'Về' với văn hóa làng qua tranh bột màu trên giấy báo cũ

Bột màu là chất liệu quen thuộc của các thế hệ sinh viên mỹ thuật, tuy nhiên không nhiều người sử dụng nó trong sáng tác hiện nay do quan niệm đây là chất liệu rẻ tiền, thích hợp vẽ phác thảo hoặc trong điều kiện khó khăn về họa phẩm trước kia.

Khi đi sâu vào sáng tác, bột màu là chất liệu đáp ứng được sở thích cũng như bút pháp thể hiện của họa sĩ Nguyễn Quốc Thắng: ghi lại cảm xúc nhanh, dễ lên tương quan, bề mặt bông xốp… để tạo hình các bức tranh.

“Trên một nền báo cũ cũng rẻ tiền và dễ dàng bỏ đi, bột màu là chất liệu vô cùng hay khi mà mình cảm nhận được nó. Nó có thể giúp mình phát triển thiên hướng, định hình cho mình một lối làm việc riêng, một con đường riêng…”, họa sĩ cho biết.

"Lễ hội" trong tranh bột màu trên giấy báo cũ

Triển lãm đánh dấu 10 năm họa sĩ chuyên tâm, đi sâu vào chất liệu này. Bên cạnh những tranh phong cảnh ghi lại nơi chốn họa sĩ dừng chân như Cao Bằng, Lào Cai, Ninh Thuận, Hải Phòng…, những bức tĩnh vật gần gũi cuộc sống hàng ngày, điều đặc biệt của “Về” là họa sĩ đưa người xem trở về với không khí, văn hóa làng ở phần sống động nhất mà đến nay vẫn được duy trì: Tết và lễ hội.

Bảng màu tươi tắn, những mảng màu ào ạt, đường nét khoáng đạt mang đến sinh khí rực rỡ; xóa đi phần nào quan niệm lâu nay của nhiều người về làng quê, nhất là làng cổ: thường cũ kỹ, lặng lẽ, u trầm.

Họa sĩ sống lâu ở làng, có đủ thời gian để “ngắm làng, ngấm làng” và “vẽ cảm xúc của mình trước làng chứ không phải là hiện thực mọi người thường nhìn thấy”.

Phong cảnh Cự Đà

“Về” không chỉ là câu chuyện gói ghém 10 năm sáng tác chuyên chú chất liệu bột màu, mà còn mở ra con đường dài trong sự nghiệp hội họa của Nguyễn Quốc Thắng, từ đó họa sĩ có thể biến ra rất nhiều chất liệu mà mình muốn thể hiện và hoàn thiện với tư cách của họa sĩ.

Về các tác phẩm trong triển lãm, PGS.TS Trần Thị Biển chia sẻ: “Có lẽ chất liệu bột màu đã ngẫu nhiên giúp cho họa sĩ nhấn, buông khi cần thiết, anh đã biết mô tả, chắt lọc cái đẹp của tự nhiên mà gợi ý cho nét đẹp riêng… Tìm sự tự do trong hình tượng và phong cách của riêng mình để làm nên cái phóng túng và lãng mạn, biết lựa chọn cái đẹp của quá khứ xa mà vẫn như gần. Đó cũng là cách để anh khéo léo ngợi ca cái đẹp của lễ hội vốn hình thành từ trong tâm thức dân gian, mượn cái hoài cổ để nói cái riêng của mình trong thế giới thuyền không bí mật và linh thiêng.”

Phong cảnh miền núi

Triển lãm diễn ra từ ngày 23 - 27.9, tại Phòng Trưng bày nghệ thuật, NXB Hội Nhà Văn Việt Nam, 65 Nguyễn Du, Hoàn Kiếm, Hà Nội. Dịp này, cuốn sách cùng tên “Về” do NXB Hội Nhà văn ấn hành, tuyển chọn in các tranh vẽ tiêu biểu của họa sĩ, cũng được giới thiệu tới công chúng.

Ng. Phương