Vay tiền 'đội lốt' bán nhà: 'Khóc ròng' vì lãi khủng, nguyên đơn xin Tòa xem xét

Bản án sơ thẩm số 171/DS-ST ngày 5-6-2019 của TAND quận 6 giải quyết tranh chấp giữa nguyên đơn Kha Tú Phi và bị đơn Đặng Thị Thanh Vân (ngụ Quận1). Theo đó, ông Phi và vợ là bà Khưu Khoan đứng tên chủ quyền nhà đất ở 357/47A Hậu Giang. Năm 2014, ông Phi thế chấp nhà đất vay của ông Phan Văn Quang (ngụ quận 3) 22,5 tỷ đồng.

Phiên tòa sơ thẩm

Tháng 5-2016, do cần tiền trả nợ nên ông Phi gặp bà Vân vay tiền. Bà Vân đồng ý cho vay 70 tỷ đồng, lãi suất 3%/tháng, kèm theo một số điều kiện và phải ký kết hợp đồng chuyển nhượng nhà đất. Hai bên đến Văn phòng Thừa phát lại Quận 5 lập vi bằng ngày 24-5-2016 với nhiều điểm ràng buộc, thể hiện việc vay tiền.

Sau đó, hai bên ký hợp đồng mua bán nhà đất 357/47A Hậu Giang giá 70 tỷ đồng, Văn phòng công chứng Hoàng Xuân chứng thực ngày 26-5-2016. Ngay khi ký hợp đồng, ông Phi được nhận 63,7 tỷ đồng, bà Vân giữ lại 6,3 tỷ là tiền lãi 3 tháng phải đóng trước. Giấy “biên nhận tiền” do bà Vân ký tên đề ngày 26-5, ghi rõ: “Tôi, Vân có nhận của ông Phi, bà Khoan 6,3 tỷ đồng là tiền lãi phạt ông Phi thanh toán trước 3 tháng…”.

Ngày 17-1-2017, ông Phi bị một nhóm người đến buộc phải hoàn tất thủ tục để sang tên nhà đất, từ đó phát sinh tranh chấp. Ông Phi khởi kiện yêu cầu Tòa án tuyên bố hủy hợp đồng mua bán nhà ở và chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở ngày 26-5-2016

Bản án sơ thẩm nhận định bà Vân không có mục đích, nhu cầu mua nhà đất. Không có lý do gì bà Vân bỏ ra 70 tỷ đồng để mua nhà, đất của vợ chồng ông Phi nhưng không nhận nhà đất, không được đăng bộ sang tên, vẫn tiếp tục để cho vợ chồng ông Phi sinh sống, kinh doanh tại căn nhà trên. Thỏa thuận của các bên đã thể hiện đúng bản chất là giao dịch vay tiền.

Ngoài ra, thời điểm năm 2016, giá trị nhà đất này khoảng 163 tỷ đồng, trong khi đó, bà Vân chỉ mua với giá 70 tỷ đồng. Sự chênh lệch nói lên việc mua bán nhà giữa hai bên là giả tạo, nhằm che giấu giao dịch vay tiền.

Từ đó, cấp sơ thẩm chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn Kha Tú Phi, tuyên hợp đồng mua bán nhà đất 357/47A Hậu Giang vô hiệu do giả tạo; không chấp nhận yêu cầu phản tố của bị đơn. Vợ chồng ông Phi phải trả cho bà Vân 92,309 tỷ đồng, gồm 70 tỷ đồng tiền gốc và 22,306 tỷ đồng lãi.

Bà Khưu Khoan, vợ ông Phi có đơn kháng cáo xem xét lại cách tính lãi của cấp sơ thẩm. Tại phiên tòa phúc thẩm vừa qua, đại diện của bà Khưu Khoan trình bày: Cấp sơ thẩm đã làm rõ vợ chồng bà thực nhận của bà Vân 63,7 tỷ đồng, vì vậy phải tính lãi từ số tiền này. Việc buộc ông bà phải trả lãi “khủng” theo tổng số tiền 70 tỷ đồng là chưa khách quan, gây thiệt hại quyền lợi cho đương sự. Cấp sơ thẩm tính lãi lên đến 13,5%/năm là cao. Bà Khoan đề nghị áp dụng Khoản 5, Điều 474, Bộ Luật Dân sự năm 2005 và Điều 688, Bộ Luật Dân sự năm 2015, để tính lãi suất là 9%/năm.

Kháng cáo của bà Khưu Khoan

Ngoài ra, bà Khưu Khoan kiến nghị tòa giải tỏa quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 02/2017/QĐ-BPKCTT ngày 21-2-2017 của TAND Quận 6 nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho vợ chồng bà giao dịch mua bán, thế chấp nhà đất 357/47A Hậu Giang, để có điều kiện thanh toán đầy đủ cả vốn lẫn lãi cho chủ nợ.

Luật sư Phan Văn Bé (Văn phòng Luật sư Thiện Bá Vương, TPHCM) nhận định đề nghị của bà Khưu Khoan là có cơ sở xem xét. Nghị quyết số 01/2019/NQ-HĐTP ngày 11-1-2019 “hướng dẫn áp dụng một số quy định của pháp luật về lãi, lãi suất, phạt vi phạm” của TANDTC cùng các quy định của pháp luật có liên quan, xác định mức lãi suất 9%/năm là phù hợp.

Sau khi nghe ý kiến của đương sự, đại diện VKSND TP.HCM nhận định cần có thời gian xem xét, đánh giá vụ án nên HĐXX quyết định sẽ tạm dừng và mở xét xử lại sau.

Vụ án hy hữu cho thấy khi ký kết hợp đồng, mọi người cần thực hiện đúng bản chất giao dịch dân sự để được pháp luật bảo vệ, tránh rơi vào cảnh tranh chấp không đáng có.

An Dương