Venezuela và Guyana hội đàm về tranh chấp lãnh thổ
Saint Vincent và Grenadines (một đảo quốc thuộc chuỗi đảo Tiểu Antilles trong lòng biển Caribe) sẽ là nơi diễn ra cuộc đàm phán giữa Tổng thống Nicolas Maduro của Venezuela và Mohamed Irfaan Ali của Guyana về việc giải quyết tranh chấp lãnh thổ giữa hai nước vào ngày 14/12 sắp tới.
Tổng thống Nicolas Maduro của Venezuela và Mohamed Irfaan Ali của Guyana
“Các tổng thống sẽ gặp nhau tại quốc đảo Saint Vincent và Grenadines vào thứ Năm, ngày 14/12/2023, dưới sự bảo trợ của CELAC (Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe) và CARICOM (Cộng đồng Caribe), về các vấn đề liên quan đến tranh chấp biên giới giữa Guyana và Venezuela”, chính phủ nước này cho biết trong một thông cáo.
Bộ Ngoại giao Venezuela trước đó cho biết ông Maduro đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Brazil Luiz Inacio Lula da Silva, Thủ tướng Saint Vincent và Grenadines Ralph Gonsalves, trong đó “ông ấy đã nhận được lời đề nghị tổ chức hội nghị thượng đỉnh với Cộng hòa Hợp tác Guyana”.
Khoảng 95% người tham gia cuộc trưng cầu dân ý tham vấn ngày 3/12 đã bỏ phiếu ủng hộ việc thành lập nhà nước Guayana Esequiba và biến nó thành một phần của Venezuela. Quốc hội của nước này vào ngày 6/12 đã nhất trí thông qua dự luật bảo vệ Guyana-Essequibo ở Venezuela trong lần đọc đầu tiên, dựa trên kết quả của một cuộc trưng cầu dân ý mang tính tham vấn. Dự luật quy định việc thành lập bang Guyana-Essequibo thứ 24 trên lãnh thổ tranh chấp. Ông Maduro đã ký sáu sắc lệnh tạo ra khuôn khổ pháp lý để quản lý vùng lãnh thổ bị sáp nhập.
Tranh chấp lãnh thổ
Venezuela và Guyana đã bất đồng về khu vực rộng 159.500 km2 ở phía tây sông Essequibo trong hơn một thế kỷ. Căng thẳng bùng lên sau khi các mỏ dầu chứa ít nhất 10 tỷ thùng dầu được phát hiện vào năm 2015 và Guyana đã nhượng quyền cho công ty ExxonMobil để khai thác dầu ở các khu vực ngoài khơi chưa được phân định. Vào tháng 4, Tòa án Công lý Quốc tế của Liên Hợp Quốc đã tuyên bố vụ kiện của Guyana chống lại Venezuela về phân định biên giới dựa trên quyết định năm 1899 của tòa trọng tài Paris là có thể được chấp nhận.
Phán quyết của tòa án, trong đó có viện dẫn bản đồ giả mạo và những áp lực lớn từ phía Anh, đã trao 90% diện tích tranh chấp cho thuộc địa của London là Guyana. Venezuela coi Guyana-Essequibo là lãnh thổ hợp pháp của mình và tin rằng tranh chấp không thuộc thẩm quyền của Tòa án Công lý Quốc tế và nhất quyết đàm phán trực tiếp về phân định biên giới với Guyana, như quy định trong Thỏa thuận Geneva năm 1966.
