VBF: Liên đoàn 'kỳ quặc' nhất làng thể thao Việt Nam

Tranh chấp quyền lực và sự đứt gãy quản lý

Quyền Anh Việt Nam không phải lúc nào cũng là “mỏ vàng” như ngày nay. Những năm 2000, dưới sự quản lý của bộ môn quyền Anh Tổng cục TDTT (nay là Cục Thể thao), môn này đã gặt hái không ít thành tựu: HCV SEA Games, huy chương Asiad, và cả những gương mặt ngôi sao như Nguyễn Thị Thu Nhi - nữ võ sĩ đầu tiên của Việt Nam vô địch thế giới chuyên nghiệp. Nhưng đến năm 2015, mọi thứ thay đổi chóng mặt khi VBF ra đời như một liên đoàn xã hội hóa, theo mô hình mới của Luật Thể dục Thể thao 2008 (sửa đổi 2018). Đây là sản phẩm của xu hướng “xã hội hóa” thể thao, nhằm thu hút nguồn lực ngoài nhà nước để phát triển các môn Olympic.

Trụ sở hoành tráng của Liên đoàn quyền anh Việt Nam.

Thế nhưng, sự ra đời của VBF không suôn sẻ. Nó nhanh chóng dẫn đến xung đột gay gắt với Hội quyền Anh cũ. Hai tổ chức cùng tồn tại, cùng quản lý tuyển quốc gia, dẫn đến tình trạng “hai đầu mối” gây rối loạn: huấn luyện viên chia phe, vận động viên bối rối, và các giải đấu bị đình trệ. Giới mộ điệu từng chứng kiến cảnh các võ sĩ phải chọn phe phái để tham gia thi đấu quốc tế, trong khi nguồn tài trợ bị phân tán. Đỉnh điểm là năm 2019, khi đại hội nhiệm kỳ I của VBF bị hoãn liên tục do tranh chấp pháp lý. Tổng cục TDTT cáo buộc VBF thiếu minh bạch trong bầu cử, trong khi VBF phản bác rằng tổng cục đang “can thiệp quá mức” vào liên đoàn xã hội hóa. Kết quả? Quyền Anh Việt Nam mất hai năm không có lãnh đạo thống nhất, các giải quốc tế bị bỏ lỡ, và thành tích tụt dốc thảm hại - từ top 10 châu Á xuống hạng 20.

Tai tiếng không dừng lại ở đó. Năm 2020-2021, đại dịch COVID-19 càng làm tình hình tồi tệ. VBF bị chỉ trích vì thiếu nguồn lực tài chính. Các võ sĩ như Trần Văn Thảo hay Nguyễn Văn Đương phải tự bươn chải, thậm chí chuyển sang boxing chuyên nghiệp ở nước ngoài để kiếm sống. Tranh chấp quyền lực leo thang thành kiện tụng: VBF tố cáo bộ môn vì "chiếm quyền quản lý tuyển quốc gia", trong khi Tổng cục TDTT yêu cầu VBF phải "tái cấu trúc" theo quy định pháp luật. Đến năm 2022, sau vô số cuộc họp, hai bên mới đạt thỏa thuận: VBF được công nhận là liên đoàn chính thức, nhưng phải báo cáo định kỳ với Cục Thể thao.

Mâu thuẫn giữa VBF và bộ môn kìm hãm sự phát triển của quyền Anh Việt Nam.

Vì vậy, Đại hội nhiệm kỳ II tổ chức ngày 15/10/2023 tại TP. Hồ Chí Minh được ví như "phép màu". Đại hội không chỉ thành công về mặt hình thức mà còn đánh dấu sự kết thúc tạm thời của cuộc tranh chấp quyền lực giữa VBF và bộ môn. Các mục tiêu chiến lược được đề ra hoành tráng: xây dựng trung tâm huấn luyện quốc gia tại Lâm Đồng, nhắm đến HCV Olympic trong tầm nhìn 5 năm (hướng tới Paris 2024 và Los Angeles 2028) và khánh thành trụ sở mới tại Quận 2, TP.Hồ Chí Minh để khẳng định vị thế chuyên nghiệp của quyền Anh Việt Nam.

Giấc mơ Olympic và vị chủ tịch bặt vô âm tín

Hãy nói về những mục tiêu mà VBF đặt ra sau đại hội năm 2023 - những kế hoạch nghe như giấc mơ của một môn thể thao đang trỗi dậy. Đầu tiên là trung tâm huấn luyện tại Lâm Đồng. Dự án này không phải ý tưởng viển vông; nó nằm trong chiến lược quốc gia của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL).

Tháng 8/2025, Bộ đã khởi công Trung tâm Huấn luyện thể thao quốc gia tại Đà Lạt, với vốn đầu tư 286 tỷ đồng trên diện tích 10,29 ha. VBF, dưới sự dẫn dắt của ông Bảo, cam kết đóng góp 20% kinh phí và ưu tiên boxing làm môn chủ lực. Ý tưởng là biến Đà Lạt thành "Mecca của boxing Việt", với khí hậu ôn đới lý tưởng cho tập luyện cao nguyên, kết hợp công nghệ hiện đại từ Mỹ (nơi ông Bảo có mối quan hệ). Nếu thành công, đây sẽ là bước ngoặt, giúp vận động viên tránh được cái nóng oi bức của miền Nam và nâng tầm thi đấu quốc tế.

Thu Nhi đoạt đai WBO thế giới đầu tiên cho boxing Việt Nam.

Tiếp theo là giấc mơ HCV Olympic - mục tiêu tham vọng nhất. Quyền Anh là môn có truyền thống huy chương của Việt Nam: 2 HCB SEA Games 2023, và Nguyễn Thị Thu Nhi đang xếp hạng cao thế giới chuyên nghiệp. VBF đặt kế hoạch: Đến 2028, có ít nhất 5 võ sĩ lọt top 8 thế giới, với ngân sách 50 tỷ đồng/năm cho đào tạo. Ông Bảo từng tuyên bố: “Chúng ta không chỉ dừng ở Asiad, mà phải chinh phục Olympic như Cuba hay Mỹ”. Điều này nghe xa vời, nhưng với sự xã hội hóa, VBF đã thu hút tài trợ từ doanh nghiệp nước ngoài, tổ chức các giải giao hữu với Mỹ và Philippines.

Và đỉnh cao là trụ sở tại quận 2 (nay thuộc TP Thủ Đức), khánh thành ngày 1/12/2024. Tòa nhà 5 tầng, diện tích 2.000m2, được đầu tư 100 tỷ đồng từ nguồn xã hội hóa, trở thành biểu tượng hoành tráng của VBF. Tại lễ khánh thành, ông Bảo tự hào: “Đây không chỉ là văn phòng, mà là trung tâm hành chính, huấn luyện và giao lưu quốc tế”. Trụ sở này đánh dấu sự chuyên nghiệp hóa, với phòng gym hiện đại, thư viện tài liệu boxing, và thậm chí khu vực dành cho võ sĩ nữ - một bước tiến lớn cho bình đẳng giới trong thể thao.

Những mục tiêu này không phải trên giấy; chúng đã bắt đầu triển khai. Tháng 6/2025, VBF ký hợp đồng xây dựng giai đoạn 1 trung tâm Lâm Đồng. Các võ sĩ như Trần Văn Thảo đã được cử sang Mỹ tập huấn, nhắm đến HCV châu Á. Tất cả cho thấy VBF dưới ông Bảo đang “bay cao”.

Đáng tiếc, đúng vào thời điểm quyền Anh Việt Nam bắt đầu đi lên thì VBF lại sinh biến và đối mặt với tương lai bất định khi chủ tịch Lưu Tú Bảo bặt vô âm tín. Ông Lưu Tú Bảo không xuất hiện ở các sự kiện quyền Anh tại Việt Nam từ tháng 1/2025 và mất liên lạc sau khi đến Mỹ vào tháng 2/2025.

Ông Lưu Tú Bảo trao hoa cho Chủ tịch tiền nhiệm Trần Minh Tiến.

Vụ việc xôn xao dư luận bởi lẽ không có chủ tịch liên đoàn thể thao nào tại Việt Nam “mất tích” nửa năm trời. Mọi chuyện nghiêm trọng hơn khi ông Lưu Tú Bảo bị đồn đoán vướng vào vòng lao lý trên đất Mỹ, buộc VBF phải lên tiếng.

Ngày 5/9 vừa qua, VBF tổ chức họp khẩn nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng trên. Họ đã cố gắng chờ đợi cuộc gọi video của vị chủ tịch này đến tối muộn nhưng không thành công. Sau đó, VBF cho biết ông Lưu Tú Bảo “phải giải quyết một số việc riêng nên tạm thời chưa thể quay về Việt Nam”, đồng thời ủy quyền điều hành các hoạt động của VBF cho ông Nguyễn Duy Hùng - Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký VBF.

Vụ việc không chỉ dừng ở cá nhân ông Lưu Tú Bảo; nó đe dọa toàn bộ hệ thống. Trung tâm Lâm Đồng - dự án quốc gia nhưng VBF cam kết góp vốn - đang ở giai đoạn thi công. Nếu thiếu lãnh đạo ổn định, kinh phí xã hội hóa có thể rút lui, dẫn đến chậm tiến độ. Các võ sĩ đang tập trung cho Giải vô địch thế giới 2025, nhưng thiếu chỉ đạo chiến lược và các nguồn tài trợ liên tục, họ có thể chững lại. Trụ sở VBF vừa khánh thành chưa đầy một năm, nay trở thành “biểu tượng dang dở” nếu đại hội bất thường diễn ra trong không khí nghi ngờ.

Quyền Anh Việt Nam, môn thể thao đóng góp 10% huy chương Olympic của chúng ta, đang đối mặt đứt gãy lần hai. Các võ sĩ trẻ như Hồ Tuấn An hay các tài năng nữ có thể bị ảnh hưởng tâm lý, dẫn đến sa sút thành tích. Doanh nghiệp tài trợ - vốn đã e ngại các chuyện lùm xùm cũ - có thể rút lui, khiến ngân sách VBF kiệt quệ.

An Khánh