Về Gia Vân xem nông dân làm du lịch
Du lịch cộng đồng là loại hình du lịch khai thác nguồn tài nguyên sẵn có với sự tham gia của cộng đồng dân cư-những người trực tiếp tham gia và hưởng lợi từ hoạt động du lịch. Để du lịch cộng đồng phát triển bền vững, người dân xã Gia Vân (huyện Gia Viễn) đã và đang phát huy rất tốt vai trò chủ thể, thu hút khách bằng chính lòng hiếu khách và những giá trị văn hóa truyền thống của quê hương mình.
Chị Nguyễn Dạ Tú Ngân, ở thôn Mai Trung tham gia làm du lịch cộng đồng từ vài năm nay. Để tạo không gian độc đáo, hấp dẫn du khách, Chị Ngân cùng gia đình cải thiện lại không gian nhà ở, với tiêu chí ưu tiên những vật liệu truyền thống của địa phương.
Xung quanh nhà, góc vườn được chị Ngân bài trí các loại cây hoa, cây cảnh để tạo sự thân thiện, gần gũi với thiên nhiên. Đặc biệt, để tạo điểm nhấn thu hút và tạo ấn tượng đặc biệt với khách du lịch, gia đình chị Ngân rất chú trọng tới việc quảng bá vẻ đẹp đặc trưng của quê hương mình. Mỗi lần đón đoàn khách, gia đình chị Ngân đều chuẩn bị kỹ lưỡng, chỉn chu như chuẩn bị đón người bạn lâu năm không gặp với mong muốn mang đến nhiều sự trải nghiệm thú vị cho du khách.
Cuối tuần, gia đình chị Ngân chuẩn bị đón một đoàn khách là người nước ngoài, đó là một gia đình người Pháp. Chị Ngân chia sẻ, trải nghiệm du lịch ở Gia Vân chủ yếu là khách du lịch người Hàn Quốc, Pháp… Khi mới bắt tay vào làm du lịch cộng đồng, tôi cũng gặp nhiều khó khăn, trong đó, khó khăn nhất là mình vốn là nhà nông, chưa có vốn liếng ngoại ngữ để có thể làm hướng dẫn cho khách du lịch. Vì vậy, để hiểu được du khách và đặc biệt là để có thể tự giới thiệu với họ những văn hóa Việt, tôi đã dành thời gian để tự học ngoại ngữ. Đến nay, sau 3 năm làm du lịch cộng đồng, tôi có thể giao tiếp với khách ở mức độ cơ bản. Cùng với đó, tôi cũng đầu tư để xây dựng thêm một vài phòng ở, trồng thêm nhiều cây hoa để mang đến diện mạo mới cho ngôi nhà.
"Mùa nào thức nấy, khi thì chúng tôi hướng dẫn du khách trải nghiệm làm nghề nông, bắt cua, ốc… khi thì trải nghiệm các lễ hội làng để giới thiệu với du khách nét văn hóa đặc sắc của địa phương. Những điều mới mẻ ấy thực sự đã có sức hấp dẫn mạnh mẽ đối với du khách. Đặc biệt, du khách còn có cơ hội cùng trải nghiệm việc bếp núc với người nông dân, cũng tận tay chế biến món ăn, nấu cơm bằng bếp lửa hồng. Các món ăn dân dã, đậm chất đồng quê như canh cua, cà pháo, cá rô đồng, nem rán… vừa mang lại sự mới mẻ cho du khách, vừa thể hiện được tình cảm, sự trân trọng của chủ nhà trong việc tiếp đón, thiết đãi các vị khách phương xa"- chị Ngân chia sẻ.
Với sự trợ giúp của các vị khách, bữa cơm chiều nhanh chóng được chị Ngân dọn ra. Bà Frédérique, thành viên trong đoàn khách nói, đây là một trải nghiệm tuyệt vời đối với tôi, vừa làm tôi vừa hỏi bác chủ nhà về nguyên liệu của món ăn này. Nó rất độc đáo với tôi, chắc chắn món ăn ngày hôm nay mọi người sẽ cảm thấy ngon miệng. Ở nhà, tôi cũng là người nội trợ chính, tôi cũng tìm hiểu nhiều món ăn ngon để chuẩn bị cho các thành viên trong gia đình, hôm nay biết thêm món ăn này tôi sẽ học hỏi để đưa thêm vào thực đơn của gia đình mình. Hi vọng tôi sẽ thực hiện được.
Bà Đinh Thị Chanh, chủ một homestay ở thôn Mai Trung chia sẻ: Từ ngày tham gia mô hình du lịch cộng đồng, cả nhà ai cũng vui. Vui vì được đón tiếp khách xa tới thăm gia đình, cùng ăn, cùng trò chuyện. Vui hơn nữa là được giới thiệu nhiều phong tục tập quán của người dân Việt Nam, từ các món ăn truyền thống đến chuyện đám cưới hỏi hay chuyện dựng nhà, làm ruộng, chăm sóc con cái. Ngoài ra, chúng tôi còn dẫn du khách đi thăm quan xóm làng, được trao đổi, chuyện trò thân tình với những người làng xóm thân thiết, giúp du khách hiểu hơn về con người Việt Nam nói chung, người Gia Vân chúng tôi nói riêng. Khi được chia sẻ với du khách những nét văn hóa truyền thống đã thân thuộc, gắn bó với mình bao đời nay thì cảm xúc của chúng tôi vẫn mới mẻ, xúc động và tự hào.
Người dân địa phương tích cực chăm sóc tuyến đường nông thôn tạo không gian xanh, sạch, đẹp.
Điều đặc biệt ở xã Gia Vân, đó là không chỉ những người trực tiếp làm du lịch mà mọi người dân đều cảm thấy rất tự hào, ý thức trách nhiệm của bản thân khi được đón nhiều du khách tới thăm quan quê hương mình. Từ đó, có những cách làm rất riêng để tạo được ấn tượng tốt đẹp với du khách về mảnh đất, con người nơi đây.
Bà Nguyễn Thị Liên, một người dân ở xã Gia Vân cho biết: Mặc dù gia đình tôi không trực tiếp làm du lịch, song thấy quê hương mình được đón nhiều du khách, nhất là khách quốc tế tới thăm quan, khám phá thì tôi cũng rất tự hào. Cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp, song tình cảm, văn hóa ứng xử của người dân bản địa cũng đóng vai trò rất quan trọng. Từ suy nghĩ đó, bản thân tôi luôn động viên các thành viên trong gia đình và bà con trong xóm chú trọng trong việc chăm sóc vườn, nhà sạch đẹp, tham gia vệ sinh môi trường, tạo cảnh quan bắt mắt… để du khách có được những trải nghiệm thú vị, đáng nhớ trên mảnh đất Gia Vân.
Ông Đinh Văn Thỏa, Chủ tịch UBND xã Gia Vân cho biết: Hiện nay, toàn xã có 5 hộ làm du lịch cộng đồng. Ngoài ra, có khoảng 400 lao động làm các công việc dịch vụ, như chèo đò, phục vụ nhà hàng, khách sạn, hàng ăn… bình quân mỗi năm xã Gia Vân đón hàng chục nghìn lượt du khách. Điển hình như năm 2019, Gia Vân đã đón trên 70 nghìn lượt khách du lịch. Sau hơn 2 năm bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, hiện nay du lịch ở Gia Vân đang có những dấu hiệu phục hồi tích cực. 6 tháng đầu năm 2022, đã có trên 10 nghìn lượt du khách tới thăm quan, du lịch tại xã Gia Vân.
Thực tế cho thấy, hoạt động du lịch, dịch vụ đã mang lại nguồn thu nhập tốt, cải thiện rất đáng kể đời sống cho nhân dân địa phương. Vốn xuất phát là những người nông dân chân đất, nhưng khi bắt tay vào làm du lịch, người dân Gia Vân rất ham học hỏi, từng bước nâng cao các kỹ năng, chất lượng các sản phẩm phục phục vụ khách du lịch.
Ở Gia Vân, không có tình trạng chèo kéo trong bán hàng, nâng giá các dịch vụ ăn, nghỉ… Đặc biệt, mặc dù nhiều người dân tuy không trực tiếp làm các dịch vụ du lịch song đều thể hiện sự văn minh, lòng mến khách khi có khách tới thăm quan, du lịch tại địa phương. Mỗi người dân đều có ý thức trong nỗ lực gìn giữ môi trường xanh, sạch đẹp, thực hiện và nhân rộng các mô hình về "xử lý rác thải hữu cơ", "nhà sạch vườn đẹp", trồng hoa, cây cảnh để tô điểm cho ngôi nhà và đường làng ngõ xóm… góp phần thu hút du khách, từ đó tạo thêm nhiều việc làm cho nhân dân địa phương.
Trong thời gian tới, xác định rõ du lịch, dịch vụ là ngành mũi nhọn, thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển, xã Gia Vân tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hỗ trợ và tạo mọi điều kiện thuận lợi để người dân tham gia làm du lịch cộng đồng.