Vì mảnh đất 'ông cha', cô kiện cháu

Chiều ngày 26/9, TAND tỉnh Phú Thọ mở phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ án dân sự “Tranh chấp kiện đòi tài sản”. Nguyên đơn là bà Nguyễn Thị T và bị đơn Nguyễn Quang H (đều trú tại TP. Việt Trì, Phú Thọ), bà T là cô ruột của anh H.

Bị đơn Nguyễn Quang H tại phiên tòa

Trước đó, ngày 12/6/2023, tại phiên tòa sơ thẩm TAND TP. Việt Trì đã tuyên vợ chồng anh H phải trả cho vợ chồng cô ruột tài sản đã mượn 275m2 đất, thuộc thửa 243, tờ bản đồ số 21 và ngôi nhà xây 4 tầng trên diện tích đất, có địa chỉ tại khu Hồng Hải, phường Minh Nông, TP. Việt Trì. Tuy nhiên, sau đó anh Nguyễn Quang H đã làm đơn kháng cáo bản án sơ thẩm.

Bản án sơ thẩm thể hiện, lúc còn sống bố anh H là ông Nguyễn Thường T có nhờ vợ chồng bà Nguyễn Thị T (em ruột) trả nợ ngân hàng giúp. Do không còn tiền trả nợ nên ông T đã làm hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất (QSDĐ) cho vợ chồng em giá 500 triệu đồng, diện tích đất 180m2.

2 bên đã cùng nhau làm thủ tục tại Phòng công chứng số 1 Phú Thọ và ông T xác nhận đã nhận đầy đủ số tiền 500 triệu từ vợ chồng người em. Vì sống 1 mình nên ông T được vợ chồng em đồng ý cho ở nhờ trong ngôi nhà trên đất đã chuyển nhượng nêu trên.

Đến ngày 5/6/2016, UBND TP. Việt Trì ban hành quyết định thu hồi diện tích nêu trên và cấp GCNQSDĐ cho bà T, căn cứ hợp đồng chuyển nhượng trước đó. Năm 2020, vợ chồng bà T đăng ký biến động đất đai, gộp thửa tổng diện tích tăng lên 275m2 (tăng thêm 95m2, trong đó 75m2 mua thêm của bà Nguyễn Thị Th).

Đến đầu năm 2021 ông T mất, con trai ruột của ông là anh Nguyễn Quang H cùng vợ có nói với vợ chồng bà T (đồng thời cô ruột của anh H) xin ở nhờ để thắp hương cho bố qua 49, 100 ngày. Tuy nhiên sau đó anh H cùng vợ con không chuyển đi để trả lại đất cho bà T, do vậy bà T làm đơn ra UBND phường Minh Nông, sau đó TAND TP. Việt Trì để giải quyết.

Trình bày tại Tòa, anh Nguyễn Quang H. cho biết: Năm 1989, bố mẹ anh ly thân, sau đó bố anh không ở nhà thường xuyên, nên anh ở với mẹ. Bà nội có cho gia đình anh 182m2 và chú ruột anh là ông Nguyễn Văn Ngũ 250m2. Sau khi bố anh trở về xây nhà anh có đóng góp tiền xây nhà gần 400 triệu đồng, thậm chí anh còn thuê mướn nhân công xây dựng xây căn nhà 4 tầng. Việc này có người làm chứng là anh Nguyễn Văn L- con nuôi của ông Nguyễn Thường T. Anh H. cũng cho biết trong quá trình bố anh ốm anh đã phải nghỉ việc để chăm nom.

Tại phiên tòa phúc thẩm, Luật sư Nguyễn Thị Minh Yến và Luật sư Nguyễn Thu Hương (Công ty Luật TNHH Gia Võ, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) bảo vệ quyền lợi cho bị đơn cho rằng, diện tích đất 182m2 tranh chấp có nguồn gốc do ông cha để lại, chủ hộ sử dụng đất là ông Nguyễn Thường T. (thành viên hộ có anh H.) được UBND TP. Việt Trì cấp GCNQSDĐ 17/12/2002. Việc xác định ông T. là chủ hộ sử dụng đất, do đó ông T. tự định đoạt chuyển nhượng cho người khác là xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của thành viên trong hộ gia đình.

Luật sư Nguyễn Thị Minh Yến và Luật sư Nguyễn Thu Hương tranh tụng tại phiên tòa,

Thêm đó, năm 2007 ông T nhận chuyển nhượng của bà Nguyễn Thị Th 68m2 đất tại thửa 242, được thừa nhận bởi các bên liên quan, do đó bà Nguyễn Thị Th không có quyền tham gia ký hợp đồng chuyển nhượng 68m2 này tại văn phòng công chứng số 1, tỉnh Phú Thọ.

Qua xem xét chữ ký của nguyên đơn tại giấy nộp tiền, hợp đồng, đăng ký GCNQSDĐ, Luật sư Nguyễn Thị Minh Yến đề nghị đối chiếu công khai tại Tòa để phía nguyên đơn trình bày tại sao lại có nhiều chữ ký khác nhau của cùng một người là bà Nguyễn Thị T. Thêm nữa, tại “Văn bản cam kết quyền về tài sản” tại phòng công chứng số 1 (bút lục 168) anh Nguyễn Chiến V khẳng định không ký tên xác nhận bất kỳ nội dung nào về văn bản cam kết này. Do vậy, Luật sư Yến đề nghị trưng cầu giám định chứng cứ, chữ ký để đánh giá khách quan, chính xác, đầy đủ của chứng cứ được toàn diện, xem xét có dấu hiệu phạm tội hay không?

Cũng trong phần tranh luận tại phiên tòa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của anh Nguyễn Quang H đã trình bày một bản luận cứ bảo vệ của mình về rất nhiều quan điểm của các bên đưa ra tại phiên tòa và rất cần xem xét thận trọng từ HĐXX.

Đối đáp lại với quan điểm của bị đơn, người đại diện hợp pháp của nguyên đơn cho rằng, Hợp đồng chuyển nhượng bà T, ông M, bà Th được công chứng chứng nhận của phường là đúng quy định của pháp luật, anh H không có quyền yêu cầu trưng cầu giám định chữ ký. Do đó, đề nghị HĐXX bác kháng cáo của bị đơn, giữ nguyên bản án sơ thẩm.

Nêu quan điểm trong phần tranh tụng, đại diện Viện kiểm sát nhân tỉnh Phú Thọ khẳng định, nguồn gốc đất tranh chấp đất do cha mẹ ông T và bà T sử dụng, ông T có toàn quyền với lô đất này. Các hợp đồng tặng cho là đúng quy định của pháp luật. Bản án sơ thẩm không chấp nhận phản tố là có căn cứ. Từ những căn cứ nêu trên, VKS không chấp nhận kháng cáo của anh H.

Sau khi nghị án, nhận thấy đây là vụ án có nhiều tình tiết phức tạp cần thời gian xem xét, nên HĐXX sẽ đưa ra phán quyết vào 29/9/2023.