vàng thay vì dự trữ USD, mà còn ngày càng thanh toán nhiều hơn bằng đồng nội tiền của họ.

Tuy nhiên, đồng USD vẫn tiếp tục được sử dụng cho khoảng một nửa tổng số giao dịch SWIFT xuyên biên giới, như chuyên gia tài chính người Mỹ Jennifer Johnson-Calari đã viết trong một bài đăng trên trang web của WGC. Một mô hình thay thế thực sự vẫn chưa tồn tại.

Bước ngoặt trong hệ thống tiền tệ

Tuy nhiên, sự gia tăng giá vàng kể từ năm 2022 có thể "chỉ ra một bước ngoặt trong hệ thống tiền tệ quốc tế - sự khởi đầu của một quá trình chuyển đổi, mặc dù chậm chạp, từ một hệ thống lấy USD làm trung tâm sang một hệ thống đa cực", bà Jennifer Johnson-Calari nói.

Bà muốn đề cập đến một trật tự thế giới trong đó tồn tại nhiều trung tâm quyền lực. Chính quyền Tổng thống Trump mới đang đẩy nhanh xu hướng này bằng cách từ bỏ thương mại toàn cầu tự do và một đồng USD mạnh.

"Những diễn biến này đang thúc đẩy cả việc các ngân hàng trung ương mua vàng để đa dạng hóa dự trữ lẫn sự quan tâm của những nhà đầu tư tư nhân để tự vệ trước thuế quan và nguy cơ lạm phát đình trệ"./.

(TTXVN/Vietnam+)