Vi phạm đất đai, trật tự xây dựng ở huyện Phú Xuyên: Vì sao chưa xử lý dứt điểm?

Công trình vi phạm đất đai, trật tự xây dựng tại Tiểu khu Phú Mỹ, thị trấn Phú Xuyên (huyện Phú Xuyên).

Mất thời điểm "vàng" trong xử lý vi phạm

Công trình vi phạm tọa lạc trên khuôn viên rộng 1.126,38m2 do ông Vũ Văn Ba, ở Tiểu khu Phú Mỹ, thị trấn Phú Xuyên là chủ.

Trong diện tích này, phần đất nông nghiệp (không phải đất trồng lúa) do UBND thị trấn Phú Xuyên quản lý là 32,18m2 và phần đất nông nghiệp do UBND xã Phúc Tiến quản lý là 1.007,5m2. Ngoài ra, trong khuôn viên còn có 86,7m2 do ông Ba lấn chiếm của người có thửa đất liền kề. Công trình là nhà kiên cố, đã được hoàn thiện với lối kiến trúc nhà vườn, nhiều hạng mục và cây xanh, có khoảng sân rộng; quanh nhà là tường bao và hàng rào thép...

Về nguồn gốc thửa đất, năm 2003, ông Ba nhận thuê thầu diện tích đất của Hợp tác xã Nông nghiệp Đại Đồng (thị trấn Phú Xuyên) để đun đốt gạch. Trong quá trình sử dụng, ông Ba đã lấn sang cả diện tích đất nông nghiệp do UBND xã Phúc Tiến quản lý. Sau khi xóa lò gạch thủ công theo chủ trương của thành phố Hà Nội, ông Ba tiếp tục san lấp mặt bằng. Do là khu đất giáp ranh, lại nằm phía sau khu dân cư nên việc ông Ba san lấp đã qua mắt được nhiều người. Phải đến tháng 7-2022, UBND xã Phúc Tiến và UBND thị trấn Phú Xuyên mới phát hiện trên đất đang xây dựng công trình nhà và nhiều công trình phụ trợ. Tuy nhiên, 2 địa phương không thể lập biên bản vì không xác định được mốc giới phân định địa giới hành chính giữa hai bên tại phần công trình vi phạm. Và như vậy, thời điểm “vàng” trong xử lý vi phạm đã trôi qua, vi phạm không được ngăn chặn kịp thời ngay tại thời điểm phát hiện.

Sẽ tiến hành cưỡng chế

Trước thực trạng trên, ngày 22-7-2022, UBND xã Phúc Tiến đã có văn bản đề nghị UBND huyện Phú Xuyên xác định rõ địa giới hành chính giữa hai địa phương. Tiếp đó, ngày 14-10-2022, địa phương này tiếp tục đề nghị huyện với cùng nội dung trên...

Do có nhiều vướng mắc, phải thay đổi đơn vị đo đạc, tính toán đơn giá đo đạc, nên đến ngày 21-3-2023, UBND huyện Phú Xuyên mới tổ chức được hội nghị thống nhất xác nhận mốc giới. Lúc này, công trình đã hoàn thiện dẫn đến việc xử lý vi phạm gặp nhiều khó khăn.

Sau khi thị trấn Phú Xuyên và xã Phúc Tiến thiết lập hồ sơ vi phạm, ngày 25-4-2023, UBND huyện Phú Xuyên ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 1317/QĐ-UBND đối với ông Vũ Văn Ba về phần công trình vi phạm trên đất nông nghiệp do UBND xã Phúc Tiến quản lý. Tại quyết định này xác định có 6 phần công trình vi phạm; đối chiếu với Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19-11-2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, hành vi vi phạm này được quy định tại Điểm c, Khoản 2, Điều 14. Căn cứ quy định pháp luật, UBND huyện Phú Xuyên đã xử phạt ông Ba 20 triệu đồng.

Tương tự, ngày 7-6-2023, Quyết định xử phạt vi phạm hành chính (số 2113/QĐ-UBND) với ông Ba vì lấn chiếm đất nông nghiệp do UBND thị trấn Phú Xuyên quản lý cũng đã được ban hành. Theo đó, trên diện tích này có 3 phần công trình và mức xử phạt là 8 triệu đồng. Tại cả 2 quyết định nêu trên, UBND huyện Phú Xuyên buộc ông Ba phải tự tháo dỡ công trình, thu dọn toàn bộ vật liệu ra khỏi vị trí vi phạm; khôi phục tình trạng ban đầu của đất và phải trả lại đất đã lấn chiếm... Đến nay đã quá thời hạn thực hiện quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nhưng ông Ba vẫn không có động thái khắc phục hậu quả.

Nói về việc xử lý vi phạm, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phú Xuyên Vũ Văn Hữu khẳng định, với phần đất ông Ba lấn chiếm thửa liền kề (86,7m2), nếu chủ nhân thửa đất có ý kiến, UBND huyện sẽ hướng dẫn công dân khởi kiện ra tòa án, vì đất đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì việc giải quyết tranh chấp thuộc thẩm quyền của tòa án. Còn với phần công trình xây dựng trên đất nông nghiệp do 2 địa phương quản lý, UBND huyện đang yêu cầu xã Phúc Tiến, thị trấn Phú Xuyên, các phòng chuyên môn liên quan rà soát, tiếp tục hoàn thiện hồ sơ để tổ chức cưỡng chế thực hiện các quyết định xử phạt vi phạm hành chính nêu trên theo đúng quy định.

Thực tiễn cho thấy, việc xử lý vi phạm có phần chậm, muộn do vướng mắc về phân định địa giới hành chính. Song, yếu tố khách quan này liệu có đến mức phải mất quá nhiều thời gian để xử lý hay không cũng là điều chính quyền huyện Phú Xuyên, xã Phúc Tiến, thị trấn Phú Xuyên cần nghiêm túc nhìn nhận để có giải pháp phù hợp cho những trường hợp tương tự xảy ra trên địa bàn.