Về bài hát 'Dòng sông Volga chảy mãi' (1962)

Bài hát hứa hẹn sức hấp dẫn rất lớn nhưng đồng thời là một thách thức đối với nhà thơ và nhạc sĩ. Hai người đã quyết định cùng đến đoàn làm phim ở Volgograd tìm cảm hứng sáng tác, họ đã ở nhiều ngày ở trên con tàu hơi nước Argun để viết nên bài hát huyền thoại phổ nhạc trên nền bài thơ sáng tác của Lev Oshanin.

Đối với mỗi người Nga, sông Volga là một con sông hùng vĩ để lại dấu ấn trong lòng người dân vùng sông Volga. Được bơi trong làn nước trong xanh của con sông hùng vĩ, người dân nơi đây đều cảm nhận được ảnh hưởng của giao thông đường thủy đến cuộc sống của các vùng nằm hai bên bờ sông Volga.

Bài hát “Dòng sông Volga chảy mãi” là tự truyện của nhiều người Nga sinh ra trên hai bờ sông này. Mang theo dòng nước từ xa và mãi mãi, dòng sông không ngừng gợi nhớ về cuộc sống quá khứ và hiện tại. Nó vẫn chảy hàng ngày hàng giờ ngay cả khi nhân vật trong bài hát mười bảy tuổi, ba mươi tuổi rồi bảy mươi tuổi thì dòng sông vẫn chảy mãi khi hồi tưởng lại ký ức mười bảy tuổi xuân. Cuộc sống trôi qua nhưng dòng sông Volga không ngừng chảy, mang lại sức mạnh và năng lượng cho những ai yêu nó. Lời bà mẹ dặn con trai mình, khi con mệt mỏi trên con đường đời, hãy đưa lòng bàn tay xuống dòng sông Volga để tiếp nhận nguồn năng lượng dồi dào và giảm bớt mệt mỏi, tạo cơ hội cho một cuộc sống năng động hơn. Trở lại nơi đây, người dân vùng sông Volga dừng lại ở bến tàu và gặp gỡ những người bạn của mình. Bài hát kết thúc trong hoài niệm tích cực và trữ tình.

Trình diễn thành công nhất bài hát này thuộc về Nghệ sĩ nhân dân Liên Xô Liudmila Zưkina

Xin đọc dưới đây nguyên tác bài thơ “DÒNG SÔNG VOLGA CHẢY MÃI” của nhà thơ Lev Oshanin được Mark Fradkin phổ nhạc. Bản dịch tiếng Việt của Xuan Hoa Nguyen.

ТЕЧЕТ ВОЛГА

Лев Ошанин

Издалека долго

Течет река Волга

Течет река Волга

Конца и края нет...

Среди хлебов спелых,

Среди снегов белых

Течет моя Волга

А мне семнадцать лет.

Сказала мать: «Бывает все, сынок

Быть может, ты устанешь от дорог.

Когда придешь домой в конце пути,

Свои ладони в Волгу опуcти».

Издалека долго

Течет река Волга

Течет река Волга

Конца и края нет...

Среди хлебов спелых,

Среди снегов белых

Течет моя Волга

А мне тридцать лет.

Тот первый взгляд и первый плеск весла...

Все было, только речка унесла..

Я не грущу о той весне былой,

Взамен ее твоя любовь со мной.

Издалека долго

Течет река Волга

Течет река Волга

Конца и края нет...

Среди хлебов спелых,

Среди снегов белых

Гляжу в тебя, Волга, -

Седьмой десяток лет.

Здесь мой причал, и здесь мои друзья,

Все, без чего на свете жить нельзя.

С далеких плесов в звездной тишине

Другой мальчишка подпевает мне:

«Издалека долго

Течет река Волга

Течет река Волга

Конца и края нет...

Среди хлебов спелых,

Среди снегов белых

Течет моя Волга

А мне семнадцать лет».

1962 г.

DÒNG SÔNG VOLGA CHẢY MÃI

Lev Oshanin

Từ nguồn nước rất xa

Bao năm trường chảy mãi

Là dòng sông Volga

Đây con sông Volga

Cứ chảy hoài không nghỉ...

Đồng lúa mì vàng chín

Qua tuyết trắng mênh mông

Dòng Volga chảy mãi

Tôi mười bảy tuổi xuân.

Con ơi, - người mẹ nói,

Mọi chuyện đều xảy ra

Đi đường con mỏi mệt

Vượt đường xa tới nhà

Lòng bàn tay con đặt

Vào dòng sông Volga.

Từ nguồn nước rất xa

Bao năm trường chảy mãi

Là dòng sông Volga

Đây con sông Volga

Cứ chảy hoài không nghỉ...

Đồng lúa mì vàng chín

Qua tuyết trắng mênh mông

Dòng Volga chảy mãi

Tôi ba mươi tuổi xuân.

Ôi tiếng mái chèo khua

Mọi thứ vẫn còn đó,

Chỉ dòng sông cuốn đi...

Chẳng buồn xuân năm ấy:

Volga – tình yêu tôi.

Từ nguồn nước rất xa

Bao năm trường chảy mãi

Là dòng sông Volga

Đây con sông Volga

Cứ chảy hoài không nghỉ...

Đồng lúa mì vàng chín

Qua tuyết trắng mênh mông

Nhìn vào sông Volga

Bảy mươi xuân rồi đó.

Nơi đây là bến đỗ

Là các bạn của tôi

Thiếu họ sống sao nổi

Im lặng nơi xa xôi

Cùng tôi cậu bé hát:

“Từ nguồn nước rất xa

Bao năm trường chảy mãi

Là dòng sông Volga

Đây con sông Volga

Cứ chảy hoài không nghỉ...

Đồng lúa mì vàng chín

Qua tuyết trắng mênh mông

Dòng Volga chảy mãi

Tôi mười bảy tuổi xuân”.

1962

Nguyễn Xuân Hòa