Về với Mẹ

Phó Chính ủy, Thượng tá Lê Hồng Việt thăm Mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Trung tại xã Kim Thạch, huyện Vĩnh Linh -Ảnh: T.L

“Chim khách góc vườn mười mấy năm nói dối/ Cau mười mấy năm trời vô ý trổ buồng đôi”. Câu ca trên như nỗi lòng của nhiều người mẹ trên mảnh đất Quảng Trị này. Những năm chiến tranh ác liệt và cả sau ngày hòa bình, có những người mẹ đằng đẵng mong chờ một tiếng chim khách kêu báo người về và ngày cau trổ buồng đôi để nhà được đón thêm thành viên mới. Thế nhưng không phải ai cũng thỏa được nỗi mong chờ đó, khi chồng, con của các mẹ mãi mãi nằm lại chiến trường.

Nhưng niềm chờ mong mòn mỏi đó của các mẹ dần được nguôi ngoai bởi sự quan tâm của Đảng, Nhà nước. Nhiều năm qua, các cán bộ, chiến sĩ Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh luôn có những hoạt động tri ân Mẹ Việt Nam anh hùng (VNAH) với hành trình có tên gọi yêu thương Về với Mẹ. Cuối năm, mặc dù bận bịu với công việc, nhưng Phó Chính ủy, Thượng tá Lê Hồng Việt cùng cán bộ, chiến sĩ của Bộ CHQS tỉnh cũng sắp xếp thời gian về thăm Mẹ Việt Nam anh hùng Lê Thị Sô (96 tuổi) ở thôn Trung Trường, xã Hải Trường, huyện Hải Lăng. Cảm nhận được bước chân quen thuộc của các anh từ ngoài ngõ, nét mặt mẹ Sô ánh lên niềm vui rạng rỡ nhưng thẳm sâu trong đôi mắt là nỗi xúc động nghẹn ngào.

Sau khi đốt nén nhang thơm với lòng thành kính lên bàn thờ liệt sĩ là chồng và con trai mẹ, các anh ngồi xuống bên mẹ thăm hỏi, chuyện trò. Năm 1968, chồng mẹ Sô đã anh dũng hy sinh trong một trận đánh tại quê nhà. Người con trai của mẹ lúc ấy tuổi đôi mươi đã tiếp bước cha mình cầm súng đứng lên bảo vệ đất nước. Mẹ mong ngày hòa bình lập lại, con trai sẽ lập gia đình để mẹ có thêm người con dâu cho cửa nhà thêm ấm áp. Thế nhưng con trai mẹ đã ngã xuống trước ngày đất nước hòa bình. Hiện mẹ sống với người con gái là bà Võ Thị Diểu, năm nay gần 70 tuổi. Gia đình bà Diểu có hoàn cảnh khó khăn, chồng mất sớm, bản thân hay đau ốm, một mình bà nuôi con và phụng dưỡng mẹ già.

Căn nhà nhỏ đơn sơ được xây dựng đã lâu nay xuống cấp, nhưng không vì thế mà quạnh quẽ, vì bên cạnh bà Diểu còn có bà con thôn xóm hôm sớm ghé thăm, trò chuyện với mẹ Sô. Mẹ vui nhất là những lần các cán bộ, chiến sĩ Bộ CHQS tỉnh về thăm vì mẹ được trò chuyện trực tiếp với các anh, như nói chuyện với những người con của mẹ. Còn các anh, mỗi lần về thăm lúc nào cũng mang theo tấm áo lụa hay món quà nhỏ gửi mẹ hương khói cho liệt sĩ.

Trung tá Trần Hữu Cường ( thứ 2 bên phải) cùng cán bộ, chiến sĩ Bộ CHQS tỉnh thăm và tặng quà Mẹ Việt Nam anh hùng Phan Thị Cật tại thôn Long Quang, xã Triệu Trạch, huyện Triệu Phong - Ảnh: T.L

Hằng năm, vào các dịp lễ, Tết, ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7, ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam 22/12, với trách nhiệm và lòng tri ân sâu sắc, Bộ CHQS tỉnh thường tổ chức thăm viếng, tặng quà cho các Mẹ Việt Nam anh hùng và chăm sóc phần mộ tại các nghĩa trang liệt sĩ. Trong số 15 Mẹ Việt Nam anh hùng được Bộ CHQS tỉnh phụng dưỡng suốt đời, hiện có 6 mẹ còn sống, đó là các mẹ: Lê Thị Sô, Lê Thị Lựu, Kăn Thung, Hồ Thị Ta Lữ, Nguyễn Thị Trung và Phan Thị Cật.

Hôm về thôn Long Quang, xã Triệu Trạch, huyện Triệu Phong, chúng tôi bắt gặp hình ảnh Trung tá Trần Hữu Cường, Phó Chủ nhiệm Chính trị Bộ CHQS tỉnh cùng đồng đội đưa mẹ Phan Thị Cật đi dạo dưới lũy tre làng. Mẹ Cật có chồng và con trai hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, hiện mẹ đang sinh sống cùng gia đình người con trai cả. Đặc biệt, mẹ chồng của mẹ Cật cũng là Mẹ Việt Nam anh hùng, có chồng, con trai là liệt sĩ.

Ở tuổi 95, mẹ Cật vẫn còn minh mẫn. Mẹ nhớ như in đàn con trong màu áo xanh bộ đội mỗi dịp lễ, Tết lại về thăm mẹ. Bên chén chè xanh sóng sánh, mẹ tay bắt mặt mừng, hỏi thăm sức khỏe từng người. Rồi mắt mẹ rưng rưng khi nhớ về chồng, con của mình. Hỏi thăm, động viên mẹ rồi mọi người lại phân công nhau mỗi người mỗi việc, người thì nhóm lửa nấu mâm cơm dâng cúng liệt sĩ, người thì sửa lại liếp cửa, dọn dẹp sân vườn cho sạch sẽ… Lần nào về thăm cũng vậy, các anh chia tay mẹ và gia đình trong bịn rịn. Ai cũng hứa sẽ sắp xếp thời gian để lại về thăm mẹ vào một ngày gần nhất, dành nhiều thời gian hơn bên mẹ …

Chuyến về thăm Mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Trung (93 tuổi), ở thôn Bàu, xã Kim Thạch, huyện Vĩnh Linh, khiến chúng tôi lo lắng nhất. Vì mẹ Trung trở bệnh nặng, mắt bị mờ, nằm liệt giường. Mẹ có chồng hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ và con trai hy sinh khi đang làm nhiệm vụ quốc tế tại chiến trường Campuchia. Vậy mà khi nghe con trai út là anh Nguyễn Đình Dũng báo tin có các anh ở Bộ CHQS tỉnh đến thăm, nét mặt mẹ tươi tỉnh hẳn lên.

Nắm tay mẹ thật chặt để mẹ cảm nhận được các anh đang ở bên, Thượng tá Lê Hồng Việt ân cần vuốt từng nếp nhăn trên áo mẹ, chùng giọng: “Chúng con cảm ơn vợ chồng con trai mẹ rất nhiều, vì đã phụng dưỡng mẹ chu đáo, để chúng con còn được về thăm mẹ nhiều lần. Đây cũng là dịp để chúng con tri ân sâu sắc những người đã có chồng, con hy sinh cho đất nước; đồng thời nhắc nhở chúng con luôn bồi đắp truyền thống cách mạng, nối tiếp thế hệ cha anh thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ cuộc sống bình yên cho Nhân dân”.

Con trai mẹ kể, những lần mẹ Trung còn khỏe, nghe được điện thoại đều rất vui. Trong câu chuyện của mẹ, hình ảnh người con trai mặc bộ quân phục mới tinh của ngày nhập ngũ, lưng đeo ba lô, đầu đội chiếc mũ cối có ngôi sao vàng với lời nhắn nhủ hết chiến tranh con sẽ về với mẹ như vẫn vẹn nguyên trong ký ức.

Cán bộ, chiến sĩ Bộ CHQS tỉnh chăm sóc phần mộ các liệt sĩ ở nghĩa trang -Ảnh: T.LINH

Điều đáng trân quý là nhiều cán bộ, chiến sĩ của Bộ CHQS tỉnh thực hiện công tác này đều xuất thân từ những gia đình thương binh, liệt sĩ nên càng đồng cảm và hiểu hơn trách nhiệm của mình. Thượng tá Lê Phương Đông, Trưởng Ban Chính sách, Phòng Chính trị là con liệt sĩ. Cha anh Đông hy sinh khi tuổi còn trẻ. Anh lớn lên trong sự thiếu thốn tình cảm của cha nên hơn ai hết thấm thía sâu sắc sự mất mát hy sinh của các Mẹ Việt Nam anh hùng.

Còn Thiếu tá Tô Thùy Chung, cán bộ Phòng Tham mưu của Bộ CHQS tỉnh cũng là con liệt sĩ. Mỗi lần đến thăm các Mẹ Việt Nam anh hùng chị đều xúc động khi được chia sẻ với những mất mát của các mẹ. Tiếp nối truyền thống gia đình, chị rồi đến con trai của mình đều đứng trong hàng ngũ Quân đội Nhân dân Việt Nam, nguyện góp sức mình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hành trình Về với Mẹ của các cán bộ, chiến sĩ Bộ CHQS tỉnh là trách nhiệm từ đáy lòng, là niềm kính yêu, cảm phục và tri ân sâu nặng với các liệt sĩ, các Mẹ Việt Nam anh hùng. Bởi các mẹ tuổi ngày càng cao nên ai cũng mong rằng sẽ có thêm nhiều thời gian hơn để về với Mẹ.

Tú Linh