Về đề xuất bỏ quy định kỷ luật đảng viên sinh con thứ 3

Thông tin với báo chí mới đây, đồng chí Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế) cho biết: Bộ Y tế đang rà soát các chính sách dân số, đồng thời xây dựng báo cáo về thực trạng và xu hướng mức sinh tại Việt Nam, đồng thời đề xuất các chính sách trong dự thảo Luật Dân số, trong đó có chính sách về duy trì mức sinh thay thế nhằm duy trì vững chắc mức sinh thay thế trên phạm vi cả nước, đặc biệt trong bối cảnh mức sinh ở nước ta đang có xu hướng giảm liên tục qua các năm gần đây theo hướng: Chính phủ quy định các biện pháp, chính sách hỗ trợ cụ thể phù hợp từng thời kỳ và điều kiện phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trình cấp có thẩm quyền hoặc ban hành theo thẩm quyền các chính sách, giải pháp hỗ trợ, khuyến khích để duy trì mức sinh thay thế trên địa bàn, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế-xã hội của địa phương; ưu tiên đối tượng chính sách, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn, biên giới, hải đảo. Quy định quyền của cặp vợ chồng, cá nhân trong việc sinh con, thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh; đồng thời, quy định nghĩa vụ của mỗi cặp vợ chồng, cá nhân trong việc sinh con.

Giờ học thể dục của học sinh Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Mường Lèo, xã Mường Lèo (Sốp Cộp, Sơn La).

“Cùng với các chính sách trên, Bộ Y tế cũng đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành văn bản bãi bỏ hoặc ngưng hiệu lực đối với quy định về số con của Pháp lệnh số 08/2008/PL-UBTVQH12 sửa đổi Điều 10 Pháp lệnh Dân số; sửa Hướng dẫn số 05-HD/UBKTTW ngày 22-11-2022 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương hướng dẫn thực hiện một số điều trong Quy định số 69-QĐ/TW ngày 6-7-2022 của Bộ Chính trị về kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm theo hướng không xử lý kỷ luật đối với trường hợp sinh từ 3 con trở lên”, đồng chí Lê Thanh Dũng cho biết.

Đại diện Cục Dân số cũng cho biết: Khi mức sinh giảm thấp sẽ gây ra nhiều hệ lụy, bao gồm: Thiếu hụt lực lượng lao động, suy giảm quy mô dân số, đẩy nhanh tốc độ già hóa dân số, gia tăng các dòng di cư (do mức sinh thấp, lực lượng lao động thiếu hụt tác động đến các chính sách di cư làm tăng các dòng di cư, thu hút lao động nhập cư)...

Trước thông tin trên, đồng chí Hồ Hữu An, đảng viên Chi bộ xóm Đông Hồng (Quỳnh Châu, Quỳnh Lưu, Nghệ An) cho biết, rất đồng tình với các đề xuất của Bộ Y tế, nhất là với việc bãi bỏ hoặc tạm ngưng quy định xử lý kỷ luật đối với đảng viên sinh con thứ 3. Theo đồng chí Hồ Hữu An, với điều kiện kinh tế-xã hội hiện nay, đảng viên nên được quyền quyết định về kế hoạch sinh con của gia đình mình. “Việc khuyến khích sinh thêm con ở những nơi mức sinh thấp cũng là một nhiệm vụ quan trọng trong giai đoạn hiện nay và đảng viên nên tiên phong nếu đề xuất này được thông qua. Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần tuyên truyền để mọi người hiểu rõ rằng, chính sách dân số hiện tại không chỉ xoay quanh việc kiểm soát số lượng mà còn hướng tới chất lượng dân số và phù hợp với tình hình phát triển của đất nước”, đồng chí Hồ Hữu An chia sẻ thêm.

Bày tỏ sự nhất trí với đề xuất này của Bộ Y tế, đồng chí Đoàn Trung Kiên, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy Đắk G'long (Đắk Nông) cho rằng: “Cần có góc nhìn toàn diện hơn đối với quy định kỷ luật đảng viên sinh con thứ 3. Bởi trong cuộc sống luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro không thể lường trước. Không ít trường hợp dừng ở 2 con nhưng về sau lại gặp bất trắc, có muốn sinh nữa cũng không thể vì ngoài độ tuổi mang thai. Hơn nữa, so với trước đây, đời sống kinh tế, nhận thức của người dân nói chung và đảng viên nói riêng đã được nâng cao rất nhiều nên họ sẽ cân nhắc về việc dừng lại bao nhiêu con để có thể chăm sóc tốt hơn. Với tỷ lệ sinh thấp như hiện nay và cả nước ta sắp bước vào thời kỳ dân số già, tôi cho rằng nên điều chỉnh quy định kỷ luật đảng viên sinh con thứ 3 cho phù hợp...”.

Theo nhiều chuyên gia, Đảng và Nhà nước quan tâm đến vấn đề dân số từ rất sớm nên ngày 26-12-1961, Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã ban hành Quyết định số 216/CP về sinh đẻ có hướng dẫn cho người dân cả nước, tức là kế hoạch hóa gia đình. Nhưng phải tới năm 2006, nước ta mới đạt được mức sinh thay thế, tức là mỗi cặp vợ chồng bình quân có 2,1 con. Tuy nhiên, mức sinh thay thế chỉ duy trì được 4 năm, còn lại 14 năm là dưới mức sinh thay thế. Điều đó khiến nước ta hiện đối mặt với thách thức già hóa dân số nhanh chóng (Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) dự báo Việt Nam sẽ trở thành quốc gia có dân số già vào năm 2036 và là xã hội siêu già vào năm 2049); tỷ lệ sinh đã giảm xuống mức thấp hơn mức thay thế, gây áp lực lớn đến hệ thống lao động và an sinh xã hội trong tương lai. Vì thế, các quy định cấm hoặc xử lý kỷ luật đối với đảng viên sinh con thứ 3 cần xem xét kỹ, đặc biệt trong các khu vực có tỷ lệ sinh thấp, để phù hợp với thực tế.

Bài và ảnh: ĐỨC TUẤN và CTV